اگر باردارید و قصد سفر دارید، بخوانید

بارداری دورانی است که در آن، مادر و جنین نیاز به مراقبت بیشتری دارند. اگرچه بیشتر بارداری‌ها بدون خطر هستند ولی این موضوع قابل‌پیش‌بینی نیست و هر لحظه ممکن است اتفاق جدیدی بیفتد و مسیر بارداری را به کلی عوض کند. پس بهتر است مادران در طول این دوران زیاد از مراکز بهداشتی-درمانی فاصله نگیرند و سفر را به زمانی موکول کنند که کودک متولد شده است.

 

اما بسیاری از خانم‌های باردار به این توصیه گوش نمی‌دهند و تمایل دارند در ایام تعطیل به روند زندگی عادی خود (دید و بازدید‌های عید، سفر و...) ادامه دهند. پس باید تمهیداتی اندیشیده شود تا این خانم‌ها این ایام را بدون خطر سپری کنند.

 

 

بارداری‌های پرخطر

ابتدا باید به بارداری‌های پرخطر اشاره کنم. بارداری‌های پرخطر شامل داشتن فشارخون بالا، دیابت بارداری، داشتن بیماری‌های زمینه‌ای قلبی-عروقی و کلیوی و...، چندقلویی، بارداری با جنینی که اختلال رشد دارد، کم یا زیاد بودن مایع آمنیوتیک، داشتن جفت سرراهی یا کنده شدن جفت و... هستند. البته مادرانی که در زایمان قبلی سابقه تولد نوزاد زودرس و پارگی کیسه آب داشتند نیز نیاز به استراحت بیشتر دارند و در سفر به هیچ‌وجه این امکان وجود ندارد. اصلا به صلاح نیست این افراد شهر محل اقامت خود را ترک کنند زیرا چنین بارداری‌هایی نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد و بیمار باید بتواند در مدت بسیار کوتاهی به پزشک دسترسی پیدا کند. اگر به این موضوع توجه نشود، احتمال خطر برای مادر یا جنین وجود دارد.

پرخوری در عید، ممنوع!

موضوع بعدی که اغلب بعد از تعطیلات عید و ماه رمضان شاهد آن هستیم، اضافه وزن قابل‌ملاحظه خانم‌های باردار است. این خانم‌ها باید دقت کنند از رژیم غذایی معمول خود زیاد فاصله نگیرند. خانم‌های مبتلا به فشارخون و دیابت خیلی باید مراقب نوع تغذیه خود باشند. پرخوری ممکن است به تشدید این دو بیماری بینجامد که آثار آن روی جنین و مادر می‌تواند خطرناک باشد.

بعضی سفرها احتمال بروز لخته را در بدن خانم باردار بیشتر می‌کنند

ترومبوفلبیت عارضه مهمی است که خانم‌های باردار باید به آن توجه داشته باشند. اگر خانمی ساعت‌های طولانی در سفرهای هوایی یا سفر با خودرو به حالت نشسته با پاهای آویزان قرار گیرد، احتمال لخته شدن خون در اندام تحتانی وجود دارد. خانم‌های باردار باید در طول سفر چند بار از ماشین پیاده شوند تا پاها حرکت کند. اگر در هواپیما هستند و نمی‌توانند این کار را انجام دهند، ورزش‌های ساق پا را باید انجام دهند و حتی‌الامکان هر 1 ساعت یک‌بار از روی صندلی بلند شوند و در راهرو قدمی بزنند تا پاها کاملا بی‌حرکت نمانند.

سفر هوایی خطر دارد؟

سفر هوایی به‌خودی‌خود خطری برای سلامت مادر و جنین ندارد. البته تغییر اندکی در فشار هوا اتفاق می‌افتد ولی آنچه ممکن است باعث آزار مادر شود، نوسانات و حرکات غیرعادی هواپیما در مواجهه با بدی شرایط جوی هواست که قابل‌پیش‌بینی هم نیست. تکان‌های هواپیما برای سرنشینان استرس قابل‌ملاحظه‌ای ایجاد می‌کند. استرس شدید در خانم‌های باردار باعث آزاد شدن هورمون استرس و شروع انقباضات رحمی و آغاز دردهای زایمانی‌ می‌شود. شرکت‌های هواپیمایی سعی می‌کنند خانم‌های بارداری را که بارداری پرخطر دارند از سفر منع کنند چون احتمال شروع دردهای زایمانی در هواپیما وجود دارد که بسیار مشکل‌ساز می‌شود.

مصرف مایعات به‌هیچ‌وجه نباید کم شود

بسیاری از مردم در طول سفر به‌دلیل دسترسی نداشتن به سرویس بهداشتی سعی می‌کنند کمتر از مایعات استفاده کنند. این موضوع در خانم‌های باردار نیز صدق می‌کند که به ضرر آنهاست زیرا کم‌آبی بدن خطر ترومبوفلبیت را افزایش می‌دهد.

نه بی‌تحرکی، نه پرکاری

انجام کارهای سنگین قبل از عید یا در طول سفر اصلا به صلاح نیست و خانم‌ها باید از کارهای اضافی اجتناب کنند. دقت کنید این توصیه به معنای بی‌تحرکی خانم‌های باردار نیست، فقط باید محتاط باشند.

قبل از عید داروی کافی تهیه کنید

اگر خانمی دارو مصرف می‌کند حتما باید قبل از سفر و قبل از شروع تعطیلات عید با پزشک معالج خود مشورت کند و دارو به مقدار کافی همراه داشته باشد.

مشورت با پزشک

تعطیلات در کشور ما طولانی است و ارتباط بین بیمار و پزشک کاهش پیدا می‌کند. از طرفی، فواصل ویزیت‌ها در هفته‌های آخر بارداری کم می‌شود. چنین خانم‌هایی حتما باید با پزشک خود صحبت کنند تا بدانند در ایام تعطیل پزشک خود یا پزشک جایگزین را چگونه پیدا کنند.

علایم هشداردهنده را بشناسید

خانم‌ها باید علائم جدی مانند خونریزی، سردرد، دردهای شکمی و... را بشناسند و با بروز هر یک از آنها به سرعت به یک مرکز درمانی مراجعه کنند.

*متخصص زنان و زایمان و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی