رشد اعتیاد در محافل دانشگاهی

بحران هویت در دوران جوانی از جمله مشکلاتی است که تمام ساختار روانی را به هم می‌زند. بحرانی که تمام آرامش را می‌گیرد و ناگهان اعتیاد زاده می‌شود.
 
این درد خانمان براندازِ خانمانسوز. گذر از جوانی است اما چه راه پرخطری. شخص از مدرسه به دانشگاه وارد می‌شود. دنیایی جدید پر از آدم های جورواجور و رنگارنگ  ناگهان تعارف سیگار و در نهایت مسیر زندگی اش به طور ناگهانی عوض می شود.
 
تعیین مسیر زندگی است برای آنهایی که زمانی پدران و مادران شان، مسیر را برای شان تعیین می‌کردند. حالا این گرایش، عجیب رنگ و لعابی دارد. عجیب می‌کشدش به سمت نابودی. این کشش یعنی عادت به رفتن و نماندن.
 
مصرف روانگردان در میان دانشجویان  
با وجود اینکه آمار دقیقی از این دانشجویان وجود ندارد ولی چیزی که به خوبی توجه را به خود جلب می‌کند، اعتیاد دانشجویان است که جای نگرانی را برای ستاد مبارزه با مواد مخدر و همچنین وزارت بهداشت باز کرده است. گزارش ها حاکیست از مصرف مواد صنعتی و روانگردان در میان دانشجویان دختر نسبت به پسر در کشور بیشتر شده است. گروهی از این دانشجویان معتاد اعلام کردند که به آینده امیدی نداشته و اعتماد به نفس کمی دارند و برنامه ریزی برای اوقات فراغت ندارند به همین دلیل به مصرف مواد روی آورده اند.
 
این در حالی است که رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس، از ابتلای یک میلیون و 300 هزار نفر در جامعه به اعتیاد پرده بر می‌دارد و می‌گوید: حدود 52 درصد مواد مخدر سنتی و 26 درصد شیشه و مواد مخدر صنعتی مصرف می‌کنند.
 
اما این آمار دردی را از دردهای دانشجو یا جوان غیر دانشجوی مبتلا به اعتیاد درمان نمی‌کند.
 
ناآشنایی دانشجویان به مواد مخدر
امیرعباس عبدالهی در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: یکی ازعلل هایی  که وجود دارد، عدم آشنایی دانشجویان به مواد مخدر اعم از مواد روان گردان و استرس زا است. چون داروهایی که مصرف می کنند شیمیایی است، ممکن است در کوتاه مدت آنها را تسکین دهد.
 
وی افزود: اکنون تهیه مواد مخدر در کشور ما متاسفانه زیر ۵ دقیقه است.
 
آیا دانشگاه عاری از دخانیات در سال ۹۵ اجرایی شد؟
قریب به دوسال است که قرار است طرح دانشگاه عاری از دخانیات در دانشگاه ها اجرایی شود ولی متاسفانه هنوز شاهد بالا رفتن مصرف دخانیات در دانشگاه ها هستیم.
 
حمید یعقوبی مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم اظهار داشت: به دلیل اینکه دانشجویان در سنین خاصی وارد دانشگاه ها می شوند، نیازمند ورود جدی تر به امر دخانیات و عدم اعتیاد در دانشگاه ها و طرح مبحث سالم سازی محیط از دخانیات و مصرف سیگار هستیم.
 
وی ادامه داد: بر همین اساس برنامه های پیشگیری از اعتیاد با عنوان «دانشگاه عاری از دخانیات» برگزار می شود.
 
اعتیاد در میان دانشجویان در صدر اخبار قرار
به گفته مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم قرار بود این طرح اجرایی شود ولی هنوز بالا رفتن اعتیاد در میان دانشجویان در صدر اخبار قرار گرفته است.
 
افزایش آمار اعتیاد در میان دانشجویان
با اینکه به سمت بومی کردن تحصیلات پیش رفته ایم و طرح پایش سو مصرف مواد مخدر نیز در میان تمام دانشجویان کشور اجرا می‌شود بدین شکل که تمامی دانشجویان جدیدالورود در دانشگاه های علوم پزشکی پس از ثبت نام باید به این اداره مراجعه کنند و آزمایش های بین‌المللی سلامت روان را بگذرانند اما خبرها گویای افزایش آمار اعتیاد در میان دانشجویان و دانشگاهیان است. برخی از این افراد دچار سوء مصرف مواد مخدر و الکل، دچار اختلالات اعصاب و روان هستند. اینها همان دانشجویان آسیب پذیر یا در معرض خطر به حساب می‌آیند.
 
یعقوبی مدیرکل دفتر مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم  گفت: دانشجویان در مدیریت کردن شکست های عاطفی مهارت های لازم را ندارند و ممکن است به سمت رفتارهای پرخطر بروند و بر بر همین اساس سال آینده یک طرح تربیت درمانگر را در این زمینه اجرایی می کنیم.
 
