وقوع دو خورشیدگرفتگی و دو ماه‎گرفتگی تا پایان امسال

با گسترش روزافزون علم و ساخت تلسکوپ‌های دقیق، دانشمندان، در اندازه‌گیری ابعاد جهان روز به روز به نتایج جدیدتری نائل می‌شوند. با ساخته شدن و گسترش این وسایل اندازه‌گیری، دید بشر نسبت به جهان نیز تغییر یافته؛ چراکه تا قبل از آن با چشم غیرمسلح  تقریبا ‌توانستند در حدود ۶ هزار ستاره را ببیند اما اختراع تلسکوپ، ناگهان آشکار کرد که این فقط جزئی از جهان است.

بشر با تحقیقات گسترده و با استفاده از پیچیده‌ترین تلسکوپ‌ها دریافت غیر از کهکشان ما، کهکشان‌های دیگری نیز وجود دارند که جرم آنها بیشتر از کهکشان ما است. بر اساس مقیاس جدید فاصله‌ها، سن زمین حد اقل ۵ میلیارد سال است و این حد با حدسیات زمین شناسان در مورد سن زمین مطابقت دارد.

همچنین تلسکوپ‌های جدید وجود خوشه‌های کهکشانی را نشان می‌دهند و کهکشان ما نیز ظاهراً جزیی از یک خوشه محلی است که شامل ابرهای ماژلان و سایر کهکشان کوچک نزدیک آن می‌شود.

اینها حاصل مطالعات فرازمینی بشر است که علاوه بر کشف حقایق نجومی سعی دارد تا زیبایی‌های آسمان را درک کند.

بر این اساس رصد ماه گرفتگی‌ها و خورشید گرفتگی‌ها، گذرها و مقارنه‌ها بخشی از پدیده‌های زیبای آسمان است که هر بیننده‌ای را دعوت به نظاره می‌کند.

حالا ما در هفته جهانی نجوم هستیم و ما با اطلاع رسانی در خصوص پدیده‌های نجومی سال جاری می‌توانیم شما به مشاهده زیبایی‌های آسمان دعوت می‌کنیم.

پدیده‌های نجومی در سال گذشته

در سال 95 خورشیدی ناظران زمینی 2 خورشید گرفتگی از نوع نیم سایه (خسوف غیر مریی) و دو خورشید گرفتگی از نوع حلقوی بودند که این خورشید گرفتگی‌ها از ایران نیز قابل مشاهده نبودند.

گذر سیاره تیر از مقابل مهر تابان را شاید بتوان از مهمترین رویدادهای رصدی سال گذشته عنوان کرد که در روز 20 اردیبهشت ماه 95 سال رخ داد و گروه آموزش کاربردی انجمن نجوم آماتوری ایران با برگزاری همایش‌های‌علمی در روزهای قبل از این پدیده نجومی فضای مناسبی را برای رصد این پدیده برای عموم فراهم کردند.

مهمترین رویدادهای سال 96

مهندس مسعود عتیقی مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با اشاره به رخدادهای نجومی در سال جاری گفت: از جمله مهمترین پدیده‌های نجومی در ماه‌های پیش‌رو می‌توان به ماه گرفتگی روز دوشنبه 16 مرداد ماه جاری اشاره کرد که این ماه گرفتگی از ساعت 22 به وقت ایران آغاز می‌شود ولی به دلیل اینکه بخش محدودی از سطح ماه تحت پوشش سایه زمین قرار می‌گیرد این ماه گرفتگی بسیار جزئی است.

وی با تاکید بر اینکه ماه گرفتگی در ایران با چشم غیر مسلح قابل مشاهده خواهد بود، یادآور شد: آسیا، استرالیا، شمال غرب آمریکا و اقیانوس آرام مناطق تحت پوشش این گرفت خواهند بود.

عتیقی بارش شهابی «برساوشی» را از دیگر رویدادهای نجومی سال 96 دانست و اظهار کرد: این شهاب باران در روز 21 مرداد سال جاری رخ می‌دهد ولی به دلیل وجود نور زیاد ماه بعد از بدر، پیش‌بینی خوبی برای رصد این بارش شهابی وجود ندارد.

وی از رخداد کسوف کامل در روز دوشنبه 30 مرداد خبر داد و یادآور شد: این رخداد نجومی در  ساعت 18 و 26 دقیقه به وقت جهانی آغاز می‌‍شود.

این محقق نجومی با تاکید بر اینکه این گرفت خورشید در ایران قابل مشاهده نیست، خاطر نشان کرد: سایه ماه از اقیانوس آرام بر روی سطح زمین قرار گرفته و از شرق تا غرب ‌امریکا را در می‌نوردد و در اقیانوس اطلس این پدیده پایان خواهد یافت.

وی با بیان اینکه در روز جمعه 26 آبان ماه سال جاری بهترین بارش شهابی سال رخ می‌دهد، افزود: در این روز بارش شهابی اسدی را شاهد خواهیم بود. این شهاب باران در ساعت 20 و 30 دقیقه این روز به وقت ایران به اوج می‌رسد.

وی اضافه کرد: در این شهاب باران میانگین ZHR  (تعداد شهاب‌هایی که در هر ساعت قابل مشاهده است) بین 20 تا 60 شهاب در هر ساعت پیش بینی می‌شود.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران ادامه داد: در روز چهارشنبه 22 دی ماه سال جاری بارش شهابی «دو پیکری» و یا «جوزایی» با 60 تا 120 شهاب رخ خواهد داد که از نظر تعداد شهاب‌های قابل مشاهده بیشترین آمار را برای رصدگران خواهد داشت.

به گفته وی در این شب ماه در وضعیت تربیع آخر است.

عتیقی یادآور شد: روز چهارشنبه 11 بهمن جاری ماه گرفتگی کاملی رخ خواهد داد و بیشترین نقاط کشور مراحل پس از گرفت کامل و گرفت جزیی مرحله دوم را شاهد خواهند بود.

وی با بیان اینکه در آغاز این گرفت ماه در ایران زیر افق بوده و امکان مشاهده مراحل اولیه گرفت تا زمان گرفت کامل وجود ندارد، یادآور شد: این گرفت در ساعت 17 و 38 دقیقه با طلوع ماه در ایران قابل مشاهده خواهد شد و 18 و 41 دقیقه گرفت جزئی پایان می‎یابد و گرفت نیم سایه تا 19 و 38 دقیقه این شب ادامه دارد.

عتیقی خورشید گرفتگی روز 26 بهمن ماه را از دیگر رویدادهای آسمانی مهم امسال برشمرد و گفت: این پدیده نجومی در جنوب قاره آفریقا و اقیانوس منجمد جنوبی قابل مشاهده است ولی متاسفانه این واقعه در ایران قابل مشاهده نیست.