زنگ وزرش‌هایی که با هروئین می‌گذرد

معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به جمعیت 12 میلیون و 500 هزار نفری دانش‌آموزان گفت: چیزی حدود یک درصد دانش‌آموزان در عمر خود حداقل یک بار مواد مخدر مصرف کرده‌اند.

پرویز افشار در مورد وضعیت مصرف مواد مخدر در میان دانش‌آموزان و شیوع مصرف مواد در این جامعه گفت: ما با جامعه دانش‌آموزی 2 مشکل داریم یکی میزان شیوع مصرف مواد در میان آنها و دیگری بحث برنامه‌های پیشگیرانه است.

وی در مورد میزان شیوع مصرف مواد در جامعه دانش‌آموزان گفت:  توجه داشته باشید که در مورد شیوع مصرف مواد صحبت می‌کنیم و نه شیوع اعتیاد به این معنی که شیوع مصرف مواد هم معتادان را شامل می‌شود و هم کسانی که تفننی مواد مصرف می‌کنند.

معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر افزود: طبق آمارها 0.9 درصد دانش‌آموزان از جمعیت 12 میلیون و 500 هزار نفری مواد مخدر مصرف کرده‌اند که اگر آن را یک درصد فرض کنیم با عددی نزدیک 125 هزار نفر مواجه می‌شویم.

*مواد محبوب دانش آموزان چیست؟

افشار در مورد مواد مخدری که دانش‌آموزان مصرف می‌کنند، گفت: اگر موضوع شب‌های امتحان و مصرف ریتالین را فاکتور بگیریم، از این تعداد دانش‌آموزان 0.9 درصد حداقل یک بار حشیش مصرف کرده‌اند، 1.1 درصد قرص اکستازی، 1.9 درصد تریاک، 0.2 درصد هروئین و 0.4 درصد شیشه مصرف کرده‌اند.

وی با هشدار در مورد سن مصرف مواد مخدر در دانش آموزان، 17 سالگی را حساس‌ترین سن در دانش‌آموزان عنوان کرد و گفت: بیشتر دانش آموزان در این سن مصرف مواد را تجربه کرده‌اند.

معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر تأکید کرد: درست است که این مقدار دانش ‌آموز معتاد نیستند اما همین که خطرپذیری مصرف مواد را دارند موضوع مهمی است که نباید به سادگی از آن گذشت.

*اختصاص سالانه ۷ میلیارد تومان بودجه پیشگیری به آموزش و پرورش

وی همچنین نگرانی دوم خود را بحث برنامه‌های پیشگیرانه عنوان کرد و افزود: بیشترین بودجه پیشگیرانه ستاد مبارزه با موادمخدر به آموزش و پرورش اختصاص می‌یابد یعنی از 19 میلیارد تومان بودجه، 7 میلیارد در اختیار آموزش و پرورش قرار می‌گیرد.

افشار ادامه داد: این مقدار بودجه با توجه به تعداد دانش آموزان ناچیز است و تنها به 8 درصد دانش آموزان می‌رسد اما متاسفانه دستگاه‌ها از بودجه خود استفاده نمی‌کنند در حالیکه مصوبه ستاد مبارزه با مواد مخدر معین کرده که ستاد 20 درصد بودجه پیشگیری را تأمین کند و 80 درصد دیگر با خود دستگاه‌ها است.

وی عنوان کرد: در مجموع رقم 7 میلیارد تومان برای جامعه دانش آموزی بسیار کم است.

*آسیب پذیرترها را دریابید

در دوره راهنمایی که بحث بحران هویت و بهترین مراقبتی که والدین میتوانند و باید انجام دهند، مراقبت عاطفی از بچه هاست؛ نه آنقدر بچه را لوس بار بیاورند که هیچ ابراز وجودی از خودش نداشته باشد، نه آنقدر محیط را استبدادی کنند که روابط خشکی بین والدین و فرزند جاری باشد و نه آنقدر آزادیهای بیحد به فرزند بدهند که دیگر نتوانند بر رفتارش کنترلی داشته باشند. والدین و بچه ها باید روابط دوستانه و نزدیکی با هم داشته باشند و در مرحله بعد والدین باید مهارتهای اجتماعی (قدرت نه گفتن، ابراز وجود، اعتماد به نفس) و توانمندیهای (درسی، ورزشی، هنری و...) او را تقویت کنند. درنهایت، وقتی محیط خانه هم گرم و گیرا باشد، خانواده هر شب، حتی نیم ساعت دور هم بنشینند و از مسائل روزشان بگویند و بچه ها از درس و دوستهایشان تعریف کنند و خوشحال باشند، دیگر نیازی به کنترل بچه ها نخواهد بود و از صحبتهای بچه ها، مسیری که در آن قرار دارند، برای والدین مشخص میشود. بنابراین کنترلها باید نامحسوس باشد و کارهایی مثل جستجو در وسایل اتاق، کیف مدرسه و... فقط باعث بی اعتماد شدن بچه ها به والدین و فاصله گرفتن آنها میشود.

