بی‌طرفی رسانه یک مفهوم نسبی است

به گزارش پارس ، حسین امامی در گفت وگو با ایسنا، با بیان این که امروزه چارچوب و مفهوم بی طرفی رسانه یی با گذشته تفاوت کرده است، اظهار کرد: در گذشته نشان داده شد که رسانه ها برای جلب اعتماد مخاطب، ادعای بی طرفی می کنند، در حالی که بی طرفی رسانه یک مفهوم نسبی است و نمی تواند وجود داشته باشد تا جایی که برخی به صراحت گفته اند که « بی طرفی رسانه یی یک افسانه است. »

او ادامه داد: ممکن است که یک رسانه به یک دولت، وزارتخانه، نهاد، سازمان و حتا به یک حزب وابسته باشد و به درآمد تبلیغات نیز فکر نکند چون هدف اصلی اش، جلب افکار عمومی به نفع خود است. عده ای معتقدند اگر رسانه ای ادعای بی طرفی می کند به راحتی قابل پذیرش نیست، چراکه در برابر نظارت های داخلی سازمان رسانه یی خود برای هزینه کردن ها و منفعت دستگاه و سازمان و حزب باید پاسخگو باشد. البته این به تنهایی نمی تواند ایرادی برای یک رسانه باشد، چون هر کدام از ما دیدگاه خاص خود را داریم، حال ممکن است کسی بگوید من بی طرفم، ولی وقتی درباره ی موضوعی صحبت می کند نشان می دهد آن گونه نیست که همه ی مسائل را بدون تعصب ببیند و واقعا درباره ی همه ی مسائل بی طرف باشد. بنابراین یک سازمان رسانه یی و روزنامه نگاران دیدگاه های خود را دارند، ولی در اصول اخلاقی روزنامه نگاری تصریح شده است که نباید دیدگاه شخصی خود را در خبری دخالت دهند.

وی درباره ی تعریف بی طرفی یک رسانه توضیح داد: تا پیش از این گفته می شد روزنامه نگار باید به صورت دقیق به تنظیم خبر بپردازد و برای دخالت ندادن عقاید خود در تهیه ی خبر تلاش کند؛ این مفهوم درستی است، اما کامل نیست. امروزه می گویند بی طرفی رسانه یی یعنی بدون تعصب، منصفانه و متعادل، خبری کسب و منتشر شود، اما چگونه؟ روزنامه نگار می تواند این چارچوب را برای خود مد نظر قرار دهد که موضوعی را فقط از نگاه یک منبع خبری نبیند، بلکه یک تعادل نسبی بین مسائل و نظرات برقرار کند. روزنامه نگار باید بتواند در خبرش منعکس کننده ی طیف گسترده ای از افکار باشد و تناقض ها و دیدگاه های مختلف را در خبر در معرض بررسی مخاطب قرار دهد و اطمینان حاصل کند نگاه مهم دیگری که ارزش خبری داشته از قلم نیفتاده است. بر این اساس بی طرفی باید کافی و مناسب باشد. به این معنی که لازم نیست از همه ی بحث ها و منازعات در هر مناسبتی استفاده شود یا زمان و حجم مساوی برای انتشار آن عقاید اختصاص یابد.

امامی تأکید کرد: روزنامه نگار نباید دیدگاه های خود را در خبر نشان دهد، چراکه سرمقاله برای آگاهی و جهت دادن به افکار عمومی است و سرمقاله ای را که با ارائه ی استدلال و نتیجه گیری درباره ی یک موضوع به ابراز عقیده و نظر می پردازد براساس تعاریف و چارچوب های اخلاق حرفه یی روزنامه نگاری نمی توان دارای جانبداری دانست و بی طرفی آن را زیرسوال برد.

وی با تأکید بر این که یک روزنامه نگار باید احتیاط کند که به تنهایی به میدان رزم خبر جانبدارانه نرود و این مسوولیت را به سردبیر واگذار کند، یادآوری کرد: « سرمقاله» بهترین مکان برای ارائه ی دیدگاه هاست؛ اما ممکن است خبری باشد که تعادل و بی طرفی در آن معنا نداشته باشد. در اینجا افکار عمومی و انتظار مخاطب می تواند در نحوه ی انعکاس خبر نقش مهمی ایفا کند. مانند پوشش خبری یک بحران طبیعی مانند زلزله و خسارات باقی مانده از آن. گزارش های خبری که منعکس کننده ی دیدگاه های مختلف است می تواند راهکاری برای پوشش خبری مناسب آن باشد. اینجا وظیفه ی خبرنگار فقط تمرکز بر بی طرفی نیست، بلکه باید واقعیت های مناطق زلزله زده را به تصویر بکشد، همچنین باید به تهییج افکار عمومی برای کمک های انسان دوستانه بشتابد و باعث تسریع عملیات امدادرسانی و حمایت ها و کمک های دولت شود.

او درباره ی این که عامل اقتصادی چه میزان در بی طرفی یک رسانه موثر است، توضیح داد: به راحتی نمی توان گفت رسانه ای که از منابع دولت یا جناح خاصی تغذیه می کند رفتاری جانبدارانه دارد. رسانه برای فعالیت خود به عامل اقتصادی اش می اندیشد و برای تداوم حیات روزنامه و توسعه ی آن به سه نکته ی مهم دیگر اهمیت می دهد؛ اول مسأله توجیه پذیر بودن مسائل اقتصادی، دوم اثربخشی پیام های رسانه یی و نهایتا اعتماد و استقبال مخاطب.