یکی از بزرگترین و مهمترین موضوعات پیش روی نسل جوان، کنکور است. این آزمون با تمام اما و اگر و حاشیه‌ها؛ هر ساله بسیاری از دختران، پسران و حتی خانواده‌های آنها را درگیر می کند اما علاوه بر حواشی معمول هرساله برای کنکور از حذف گرفته تا جابجا شدن تاریخ برگزاری، چندماه قبل از برگزاری آزمون سراسری 95، داوطلبان با چالش جدید دیگری رو به رو شدند، چالشی به نام تاثیر یا عدم تاثیر سوابق تحصیلی در نمره و رتبه‌ها که سوالات زیادی را مهمان ذهن پرمشغله نسل جوان کرد.

درست در زمانی که کنکوری ها باید با آرامش ذهنی و جسمی، تمرکز خود را برای آزمونی موفقیت آمیز جمع کنند، این موضوع بحث برانگیز رخ داد، شاید تاثیر درصدی از معدل در نظر کسانی که تجربه کنکور را نداشتند، دردی را دوا نکند اما برای آنانکه روی رقم به رقم رتبه شان برنامه چیدند یک درصد هم یک درصد است.

داوطلبان کنکور سراسری قبل از داوطلبی، دانش آموز بودند و برای روز موعودشان تلاش کردند، در واقع به امید تاثیر معدل‌شان در کنکور با جمع ذره ذره نمره‌شان، خشت روی خشت گذاشتند.

کنکور حذف می شود؟

هر چند که سازمانهای درگیر کنکور سراسری مثل سازمان سنجش، معمولا از برجسته کردن حواشی آزمونهای بزرگ و حساس خودداری می کند( که البته به منظور عدم تشویش اذهان عموم درست و منطقی به نظر می رسد) اما ابراهیم خدایی رییس سازمان سنجش در این رابطه عنوان کرد: طی قانون مصوب در سال 86، باید طی پنج سال، کنکور حذف شود و به جای آن، سوابق تحصیلی یعنی نمرات امتحان نهایی دانش‌آموزان جایگزین شود.

خدایی با بیان اینکه با اصلاح این قانون در سال 92 تکلیفی بر عهده این سازمان قرار گرفت، تصریح کرد: طبق قانون جدید، طی پنج سال باید 85 درصد ظرفیت دانشگاه‌ها با اعمال سوابق تحصیلی باشد که در سال 92 تاثیر 25 درصدی نمرات نهایی سال سوم دبیرستان را در کنکور اعمال کردیم.

وی بیان کرد: امسال پنج درصد تاثیر مثبت دوره پیش‌دانشگاهی را در کنکور گذاشتیم، اما با رأی دیوان عدالت اداری روبرو شدیم و طبق این رأی، تاثیر 25 درصدی باید حذف شود و در صورت تاثیر آن، باید سوابق تحصیلی نمرات نهایی دانش‌آموزان بر اساس قوانین در سه سال آموزش متوسطه باشد، لذا با توجه به ابلاغ رای دیوان و یک ماه فرصت اجرا برای آن، استفساریه دو فوریتی را به مجلس شورای اسلامی تقدیم کردیم.

طبق گفته خدایی در این صورت با حذف تاثیر سوابق تحصیلی یا بازگشت به قوانین سال 86 روبه رو می شدیم.

نکته‌ای که دور از چشم ماند

با گذشت زمانی نه چندان طولانی از اعلام استفساریه، سرانجام با اعلام نتیجه نهایی از سوی مجلس، دلهره و استرس کنکوری ها اندکی کاهش یافت.  

محمد روشن معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم اعلام کرد: با توجه به ابلاغ اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی کشور، مصوب مجلس در تاریخ 26 اردیبهشت 95 که با جنجال و حاشیه رو به رو بود، دارندگان مدرک دیپلم و پیش دانشگاهی هر دو مشمول سابقه تحصیلی می‌شوند.

