ویتامین‌ها و املاح تقویت‌کننده مغز

کمبود مواد مغذی به ابتلای فرد به اختلال‌های روانی، زوال شناختی مرتبط با سن و اختلال‌های رشدی منجر می‌شود.

از طرف دیگر مطالعات آزمایشگاهی روی انسان و حیوانات نشان می‌دهد افزایش دریافت مواد مغذی مرتبط با سلامت مغز می‌تواند جنبه‌های مختلف عملکرد شناختی این عضو همچون یادگیری و قدرت حافظه را تقویت کند و به همین دلیل لازم است افراد نسبت به تغذیه صحیح مغز دقت داشته باشند.

سایت مدیکال دیلی در این مقاله به چند مورد از مواد معدنی و ویتامین‌های ضروری برای سلامت مغز اشاره کرده است:

۱- تیامین (ویتامین B۱): ویتامین‌های گروه B به طور خاص برای حفظ سلامت مغز حائز اهمیت هستند. تیامین یکی از چندین نوع ویتامین B است که به وفور در مغز و بافت‌های عصبی وجود دارد. این ویتامین‌ در انتقال تکانه‌های عصبی نقش دارد. علاوه بر این کمبود شدید این نوع ویتامین می‌تواند به سندرم "کورساکوف" یعنی نوعی اختلال حافظه مزمن که در مصرف کنندگان مواد الکلی و مبتلایان به بیماری‌هایی از قبیل ایدز مشاهده می‌شود، منجر شود.

۲- اسیدفولیک (B۹):‌ اسیدفولیک به ترکیب‌های مختلفی که با عنوان فولات شناخته شده هستند، اطلاق می‌شود و می‌توان آن را با مصرف خوراکی‌های مختلف همچون اسفناج و عدس تامین کرد. نیمی از ذخیره این ویتامین در بدن در کبد وجود دارد به همین دلیل نارسایی کبدی به کمبود چندین ویتامین کلیدی B منجر می‌شود. اسید فولیک همچنین در ترکیب آمینو اسیدها و تشکیل بافت عصبی نقش مهمی دارد. سوخت و ساز اسید فولیک به شدت به ذخیره دیگر ویتامین‌های گروه B بستگی دارد. همچنین کمبود این ویتامین و دیگر ویتامین‌های B مشکلات مرتبط با رشد را در کودکان به دنبال دارد.

۳- اسید اسکوربیک (ویتامین C): بیشترین انباشت این ویتامین ضروری در مغز یافت می‌شود. همچنین می‌توان میزان بالایی از این آنتی اکسیدان را از انواع مرکبات و سبزیجات سبز دریافت کرد. ویتامین C در ترکیب پیام رسان‌های عصبی دوپامین حائز اهمیت است. همچنین مغز را در برابر فشارهای اکسیداتیو حفظ می‌کند. همچنین از آنجاییکه این ویتامین در بدن ذخیره نمی‌شود ضرورت دارد با خوردن مواد غذایی حاوی آن نیاز بدن را تامین کرد.

۴- کلسیم: کلسیم از جمله مواد معدنی مهم برای حفظ سلامت و فعالیت مغز است. همچنین به عنوان پیام رسان‌های سلول عصبی نقش کلیدی بازی می‌کند. علاوه بر این پیام رسانی عصبی را تنظیم کرده و تحریک پذیری عصبی را کنترل می‌کند. پایین بودن سطح این ماده مغذی معمولا به ندرت اتفاق می‌افتد زیرا بدن ذخیره قابل توجهی از آن را در استخوان‌ها داراست اما برخی انواع داروها سطح کلسیم را کاهش داده و این وضعیت به مشکلات جسمی متعددی منجر می‌شود.

۵- منیزیم: این ماده مغذی برای تبدیل بسیاری از انواع ویتامین B به نوع فعال آن حائز اهمیت است. به بیان دیگر مصرف هر مکمل ویتامین به خودی خود بدون مصرف منیزیم بیهوده است. همچنین منیزیم موجود در غشای سلولی برای اتصال تکانه‌ها ضرورت دارد علاوه بر این، وجود مقدار کافی منیزیم و کلسیم در بدن از تحریک پذیری سیستم عصبی جلوگیری می‌کند.

۶- روی: محققان نمی‌دانند روی در حفظ سلامت مغز چه نقشی بازی می‌کند اما کمبود آن با نارسایی‌های مختلف عصب شناختی روانی همراه است.