وی یادآورشد: برنامه های مشاوره شغلی تحصیلی، پیشگیری از ایدز، آموزش های مهارت های زندگی، فعال سازی مددکاران، کارنامه سلامت، برنامه پیشگیری از خودکشی در خوابگاه ها و غیره از جمله اهم فعالیت های دفتر مشاوره و سلامت برای سال آینده است و در حال رایزنی در شورای آموزش عالی برنامه ریزی هستیم تا ۲ واحد آموزشی با عنوان مهارت های زندگی را تصویب کنیم که در این صورت به عنوان درس اختیاری در دانشگاه ها ارائه می شود.
 
راه‌اندازی رشته «پیشگیری از اعتیاد» در بهمن ماه  ۹۵در دانشگاه خوارزمی
محمد علی سبحان‌اللهی رییس دانشگاه خوارزمی با اشاره به اعلام خبر تصویب یک رشته دانشگاهی با موضوع پیشگیری از اعتیاد، اظهار داشت: با توجه به مصوب شدن این رشته، امکان راه‌اندازی رشته مذکور در دانشگاه خوارزمی میسر است و علاوه بر این نیز، مقرر شده است ۲ واحد درسی به منظور پیشگیری از اعتیاد، در واحدهای درسی این دانشگاه گنجانده شود.
 
رییس دانشگاه خوارزمی در خصوص زمان پذیرش دانشجو برای این رشته نیز گفت: دانشگاه خوارزمی از نظر علمی دارای پتانسیل زیادی است و هیچ مشکلی برای تامین هیئت علمی مرتبط با این رشته در این دانشگاه وجود ندارد.
 
وی ادامه داد: بر این اساس به نظر می‌رسد در بهمن‌ماه سال ۹۵، می‌توانیم در دانشگاه خوارزمی دانشجو برای این رشته جذب کنیم.
 
این در حالی است که قرار بود در بهمن ماه سال جاری رشته پیشگیری از اعتیاد در دانشگاه خوارزمی اجرایی شود ولی متاسفانه بعد از گذشت بیست اندی روز هنوز خبری مبنی بر  راه‌اندازی رشته «پیشگیری از اعتیاد» در این دانشگاه به گوش نرسیده است.
 
مشارکت همه جانبه برای ذاشتن دانشگاهی عاری از مواد مخدر
برای جلوگیری از شیوع اعتیاد در دانشگاه ها از طریق برخوردهای انتظامی به جایی نمی رسیم لذا باید با فرهنگ سازی در این زمینه انجام شود. در اجرای خط مشی های این طرح همه دانشگاهیان، نهادها، تشکلهای دانشجویی و استادان دانشگاه باید مشارکت داشته باشند.
 
نظارت در خوابگاه ها باید به صورت مستمر و همیشگی باشد
محمد اسماعیل سعیدی عضو کمیسیون فرهنگی مجلس با اشاره به آمار ۵ میلیون نفری معتادان در کشور از سوی وزارت بهداشت گفت: این آمار نزدیک به واقعیت است. از طرفی آمارهای رسمی ما بر اساس یکسری شاخص ها و چارچوب هایی انجام می گیرد که بخشی از افراد را تحت پوشش قرار نمی دهد از جمله کسانی که به صورت تفننی از مواد مخدر استفاده می کنند.
 
وی با اشاره به اینکه جامعه هدف مواد مخدر به خصوص مواد مخدر صنعتی جوانان هستند، بیان کرد: دانشجویان جزو این قشر هستند و باید به چند نکته توجه کنیم، از جمله خوابگاه ها. زمانی که به خوابگاه ها سرکشی می کنیم می بینم در بسیاری از دانشگاه ها، خوابگاه های دانشجویی رها شده اند و کنترل های لازم انجام نمی گیرد، افراد به صورت مجردی و دسته جمعی در خوابگاه ها زندگی می کنند و کافی است یک نفر معتاد باشد تا متاسفانه بتواند افراد دیگر را هم به این سمت بکشاند.
 
خوابگاه های دانشجویی با فضای درسی مطابقت ندارد
وقتی به خوابگاه ها  توجه می کنیم با فضای تدریسی اصلا تطابق ندارد و بحث های سرویس دهی و خدماتی برای دانشجویان ضعیف است و به دانشجو نمی تواند کمک کند تا وضعیت خودش را حفظ کند و برای اینکه بخواهد در جمعی قرار بگیرد خواه ناخواه گرایش به مواد مخدر پیدا می کند و همین زمینه ای برای لغزش های بعدی می شود.
 
ایجاد رشته کارشناسی ارشد مبارزه با مواد مخدر در دانشگاه‌ها
یکی از شاخص‌های مهم در حوزه پیشگیری از اعتیاد، اطلاع‌رسانی است. دانشگاه با آگاه‌سازی دانشجویان می‌تواند نقش خوبی را در حوزه پیشگیری از اعتیاد ایفا کند.
 
باور کنیم که تهدید مواد مخدر بالاست و  خطرات ناشی از مواد مخدر صنعتی نیز در جامعه بالا رفته دانشجویان برای بیدارماندن و تمرکز بیشتر قرص ریتالین مصرف می‌کنند حال اینکه همه اینها مقدمه بر شروع اعتیاد به مواد روان‌گردان است. یکی از دلایل این امر هم وجود باورهای غلط در خصوص اعتیاد آور نبودن این مواد است.