آلودگی هوا عبارت است از وجود هر نوع آلاینده اعم از جامد، مایع و گاز در هوا به طوری که کیفیت زندگی را برای انسان و دیگر جانداران به خطر اندازد.آلودگی هوا معضلی است که با صنعتی شدن جوامع ظهوریافته تقریبا در تمام فصول سال شاهد آن هستیم، اما این مقوله درفصل سرما و کاهش نزولات جوی و نبود وزش باد، بیشتر نمایان می شود.

 

با افزایش آلودگی هوا درشهرها و به ویژه شهرهای بزرگ مثل تهران، اولین راه حلی که به ذهن هر فرد برای تردد درمحیط های بازمی افتد استفاده از ماسک است، اما این روزها دیده شده که افراد علیرغم استفاده از ماسک ، باز احساس تنگی نفس ، سردرد و حالت تهوع می کنند.

 

دکترمصطفی قانعی فوق تخصص ریه در باره استفاده از ماسک های معمولی درشرایطی که هوای کلان شهرها برپاشنه آلودگی می چرخد، گفت:این ماسک ها فقط ذرات بالای 10 میکرون رو به دام می اندازد که خود بینی هم این کار را می کند.

 

وی افزود: اما گازهای آلاینده از ماسک ها معمولی عبور می کند و تاثیری برای جلوگیری از ورود هوای آلوده به ریه ها ندارند.

دبیرستاد ویژه توسعه زیست فناوری معاونت علمی وفناوری ریاست جمهوری افزود: وقتی که حرف از آلودگی هوا می شود منظورمان از آلودگی ها شامل ذرات معلق و گازها است؛ ذرات معلق شامل ذرات بالای 10 میکرون، زیر10 میکرون ، زیر5 میکرون و سه میکرون است.

 

وی بیان کرد:بخش دوم از آلاینده های هوا مربوط به آلاینده هایی گازی شکل مانند ازون، منوکسیدکربن، کربن دی اکسید، سولفوردی اکسید است؛ وقتی از ماسک استفاده می کنیم گازهایی که آلاینده های و مضرهستند از ماسک عبور می کنند اما بعضی از ذرات معلق بستگی به قدرت نفوذ ناپذیری ماسک ازآنها عبور نمی کنند.

 

قانعی اظهارکرد: ماسک های معمولی که مردم درشرایط آلودگی استفاده می کنند، ذرات بالای 10 میکرون رو فقط می تواند به دام بیندازد که معمولا خود بینی هم این کار را می کند و فقط گرد وغبار وارد ریه نمی شود ولی گازهای آلاینده از این ماسک ها عبور می کنند.

 

وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از ورود گازهای آلاینده به ریه نیاز به ماسک های خاص که از کربن اکتیو درست شده می باشد، گفت: این ماسک ها درزمان جنگ برای جلوگیری از ورود گازهای شیمیایی به ریه استفاده می شد و اکنون دربرخی ازمحیط های خاص وصنعتی استفاده می شود.

 

قانعی ادامه داد:هنگام استفاده ازماسک نباید راهی برای نفوذ یا ورود مستقیم هوای آلوده به ریه وجود داشته باشد و باید هوا ازطریق ماسک فیلتر شده و به درون ریه راه یابد؛ اما ماسک های موجود دربازار برروی صورت به طور کامل قرار نمی گیرد و راه عبور هوا از بالا وکناربینی باز و فقط جلوی دهان بسته است.

 

فوق تخصص ریه درخصوص عملکرد ماسک های نانویی و فیلتردار نیز گفت:فیلترکردن ذرات معلق بسته به قدرت نفوذ ناپذیری ماسک دارد؛ در حال حاضر برروی ماسک ها مشخصات قدرت نفوذ ناپذیری ماسک ها مشخص شده است، آنچه به عنوان ماسک های معمولی مردم استفاده می کنند فقط ذرات معلق بزرگ و گردو غبار از آن ها رد نمی شود، اما ماسک های نانویی در مقیاس با ماسک های معمولی می توانند بعضی از ذرات کوچک را نیز فیلتر کند.

 

دبیرستاد ویژه توسعه زیست فناوری یادآورشد: حتی ماسک های نانویی و فیلتردار نیز قادر به تصفیه گازها نیستند و فقط می توانند ذرات معلق هوا را تصفیه کنند.

 

قانعی تاکید کرد:تنها راه حفظ سلامتی در شرایط آلودگی هوا، کم کردن مواجه با آلودگی است یعنی فرد از خانه بیرون نیاید واگر براساس شرایطی مجبور به بیرون آمدن از خانه است، درمناطقی که اعلام می شود بالاترین آلودگی را دارد وارد نشود و اگر وارد شد تلاش کند تعداد نفسی که می کشد کمتر باشد و حرکت سریع نداشته باشد.