وی افزود: در واقع مقرر شد سابقه تحصیلی دیپلمه های ریاضی فیزیک، علوم انسانی، علوم تجربی و علوم و معارف اسلامی (سال سوم آموزش متوسطه) به میزان حداکثر 25 درصد و دارندگان مدرک پیش دانشگاهی به میزان حداکثر پنج درصد بصورت تاثیر مثبت در نمره کل نهایی داوطلبان لحاظ شود.  

اما در این مصوبه به یک نکته مهم کمی بی توجهی شد آن هم " لحاظ سوابق تحصیلی بصورت تاثیر مثبت" بود. متاسفانه مطرح نشدن ساده اصلاح قانون سنجش و پذیرش دانشجو باعث بروز مشکل دیگری در هنگام مشاهده کارنامه اولیه آزمون و انتخاب رشته داوطلبان شد تا جایی که صدای معترضان بسیاری را از هر کوی و برزن بلند کرد.

زحماتم نادیده گرفته شد!  

احمدی یکی از شرکت کنندگان کنکور ریاضی 95 از چهارمحال بختیاری گفت: بعد از اینکه در کارنامه خود جمله " سوابق تحصیلی تاثیر داده نشده " را دیدم بسیار متعجب شدم که چرا زحماتم نادیده گرفته شد.

وی ادامه داد: سایر دوستانم هم این مشکل را با مشاهده کارنامه شان داشتند و خواستار پیگیری و بررسی هستند؛ لذا موضوع را از حسین توکلی مشاور عالی سازمان سنجش و آموزش کشور جویا شدیم.

توکلی با بیان اینکه در آزمون سراسری 95 دو نمره شامل تراز کنکور و تاثیر 25 درصدی سوابق تحصیلی برای داوطلبان لحاظ شده، توضیح داد: درصورت کمتر بودن نمره سوابق تحصیلی (معدل امتحانات نهایی) از نمره کنکور، آن را لحاظ نمی کنیم و در صورت بالاتر بودن همچون سال های اخیر تاثیر مثبت اعمال می شود، همچنین تاثیر سوابق تحصیلی در نمره برخی داوطلبان بی تاثیر بوده که نفع یا ضرری را به همراه ندارد.

وی با اشاره به اعتراض برخی داوطلبان از قید مستقیم عدم تاثیر سوابق تحصیلی در کارنامه خود یادآور شد: نتیجه تأثیر سوابق تحصیلی در کارنامه داوطلبان به صورت مشخص قید شده و برای تعداد محدودی که سوابق پیش‌دانشگاهی آنها دیر ارسال شده، سوابق تحصیلی در گزینش نهایی اعمال می‌شود.

در واقع این صحبت روشن مشاور عالی سازمان سنجش همان نکته (تقریبا) مبهم و دور از چشم مصوبه مجلس است که به زبانی ساده گفته شد؛ تأثیر سوابق تحصیلی در نمره کنکور به صورت مثبت یعنی در صورتی این تأثیر انجام می‌شود که رتبه کنکور را به نفع داوطلب تغییر دهد.

به عبارت دیگر تاثیر دادن نمره سوابق تحصیلی که از نمره کنکور کمتر است، رتبه داوطلب را کاهش می دهد، لذا به نفع آنها لحاظ نمی شود.

برای رفع ابهامات به هوش و به کوش

بنابراین شاید طرح ساده مباحث قانونی و مصوباتی که نتایج آن مستقیما با افراد عام سروکار دارد، بتواند تا حد زیادی مشکلات و ابهامات را رفع کند. این موضوع اگر خیلی زودتر از حال، روشن و توجیه می شد شاید دیگر اعتراضی به گوش نمی رسید و جوانان سردرگم نمی شدند.

البته نباید از حق گذشت که خانواده ها هم با تحلیل درست مسائل مربوط به سرنوشت درسی و کاری فرزندانشان حتی با استفاده از مشاوره های کارشناسان رسمی و معتبر، خود می توانستند این موضوع را حل و فصل کنند.

در واقع برای همین، همواره می گویند پرسیدن عیب نیست، ندانستن خطاست.