«دو سال و نیم پیش که به طرح تحول سلامت انتقاد کردیم، اگر دولت به‌جای واکنش عصبی به ثریا، این انتقادات را می‌پذیرفت، این‌همه هزینه به دولت تحمیل نمی‌شد و این طرح که باعث منفعت‌طلبی بخش خصوصی در حوزه سلامت شده، می‌توانست بهتر اجرا شود و بیشتر به نفع مردم و دولت باشد! اما انتقادات را با عصبانیت جواب دادند و نتیجه‌اش این شد که هزینه سلامت، دو، سه برابر نسبت به آن چیزی که باید باشد، بیشتر شده است»

این جملات بخشی از گلایه‌های محسن مقصودی تهیه‌کننده برنامه ثریاست که در گزارش روزنامه سپید آمده است؛ برنامه‌ای که در طول چند سال گذشته با رویکردی تحلیلی و البته انتقادی نسبت به دستگاه‌های اجرایی روی آنتن صداوسیمای ملی می‌رود، برنامه‌ای که اگرچه در حوزه سیاست خارجی و موارد چندی رویکردهایش با انتقادات جدی از سوی کارشناسان بی‌طرف روبرو شده اما این رویکرد غالب باعث نمی‌شود که انتقادات منطقی و معقول مطرح‌شده در آن نیز نادیده گرفته شود یا آنکه مسئولان به‌انحاءمختلف از پاسخگویی و حضور در این برنامه طفره روند.

در حوزه سلامت و واکنش مسئولان وزارت بهداشت واکنش‌ها به این برنامه جالب‌توجه بوده است. آن‌گونه که رسانه‌های منتقد و دست‌اندر کاران این برنامه مدعی هستند در طول سه سال گذشته در موارد متعدد با فشارهای وزارت بهداشت اجازه ورود این برنامه به موضوع سلامت داده نشده است، آن‌چنان‌که در برنامه هفته گذشته ثریا پس‌ازآنکه نماینده کمیته دانشجویی پیگیری عدالت در نظام سلامت پشت تریبون رفت تا سخن بگوید، اولین نکته‌ای که مورداشاره قرارداد، این بود که بعد از دو سال و نیم بالاخره اجازه انتقاد از حوزه سلامت و طرح تحول به منتقدان داده‌شده است!

طرحی که در ابتدای کار موافقان بسیاری داشت اما اکنون از هر دو طیف مطرح در کشور منتقدان پرشماری دارد و گلایه‌های بسیاری به آن وارد می‌آید اما وزارت بهداشت یا موضع عدم توجه به منتقدان دارد یا آنکه با برچسب‌های مختلف سعی دارد فضای انتقادی را به فضای مجادله‌ای رهنمون کرده و با غرضمند نشان دادن منتقدان از زیر پاسخگویی به طیف‌ها و افرادی که شناسنامه و کارنامه روشنی نیز دارند اما فقط انتقادات کارشناسی را در حوزه‌های تخصصی خود به این طرح وارد می‌سازند، شانه خالی کند.

هر چه هست این روزها برخلاف آنکه وزارت بهداشت و رسانه‌های حامی آن در برابر انتقادات کارشناسان طیف همراه دولت توجه و وقعی نمی‌نهند، صداوسیما و منتقدان جریان مقابل گویا چراغ سبز را برای بیان انتقادات دریافت کرده‌اند؛ آن‌چنان‌که هم در برنامه مناظره روز جمعه و هم در برنامه ثریا انتقادات گزنده‌ای علیه عملکرد وزارت بهداشت مطرح شد، انتقاداتی که بدون جهت‌گیری له یا علیه وزارت بهداشت بسیاری از آن‌ها محل تامل و توجه است. 

 

آقای وزیر، بیایید و پاسخگو باشید

موضوع برنامه «مناظره» جمعه هفته آنطور که روزنامه سپید می‌نویسد؛ گذشته به حقوق‌های نجومی اختصاص داشت، این برنامه با حضور 4 میهمان اصلی روی آنتن زنده شبکه یک رفت، محمد دهقانی و محمد قسیم عثمانی نمایندگان حاضر در این نشست بودند و مصطفی‌هاشمی‌طبا به عنوان یکی از مدیران با سابقه در نظام جمهوری اسلامی‌در برنامه حضور داشت و در نهایت محمد صادق شهبازی که از فعالان جوان رسانه‌ای و سیاسی جریان اصولگراست؛ میهمان کم تر شناخته شده این برنامه بود.

شهبازی که جسورانه‌تر و بی‌محاباتر سخن می‌گفت در دقایقی از برنامه به موضوع وزارت بهداشت و عدم پاسخگویی آن در قبال حقوق‌های نجومی‌و کارانه‌های سرسام آور پرداختی اشاره و به انتقاد مستقیم از وزیر بهداشت پرداخت.

شهبازی در پاسخ به سئوال مجری برنامه که از وی پرسید اگر با حقوق‌های دریافتی پزشکان متخصص برخورد و آنان به خارج مهاجرت کنند چه کسی به درمان مردم می‌پردازد؟ گفت:« چطور است که همه مسئولان بابت حقوق‌های نجومی‌عذرخواهی کرده‌اند اما پزشکان متخصص نه تنها عذرخواهی نکرده‌اند.

