آلودگی هوا و آب درهاون کوبیدن!

 در سال های گذشته، رسانه ها،‌ کارشناسان و متخصصان محیط زیست، دوست داران طبیعت و حتی شهروندان بارها و بارها نسبت به وضعیت نامناسب آلودگی هوا در پایتخت گلایه ها و انتقادات فراوان کرده اند اما آب از آب تکان نخورده و با وجود ادعای دولتی ها مبنی انجام اقدامات کارشناسی شده برای مبارزه با این معضل،‌ تنها رحمت خداوند شامل حال پایتخت نشینان شده و هر بار با قرارگرفتن در وضعیت بحران و اضطرار و ... باد و باران به کمک ساکنان این کلانشهر آمده است.

 معضل آلودگی هوا را می توان نشأت گرفته از ناهماهنگی سیاست‌های تاثیرگذار کلان دانست.

اختلافات بین دولت با شهرداری نتیجه ای جز وضعیت کنونی نداشته و در این وانفسا این اختلافات و بی توجهی به انجام وظایف قانونی از سوی دستگاه های دولتی در قبال این شهر سبب شده تا شهروندان بیش از پیش متضرر شوند.

دود این اختلافات آنچنان غلیظ شده که نفس ها را در شهر تنگ کرده اما دولت یازدهم همانند دولت قبلی از زیر بار مسوولیت های خود تاکنون شانه خالی کرده و وظایف خود در زمینه در قبال توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی و فراهم کردن زیرساخت های مناسب را به وادی فراموشی سپرده است.

علاوه بر این دولت و به ویژه سازمان حفاظت از محیط زیست تاکنون نتوانسته اند از حقوق شهروندان تهرانی دفاع کرده و به مقابله با ١٧هزارواحد صنایع ومشاغل مزاحم وآلاینده بپردازند چرا که این واحدهای آلوده کننده محیط زیست درشهر تهران باید به خارج از شهرمنتقل شوند که تاکنون چنین اتفاقی نیافتاده است.

آلودگی هوا مانند بیماری و درد بدون علاج به جانمان افتاده و علاوه بر خسارت 30 میلیارد و 500 میلیون دلاری به کشور که برابر با 2.5 درصد از تولید ناخالص ملی است این روزها تبدیل به سومین عامل مرگ ایرانی ها شده است.

در حالی که در دنیا، چهارمین عامل خطر مرگ آلودگی هوا درخانه ها و فضای باز بوده و از هر 10 مرگ یک مورد منتسب به عامل آلودگی هوا است.

متاسفانه وضعیت آنچنان اسفناک شده که آلودگی هوا 20 درصد میزان مرگ‌ و‌میرها را افزایش و به گفته معاون درمان وزیر بهداشت؛ در روزهای آلودگی هوای تهران، 30 نفر به تعداد ورودی‌های گورستان اصلی پایتخت افزوده می ‌شود.

تعداد قربانیان آلودگی هوا در تهران معادل سقوط سالانه 20 هواپیماست اما گویا این آمار برای دولتمردان اهمیتی ندارد که تاکنون نسبت به یافتن راه حال فوری برای نجات شهروندان اقدام نکرده اند.

حال ما و شهرمان اصلا خوب نیست و سازمان محیط زیست هم تاکنون درحل این بحران ناتوان بوده اما مسوولان این سازمان دائم در حال عادی سازی پدیده وارونگی هوا در زمستان نزد شهروندان هستند و گویا هنوز متوجه عمق این فاجعه نشده اند که تهران و تهرانی ها در این هوای آلوده در حال جان دادن هستند.

اینکه در فصل سرد شاهد پدیده وارونگی باشیم، صحیح است اما اینکه پایتخت نشین ها در آلوده‌ترین دی ماه 3 سال اخیر تنفس کنند،‌برای کمتر کسی می تواند منطقی و پذیرفته باشد.

سالهاست که کارشناسان از نقش موتور سیکلت ها و خودروها کاربراتوری در ایجاد گسترده آلودگی هوا سخن گفته اند اما گویا درآمد و سود حاصل از تولید و فروش این گونه وسایل آنچنان زیاد است که دولت به مقابله با آنها برنخاسته و حتی تسهیلات لازم برای خروج آنها از گردونه حمل و نقل و نوسازی این وسایل را تامین نکرده و همچنان شاهد تردد این گونه وسایل در شهر هستیم به طوری که به گفته مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت آلودگی هوا تهران، 45درصد از آلودگی ناوگان حمل ونقل برعهده 10 درصد خودروهای کاربراتوری است و در مجموع 300 هزار خودروی کاربراتوری در تهران داریم.

البته نباید از نقش 100هزار کامیونی که شبانه در تهران تردد می کنند غافل شد زیرا وجود این تعداد کامیون فرسوده نه تنها باعث افزایش آلودگی هوا شده بلکه ایمنی شهروندان را نیز به خطر می‌اندازد زیرا بسیاری از کامیون ها در تردد شبانه خود در بزرگراه های تهران با یکدیگر کورس سرقت و سبقت غیر مجاز راه انداخته و احتمال وقوع تصادفات را در شهر بالا می برند.

اگر قرار است مشکل آلودگی هوا ریشه کن شود باید دستگاه ها و ارگان های مختلف دولتی،‌ پلیس راهور،‌شهرداری و شورای شهر و... دست به دست هم داده و با تقویت ناوگان حمل‌ و‌نقل عمومی به ‌ویژه شبکه ریلی و مترو ،‌ تدوین برنامه های کارشناسی شده از سوی مدیریت شهری به توسعه این ناوگان پرداخته و دولت نیز به مقابله جدی با تولید هر نوع خودرو و یا موتور سیکلت غیر استاندارد و آلاینده بپردازد.

ادامه بی توجهی دولتمردان و مدیریت شهری و حتی شهروندان به معضل آلودگی هوا و همکاری نکردن در زمینه مقابله با این مشکل، نتیجه ای جز مرگ و جان کندن تهران در پی ندارد.

مهرنوش حیدری