در چنین مواقعی، بچه ها از روشهای منحصربفردی برای دور زدن والدین استفاده خواهند کرد! بهترین کار این است که والدین در دوران ابتدایی که بچه ها معصوم ترند و ارتباط نزدیکتری با ایشان دارند، ارتباط موثری با آنها برقرار کنند تا دوران نوجوانی ایمن و سالمی را پشتسر بگذارند. به بچه ها عشق بدهید استقلال طلبی مطرح است، بچه ها دوست دارند مثل بزرگترها رفتار کنند و کارهایی میکنند که به زعم خودشان، دیگران تصور کنند بزرگ شده اند بنابراین ممکن است با سیگار کشیدن و... بخواهند در میان همسالان، خودی نشان دهند چون در این سن نقش همسالان به شدت پررنگ است و تاثیرپذیری و تاثیرگذاری بر همسالان برای آنها مهم میشود.

در این میان بچه هایی که عزت نفس پایین و ضعیفی دارند و دچار اختلالات شخصیتی هستند، بیشتر از بچه هایی که سلامت روان دارند و در خانواده هایی با ساختار قوی رشد کرده اند، از همسالان تاثیر میگیرند و بیشتر سراغ سیگار و سایر مواد مخدر میروند. همچنین احتمال آلوده شدن بچه های خجالتی که قدرت «نه گفتن» ندارند، بسیار بیشتر است؛ این بچه ها به تحریک همسالان و شنیدن جمله هایی مثل اینکه: «تو بچه ای! هنوز بزرگ نشدی و...» به سمت مصرف سیگار و مواد دیگر سوق پیدا میکنند. بچه هایی که رفتارهای ضداجتماعی دارند و مدام دوست دارند مخالفت کنند، رفتار پرخاشگرانه دارند و در خانواده های نابسامان زندگی میکنند هم بیشتر به سمت اعتیاد کشیده میشوند. در ضمن نباید فشارهایی را که در بعضی مدارس، چه از لحاظ اعتقادی و چه از لحاظ نظم و انضباطهای سختگیرانه، به بچه ها وارد میشود، دستکم گرفت چون این موارد هم میتواند تسهیلکننده راه اعتیاد دانش آموزان باشد.

*دخترها دیگر مستثنی نیستند!

در حال حاضر همانطور که قلیان کشیدن برخلاف گذشته، بین دخترها مد شده، اعتیاد نیز بین بچه ها باب شده و معمولا بسیار با افتخار از این موضوع یاد میکنند؛ مثل اینکه کار مهمی انجام میدهند! در گذشته شاید سیگار و قلیان کشیدن و حتی اعتیاد به مواد افیونی مردانه بود اما در حال حاضر نهتنها بسیاری دختران گول ظاهر شیک بستهبندی سیگارها و برچسب «مخصوص خانمه» را میخورند بلکه در مصرف سایر مواد هم از دیگر آقایان هیچچیز کم ندارند و الگویی کاملا مشابه بین دختران و پسران معتاد وجود دارد.

*اعتیاد دانش آموزان به مواد مخدر و نقش والدین برای کنترل

در گذشته انواع اعتیاد بین خانمها بسیار کمتر بود اما متاسفانه در حال حاضر تعداد دخترهای معتاد بیشتر شده و این مصرفکنندگان در تمام اقشار جامعه اعم از ضعیف و مرفه، دیده میشود. گرایش به موادمخدر در دختران در اغلب موارد اولین بار در مهمانی ها اتفاق میافتد و حالت تفریح، سرگرمی و کنجکاوی دارد. وقتی حال خوبی را تجربه میکنند، به دنبال تجربه دوباره، مجبور به مصرف مجدد و بیشتر مواد میشوند و اینجاست که به مرور معتاد میشوند.

*بیمارستان امام حسین(ع) مخصوص ترک اعتیاد دانش‌آموزان

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان تهران با اشاره به راه‌اندازی بیمارستان ترک اعتیاد دانش‌آموزان گفت: بخشی از بیمارستان امام حسین(ع) به این کار اختصاص یافته است.

دبیر شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان تهران در مورد تعداد دانش‌آموزان معتاد حاضر در بیمارستان گفت: هنوز در مرحله شناسایی و غربالگری هستیم و موردی به بیمارستان ارجاع داده نشده است.

وی ادامه داد: باید غربالگری انجام شود تا مشخص گردد کدام دانش‌آموزان نیاز به حمایت‌های درمانی و کدام یک نیاز به حمایت‌های غیر درمانی از قبیل روانشناس و مددکار دارند.

آذرنیا افزود: این طرح با مشارکت بهزیستی، آموزش و پرورش و دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی و با محوریت شورای هماهنگی مبارزه با موادمخدر استان تهران اجرا می‌شود.

آذرنیا پیش از این نرخ شیوع اعتیاد در میان دانش آموزان را 1.2 اعلام کرده بود و گفته بود: وقتی این دانش آموزان برای درمان به بیمارستان منتقل می‌شوند، فرصتی برای امتحانات و کلاس‌های فوق العاده آنها در نظر گرفته می‌شود.