بلکه می‌گویند اگر ما این دریافتی‌ها را نداشته باشیم باید از مردم پول دریافت کنیم» در ادامه شهبازی به انتقاد صریح وبی پرده از وزیر بهداشت پرداخته و گفت: «کاش یکی از عاملان اصلی حمایت از حقوق‌های نجومی‌یعنی وزیر بهداشت اینجا بود و پاسخ می‌داد»

شهبازی با نشان‌دادن فیش حقوقی یکی از معاونان وزارت بهداشت، ادامه داد که این فرد 866 میلیون تومان کارانه دریافت کرده؛ آن‌هم پیش از دو برابر و نیم شدن کارانه‌ها!

وی در ادامه با نشان دادن نموداری اعلام کرد: در ایران با اختلاف فاحش و چند برابری نسبت به کشور دوم که آمریکا باشد، دریافتی پزشکان متخصص آن‌هم در بیمارستان‌های دولتی نسبت به سرانه کشور انجام می‌پذیرد. وی در نهایت نیز گفت: «کاش آقای وزیر به جای آن‌که برنامه‌های ثریا ومناظره را لغو کند می‌آمدند واینجا می‌نشستند و پاسخ این ایرادات را می‌داند، البته از فردا عکس دوران جبهه و جنگ و حضور آقای وزیر در مناطق محروم در کانال ایشان گذاشته می‌شود!» 

 

 اشاره به لغو برنامه‌های انتقادی از سوی وزارت بهداشت به اول آذرماه سال‌جاری نیز بازمی‌گردد، آنجایی که قرار بود برنامه مناظره در 5 آذرماه با موضوع بحث طرح تحول سلامت، تجمیع بیمه‌ها و اختلافات بین وزارت بهداشت و وزارت رفاه روی آنتن رسانه ملی برود و گفته شد که این برنامه با فشار وزرات بهداشت لغو شد.

جالب توجه در انتقادات از حقوق‌های نجومی‌و دریافتی‌های بالای برخی پزشکان اینکه این موضوع تنها از سوی شهبازی مطرح نشده است، نایب رئیس مجلس و وزیر سابق بهداشت، مسعود پزشکیان و بسیاری دیگر نیز نسبت به این پرداخت‌های بی‌ضابطه انتقاد داشته‌اند اما همواره مسئولین این وزارتخانه با توجیهات بسیار از زیر بار پاسخگویی فرار کرده و حتی موضعی طلبکارانه در خصوص این موضوع داشته‌اند.

 

ثریا هم به میدان آمد

برنامه ثریا که رویکردی همواره انتقادی نسبت به دولت داشته از معدود حوزه‌هایی را که مورد توجه قرار نداده بود و بدان نپرداخته بود حوزه سلامت بود، البته دست اندرکاران این برنامه چندین بار مدعی شدند که اجازه این انتقادات داده نمی‌شود و حتی یکی، دوباری نیز گفته شد که با فشار وزارت بهداشت برنامه‌هایی که قرار بود به این حوزه بپردازد لغو شده است.

اما بالاخره در برنامه هفته گذشته ثریا نماینده کمیته دانشجویی پیگیری عدالت در نظام سلامت پشت تریبون رفت تا در هفت دقیقه انتقادات این تشکل دانشجویی را نسبت به عملکردهای وزارت بهداشت و طرح تحول سلامت بیان کند. سجاد اسماعیلی با ابراز خشنودی که بعد از چند سال اجازه انتقاد از وزارت بهداشت و طرح تحول سلامت به آنان داده شده، گفت: «بحث‌های ما هیچ جهت گیری سیاسی و طیفی ندارد»

وی اشکالات وارده از سوی مجموعه خود به طرح را مربوط به همان ابتدای کار و چند سال پیش و در شروع طرح عنوان کرده و تاکید کرد که یکی از مشکلات تضاد منافع سیاستگذاران در بخش حاکمیتی و واگذاری بخشی امور به صنف است که نظارت را مخدوش می‌کند. اسماعیلی طرح تحول سلامت را ورشکسته خواند و گفت: «در ابتدای شروع به کار دولت یازدهم ما متوجه هزینه‌های بسیار حوزه سلامت بودیم که تعرفه‌های بالا را به مردم تحمیل می کرد، مضاف بر آن که پیشگیری بر درمان تقدم نداشت، اختلاف درآمدهای فاحش بین پزشکان در بخش‌های خصوصی و دولتی وجود داشت، همچنین اختلاف درآمد بین پزشکان و سایر اعضای خدمات درمانی نیز قابل توجه بود.

ما انتظار داشتیم دولت محترم که توجه ویژه‌ای به بخش سلامت داشت و تزریق چند هزار میلیارد تومانی به این بخش انجام داد، این اصلاحات واقعی را که بر اساسی اسناد بالادستی بود، در دستور کار قرار می‌داد اما متاسفانه چنین نشد و تمرکز بر یک بخش و غفلت از بخش‌های دیگر، هم سبب شد شکاف درآمدی بیشتر شود و هم بیمه‌ها با مشکل مواجه شوند. ما در همان زمان هشدار دادیم که ادامه این روند منجر به بروز بحران می‌شود اما نقدها شنیده نشد و امروز شاهدیم که سازمان‌های بیمه‌ای می‌گویند توان ادامه ندارند.» 

 

در نهایت...

حال باید دید وزارت بهداشت که نسبت به انتقادات کارشناسی چهره‌های نزدیک به دولت و طیف اصلاح طلبان سیاست برچسب‌زنی و عدم توجه را در پیش گرفته و از زیر بار آن شانه خالی می‌کند آیا می‌تواند در برابر انتقادات از تریبون عمومی‌که مخاطبان عام‌تری دارد و البته انتقادات لحن تندتری نیز داشته، سکوت اختیار کرده و سیاست پیشین را ادامه دهد؟