فقط یک معتاد در گورستان نصیرآباد بود/ اینکه گفته می شود نبایدهیچ معتادی را در خیابان ببینیم اصلا حرف صحیحی نیست

پرویز افشار  درباره موضع ستاد مبارزه با مواد مخدر در خصوص پدیده گورخوابی به عنوان یکی ا‌ز آسیب‌های اجتماعی گفت:‌اگر مسئله اعتیاد و آسیب‌های ناشی از آن وجود داشته باشد دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر به عنوان نهاد بالادستی باید حساس باشد و ابلاغیه به دستگاه‌های عضوی که باید وظایف خود را در این خصوص انجام دهند، صادر کند.

وی افزود:‌ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت،‌درمان و آموزش پزشکی و شهرداری کلانشهرها وظایفی را بر اساس قانون در مورد اعتیاد و جوانب آن بر عهده دارند. 

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهار داشت: در بحث اعتیاد ستاد مبارزه با مواد مخدر وظیفه قطعی ورود داشته به همین دلیل همراه هیأتی به ریاست نهاوندیان به نمایندگی از رئیس‌جمهور از این گورستان بازدید کردیم البته دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر هم در این هیأت نماینده‌ای را داشت.

وی تصریح کرد: تعداد افرادی که در گورستان نصیر‌آباد شهریار به عنوان گورخواب‌ها حضور داشته و مشهور شده‌اند، به اندازه‌ای که رسانه‌ها اعلام می‌کنند نبوده است هر چند که رسانه‌ای شدن این مسئله و بزرگ‌نمایی انجام شده در خصوص تعداد آنها محل سوال است.

افشار گفت: فقط یک نفر از گورخواب‌ها در زمره مصادیق معتاد متجاهر بوده که هم اکنون هم در مرکز اخوان هم پذیرش شده و در حال طی سیر مراحل درمانی خود است. 

وی افزود: به جزء این فرد معتاد متجاهر افراد دیگر کارتن‌خواب،‌متکدی و بیماران مزمن روانی بوده‌اند که قانون برای پذیرش هر کدام از آنها صراحت دارد برای مثال ساماندهی بیماران مزمن روانی بر عهده سازمان بهزیستی و همچنین ساماندهی متکدیان بر عهده شهرداری‌ها است.

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر اظهار داشت: در حین بازدید رئیس دفتر رئیس‌جمهور از گورستان نصیرآباد شهریار مصوباتی از جمله راه‌اندازی گرمخانه توسط شهرداری و ایجاد مراکز DIC (مرکز گذری کاهش آسیب) و شلتر (مرکز نگهداری معتادین تزریقی و خطرناک) داشتیم.

افشار خاطر نشان کرد: ما به مسئولیت و وظیفه آنها (دستگاه‌های متولی مذکور) بسنده نکرده و حتی اعلام کردیم که اعتبار مورد نیاز راه‌اندازی مراکز DIC و شلتر توسط دبیرخانه ستاد مبارزه با مواد مخدر تأمین شود.

وی تصریح کرد: بحث نمود و ظهور آسیب‌های اجتماعی خاص کشور ما نیست هر چند که کشور ما به عنوان ام‌القرای جهان اسلام و کلانشهر تهران با حاشیه‌نشینی‌های زیادی مواجه است که آسیب‌های فراوانی را به همراه دارد. لذا نباید فقط تصور کنیم که حاشیه‌نشینی خاص ایران یا تهران است.

معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: شهرهای مهمی که 4 یا 5 سال به عنوان متولی بهترین شهر دنیا به عنوان بالاتری کیفیت زندگی مشهور بودند، مانند ونکوور کانادا و سیدنی استرالیا هم اکنون دچار حاشیه‌نشینی هستند به طوریکه بنده شخصاً از حاشیه‌نشینی‌های این شهرها بازدید کرده‌ام.

افشار گفت:‌ به عنوان یک کارشناس اجتماعی باسابقه 20 ساله اعلام می‌کنم که آسیب‌های اجتماعی در دل اجتماع ایجاد شده‌اند و باید در دل اجتماع هم ساماندهی شوند و اگر معتادی را جمع‌آوری کرده و به مکانی مدرنی ببریم باید بعد از ترک کامل به اجتماعی که قبلا در آن زندگی می‌کرده بازگردد در حالی که در همان اجتماع انواع فشارهای مختلف از جمله فشارهای گروه‌های همسان و زمینه‌های ظهور و بروز آسیب‌ها و نابسامانی‌های مختلفی وجود دارد که احتمال عود آسیب‌های آنها زیاد است. 

