واکنش آموزش‌وپرورش به دشواری سؤالات امتحانات نهایی

در تاریخ 11 خرداد مطلبی با عنوان «ریشه یابی علل اعتراض گسترده به امتحانات،‌ سوالات مفهومی و ناتوانی دانش‌آموزان» در این خبرگزاری منتشر شد.

در این گزارش عنوان شد:‌ هم‌اکنون امتحانات سال اول و دوم دبیرستان نهایی نیست و بررسی امتحانات این پایه‌ها نشان می‌دهد زمانی که ریش و قیچی را به مدرسه واگذار می‌کنیم شاهد افراط و تفریط‌ها هستیم و زمانی که دانش‌آموز در سال سوم دبیرستان با امتحان نهایی مواجه می‌شود، سوالات برایش دشوار به نظر رسیده و دست به اعتراض می‌زند.

برخی مدارس امتحانات داخلی را بسیار آسان برگزار کرده و دانش‌آموز را جزوه محور تربیت می‌کنند به گونه‌ای که معلم در طول سال نکات مهم را به دانش‌آموز می‌گوید و از همان نکات نیز امتحان پایانی را برگزار می‌کند بنابراین دانش‌آموز به آسانی به سوالات از قبل مشخص شده و کلیشه‌ای پاسخ می‌هد در سوی دیگر ماجرا نیز مدارسی هستند که امتحانات را به گونه‌ای دشوار طراحی می‌کنند که گویی المپیاد علمی است و همین مسئله باعث می‌شود تا شاهد اختلاف نمره معنادار میان دانش‌آموزان مدارس مختلف باشیم به گونه‌ای که یک میانگین نمرات یک مدرسه بین 16 تا 20 و مدرسه‌ای دیگر زیر 15 است.

چگونه برخی معلمان به اختیار خود فصل‌هایی از کتاب درسی را حذف می‌کنند یا به دانش‌آموز می‌گویند که از کدام فصول کتاب درسی سوال طراحی خواهد شد.دانش‌آموز 11 سال به این روش عادت کرده  است و زمانی که در سال سوم دبیرستان با امتحانات نهایی و سوالات مفهومی مواجه می‌شود، توانایی پاسخگویی را ندارد چرا که انتظار دارد به عنوان مثال، سوالات درس ریاضی همانند کتاب درسی باشد و اگر اعداد و ارقام آن تغییر کرده و سوال کاربردی شود، توانایی پاسخ ندارد.

آموزش و پرورش با ارسال جوابیه‌ای نسبت به این گزارش واکنش نشان داد و اعلام کرد:‌ طراحی سوالات امتحانات نهایی کشوری دارای اهداف خاص آموزشی است و طراحان سوالات با توجه به سابقه تدریس و طراحی سوالات کشوری و با در نظر گرفتن حیطه‌های شناختی، اقدام به طراحی سوالات امتحانات نهایی می‌کنند. سوالات این دوره نیز هم سطح سوالات امتحانی دوره‌های قبل بوده و از آسان شروع شده و دارای ضرایب دشواری مختلف آسان، متوسط و دشوار می‌باشد.

همه طراحان سوالات امتحانات نهایی، نیروی رسمی آموزش و پرورش بوده و صلاحیت‌های علمی و حرفه‌ای به تأیید مراجع ذی‌صلاح رسیده است. طراحان سوالات، با توجه به سنوات متمادی تدریس و آشنایی به شیوه‌های آن، از بین مدارس مختلف انتخاب می‌شوند و برای طراحی سوالات الزاما باید تدریس آن درس را در سال جاری برعهده داشته و با در نظر گرفتن بارم‌بندی ارسال دفتر تألیف متن کتاب درسی، شیوه نامه طراحی سوالات به صورت تیمی، اقدام به طراحی سوالات می‌‌کند. در خصوص سوالات امتحانات نهایی سال جاری با رعایت این معیارها، طراحان محترم اقدام به طراحی سوالات نموده اند، هیچ سوالی خارج از چارچوب کتاب درسی طراحی نشده است.

این که بعضی به دشواری سوالات معترض هستند ریشه در عوامل دیگری دارد که این عوامل در طول سال تحصیلی به دلایل مختلف مغفول مانده و اکنون برخی جریان‌ها از این فرصت و احساسات پاک دانش آموزان سوءاستفاده کرده وبرای توجیه کم کاری‌ها و کاستی‌های خود، سخت بودن سوالات را بین دانش آموزان و اولیای آنها مطرح می‌‌کنند.

اگرچه در این جوابیه به برخی عوامل که در طول سال تحصیلی مغفول می‌مانند اشاره شده اما مشخص نشده است که این عوامل مغفول مانده چیست و آموزش و پرورش در برابر آن چه برنامه‌ها و سیاست‌هایی را در پیش گرفته است؟