هدایت تحصیلی دانش‌آموزان امسال پس از 23 سال مجدداً در پایه نهم انجام می‌شود و حدود یک میلیون دانش‌آموز این پایه از تاریخ 18 تیر با مراجعه به مدارس نسبت به انتخاب رشته تحصیلی خود اقدام می‌کنند.

طبق اعلام وزارت آموزش‌و‌پرورش کار هدایت تحصیلی دانش‌آموزان براساس چند مؤلفه انجام می‌شود که عبارتند از نظر والدین با 5 امتیاز، نظر مشاوران مدارس با 10 امتیاز، نتایج آزمون‌های استعداد سنجی با 30 امتیاز، نمرات تحصیلی دانش‌آموز با 35 امتیاز و نظر معلمان 10 امتیاز و نظر دانش‌آموز 10 امتیاز.

آموزش و پرورش به خانواده‌ها توصیه می‌کند برای انجام هدایت تحصیلی و انتخاب رشته دچار چشم و هم چشمی نشده و فریب تب موجود در جامعه را نخورند چرا که بسیاری از رشته‌های تحصیلی پرطرفدار ممکن است در آینده بازار کار مناسبی نداشته باشند.

مطابق با آیین‌نامه جدید هدایت تحصیلی دیگر همانند گذشته نمرات تحصیلی ملاک اصلی انتخاب رشته دانش‌آموزان نیست بلکه آزمون‌های سنجش استعداد و رغبت و نظر مشاوران مدارس نیز سهم به سزایی دارد.

اما روش جدید آموزش‌وپرورش برای انتخاب رشته با انتقادات بسیاری از سوی خانواده‌ها مواجه شده است طبق بررسی‌های خبرنگار تسنیم، برخی دانش‌آموزان با معدل بالای 19 از راه یافتن به رشته تجربی و ریاضی بازمانده اند و به آنها رشته انسانی پیشنهاد شده است و در برخی موارد نیز دانش‌آموز به رشته‌های فنی و حرفه‌ای و کاردانش هدایت می‌شود.

این رویه منجر به شکل‌گیری اعتراضاتی از سوی دانش‌آموزان و خانواده‌ها در نقاط مختلف کشور شده است و آنگونه که خانواده‌ها به خبرنگار تسنیم گفتند: آموزش و پرورش اعلام کرده است، هدایت تحصیلی و انتخاب رشته براساس سهمیه‌بندی در مناطق انجام می‌شود. یعنی ممکن است منطقه 6 آموزش و پرورش شهر تهران 100 سهمیه برای ورود دانش‌آموزانش به رشته ریاضی داشته باشد در حالی که منطقه‌ای دیگر 200 سهمیه دارد و همین موضوع باعث شده دانش‌آموزی با معدل 19 در یک منطقه نتواند به رشته ریاضی برود اما دانش‌آموز دیگری با معدل 17 امکان راهیابی به رشته ریاضی را داشته باشد.

آنگونه که یکی از مشاوران مدارس در شهرستان‌های استان تهران به تسنیم می‌گوید، به آنها اعلام شده است که 60 درصد دانش‌آموزان ساکن این مناطق باید به رشته‌های فنی‌و حرفه‌ای و کاردانش بروند بنابراین در روند هدایت تحصیلی و انتخاب رشته آنها را به سمت هنرستان‌ها هدایت کنید.

وی می‌افزاید: آزمون استعداد و رغبتی که از دانش‌آموزان گرفته شد، سوالات دشواری داشت و برخی از دانش‌آموزان عنوان می‌کردند که با دقت به سوالات پاسخ نداده‌اند بنابراین نمی‌توان با اتکا به این آزمون دانش‌آموزان را به رشته‌‌های تحصیلی هدایت کرد.

مسعود شکوهی مدیرکل امور تربیتی و مشاوره وزارت آموزش‌ و پرورش درخصوص روند جدید هدایت تحصیلی دانش‌آموزان عنوان می‌کند: برای هدایت تحصیلی در پایه نهم سامانه متمرکز هدایت تحصیلی طراحی شده است؛ همچنین در این روند 35درصد عملکرد تحصیلی و 65درصد بررسی‌های مشاوره‌ای تأثیرگذار است هر دانش‌آموز به طور متوسط 8 تا 10 انتخاب دارد و لازم است برای قطعی کردن انتخاب آخر بررسی عمیق‌تر در محیط مدرسه داشته باشد، والدین توجه داشته باشند با توجه به جو جامعه و تبی که درخصوص برخی از رشته‌ها وجود دارد، فرزندان خود را مجبور نکنند تا به رشته‌ای بروند که آینده آن مورد علاقه دانش‌آموز و نیاز جامعه نیست.

مدیرکل امور تربیتی و مشاوره آموزش و پرورش تصریح کرد:‌ در جامعه ما نیازهای آینده شغلی به طور صددرصد مشخص نیست، لذا بهترین انتخاب، انتخابی است که با استعداد و رغبت هماهنگ باشد.

در حالی که مسئولان آموزش‌وپرورش به مسئله رغبت دانش‌آموز برای تحصیل دریک رشته اشاره دارند اما آنچه در روند هدایت تحصیلی شاهد آن هستیم الزام دانش‌آموزان برای ورود به یک رشته خاص است،رشته‌ای که تمایل یا عدم تمایل دانش‌آموز به آن اهمیتی نداشته و صرفاً امکانات و سیاست‌های آموزش‌وپرورش محور اصلی است.