وی افزود: در دنیا به این نتیجه رسیده‌اند که سیاست‌های جمع‌آوری و نگهداری باید سیاست‌ حداقلی باشد در حالی که مردم از طریق رسانه‌ها مطالبه‌ای را دارند که در حال تشدید شدن است که نباید هیچ معتادی را در خیابان ببینیم در حالی که چنین امری اصلاً صحیح نیست و اصلاً این حرف را چه کسی گفته است؟ 

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: در اجتماع باید معتاد دیده شود برای اینکه در همان اجتماع هم باید مدیریت لازم در خصوص آنها ایجاد شود که ظهور یک معتاد، ظهور زشت و زننده‌ای نباشد.

وی اظهار داشت:‌اگر مسئولین امر خدمات ناشی از آسیب و صیانت از معتاد و همچنین ارائه خدمات را در دل اجتماع به معتادین ارائه می‌کردند تا معتاد مجبور نباشد برای تأمین قوت لایموت خود بزهکار و خرده‌فروشی مواد کند و با وضعیت غیربهداشتی در جامعه حاضر شود هیچکس نخواهد گفت که نمی‌خواهیم معتاد را در جامعه ببینیم.

افشار تصریح کرد: اگر معتاد در جامعه باشد برای مردم حساسیت ایجاد خواهد شد تا دستگاه‌ها را مجبور به انجام وظایف خود کنند تا به معتاد بها داده و کمک کنند. 

وی گفت: ما باید مسئولیت اجتماعی مردم را در قبال اعتیاد زنده کنیم چرا که در هیچ دنیای اینگونه کارها حاکمیتی و دولتی نیست و مردم معتادین را کمک کرده و سامان می‌دهند. ضمن اینکه مداخلات دولتی هم در این حوزه پرهزینه است.

معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکت‌های مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: در حالی که مداخلات دولتی پرهزینه و کم بهره است مردم می‌توانند با راه‌اندازی NGO به دولت کمک کنند البته دولت هم وظیفه حمایت از آنها را بر عهده دارد چرا که شناسایی آسیب‌های اعتیاد توسط مردم راحت‌تر است.

وی خاطر نشان کرد: در چند سال اخیر در تهران اقدامات خوبی مانند افزایش مراکز ماده 16 و 15 و همچنین راه‌اندازی مراکز بهاران و صیانت را توسط شهرداری داشته‌ایم.

افشار افزود:‌در هر شهری به ویژه کلانشهرها، ستادی با عنوان ستاد ساماندهی آسیب‌های اجتماعی وجود دارد که دبیرخانه آن در استانداری‌ها واقع است که کمیته امداد، سازمان بهزیستی، سیستم قضایی، نیروی انتظامی و نهادهای حمایتی عضو آن ستاد هستند که اگر مظاهری از آسیب‌های اجتماعی مشخص شود، باید این ستاد ورود پیدا کرده و نمایندگان آن دستگاه‌ها برای ساماندهی آن آسیب برنامه عملی و اجرایی ارائه دهند.

سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر خاطر نشان کرد: اگر این ستاد با بیمار مزمن روانی برخورد کند باید آن افراد را به بهزیستی و اگر به متکدی برخورد کند باید به شهرداری و اگر به معتاد متجاهری برخورد کند باید به مراکزی که با حمایت ستاد مبارزه با مواد مخدر فعالیت می‌کنند تحویل داده شوند.

وی گفت:‌فرماندار به نیابت از استانداری تهران به گورستان نصیرآباد شهریار ورود کرد و تنها معتاد موجود در این گورستان به مرکز اخوان تحویل داده شد که وظیفه ستاد مبارزه با مواد مخدر در قضیه گورخوابی این گورستان در همین حد بود که به نحو احسن انجام شد.

افشار تصریح کرد: مطالبه ستاد مبارزه با مواد مخدر از دستگاه‌های متولی آن است که افراد تحت درمان قرار گرفته و بهبود یافته رها نشده و برای آنها شغلی تعریف شود چرا که اگر حمایت‌های اجتماعی از آنها وجود داشته باشد معتاد در جامعه رها نخواهد شد ضمن اینکه مطمئناً ما هم این مطالبه را از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین سازمان بهزیستی خواهیم داشت تا معتاد در اجتماع رها نشده و اعتیاد آنها عود پیدا نکند.