رابطه بومی‌گزینی دانشگاه‌ها و سن ازدواج

در جامعه امروزی ایران، سن ازدواج به صورت قابل توجهی بالا رفته است به گونه ای که به روایت آمارها، متوسط سن ازدواج پسران بیش از بیست هشت سال و متوسط سن ازدواج دختران بیش از بیست و سه سال می باشد. بی شک عوامل مختلفی در افزایش سن ازدواج دخیل بوده اند عواملی همچون تحصیلات عالی، نبود کار مناسب، تغییر سبک زندگی، گرانی اجناس، افزایش تجملات در برگزاری مراسم ازدواج و تهیه جیزیه، افزایش توقعات، خدمت سربازی و ..... .

افزایش سن ازدواج مضراتی همچون سرخوردگی و افسردگی جوانان، شیوع فساد، ترک واجب دینی (در صورت واجب شدن برای فرد)، کاهش موفقیت ازدواج در سنین بالا، کاهش تولید نسل و... را برای افراد و جامعه در پی داشته و دارد و لذا ضرورت چاره اندیشی برای کاهش سن ازدواج باید به عنوان یک مسئله مهم در دستور کار مسئولین، فعالین فرهنگی و نیز تک تک افرادی باشد که نسبت به مشکلات جامعه خود بی تفاوت نیستند.

در همین رابطه یکی از راهکارهایی که می تواند به سهم خود در کاهش سن ازدواج و نیز رشد ازدواج های موفق نقش داشته باشد بومی گزینی کامل دانشگاه هاست (البته به غیر از دانشگاه های شاخص).

فاصله زیاد بین دانشگاه و محل زندگی، علاوه بر کاهش نظارت و ارتباط خانواده ها بر فرزندان خود و بروز مشکلات روحی برای بعضی از دانشجویان از این ناحیه، در  افزایش سن ازدواج و کاهش ازدواج های موفق هم می تواند نقش داشته باشد.

بُعد مسافت بین دانشگاه و محل زندگی، رغبت دانشجویان به ازدواج همزمان با تحصیل را کاهش می دهد چرا که علی رغم ازدواج های دانشجویی شماری از دانشجویان، درصد قابل ملاحظه ای از دیگر دانشجویان ترجیح می دهند با آشنایان یا همشهریان خود ازدواج کنند  و همچنین ترجیح می دهند برای زندگی آینده در شهر خود سکونت کنند که در نتیجه، اقدام به ازدواج در حین تحصیل به علت بعد مسافت، لزوم رفت و آمد را برای آنها تحت تاثیر قرار می دهد لذا آنها ترجیح می دهند بعد از تحصیل اقدام به ازدواج بنمایند . مواردی دیده می شود که جوانان تصمیم گرفته اند با یکی از آشنایان یا همشهریان ازدواج کنند اما پسر در یک شهر با فاصله زیاد از شهر خود تحصیل می کند و دختر مورد نظر او نیز در یک شهر دیگر با فاصله زیاد از محل زندگی.

 همچنین یکی از موانع پیش رو ازدواج، بیکاری جوانان ابراز می شود حال چنانچه مکان تحصیل دانشجو به خانه پدر و مادری او نزدیک باشد امکان اینکه فرد همزمان با تحصیل در محل زندگی خود و با حمایت اطرفیان شروع به کار بنماید بیشتر می شود چرا که امکان رفت و آمد به سهولت فراهم می باشد.

لازم به ذکر است  یکی از مواردی که به عقیده کارشناسان ، افزایش طلاق در مورد ازدواج های دانشجویی را در پی داشته عدم تفاهم فرهنگی است چرا که دو دانشجو از دو شهر مختلف و با دو فرهنگ مختلف در محیط دانشگاه و تحت تاثیر فضای رسمی دانشگاه، فقط نسبت به بعضی ابعاد علمی و رفتاری هم آشنا می شوند اما پس از ازدواج ، ابعاد گسترده ای از فرهنگ خانواده ها و شهرهای طرفین برای یکدیگر آشکار می شود و دو طرف متوجه می شوند که در  مسائل مختلفی تفاهم ندارند و شباهت، یعنی عامل مهم بقای پیوند زناشویی جای خود را به تفاوت و در نتیجه اختلاف و سرانجام جدایی می دهد.

اما  بومی گزینی امکان ارتباط بیشتر فرد را با محل زندگی فراهم می کند که در نتیجه، امکان اینکه فرد در همین رفت و آمدها با همشهریان، همسر انتخاب کند افزایش می یابد و از سوی دیگر چنانچه ازدواج در محیط دانشگاهی هم صورت بگیرد نهایتا از استان محل سکونت یا استان های مجاورخواهد بود که در این موارد تفاهم فرهنگی درصد قابل قبولی می تواند داشته باشد.

علاوه بر دلایلی که موید کاهش سن ازدواج به وسیله بومی گزینی دانشگاه هاست امکان تحصیل دانشجو در فاصله زیاد با محل زندگی توجیه مناسبی ندارد چرا که اگر دانشگاه های مادر را کنار بگذاریم که فاصله علمی قابل توجهی با دانشگاه های معمولی دارند و همچنین رشته های دانشگاهی که در استان فرد یا استان مجاور او وجود ندارند تحصیل در یک دانشگاه دوردست با قوت علمی و امکانات علمی یکسان با دانشگاه محل زندگی فرد، چه توجیه منطقی ای می تواند داشته باشد؟!.

توصیه می شود تا زمانی که بومی گزینی به شکل مطلوب مورد تجدیدنظر قرار نگرفته مشاوران رسمی و نیز غیر رسمی انتخاب رشته دانشگاه همچون پدر و مادر ها، ضرورت انتخاب دانشگاه های نزدیک به محل زندگی را به دانش آموزان یاد آور شوند.

ذکر این نکته لازم است عنوان شود مسائلی که در مورد بومی گزینی مطرح شد در مورد سربازی هم صدق می کند. نیز ناگفته پیداست که بومی گزینی فقط یکی از عوامل مربوط به تحصیلات دانشگاهی است که در مورد سن ازدواج باید مورد بازبینی قرار گیرد و اساسا تحصیلات عالی با شیوه کنونی یکی از عوامل موثر در افزایش سن ازدواج می باشد که نیازمند اصلاحات متعددی می باشد. و علاوه بر تحصیلات عالی عوامل متعدد دیگری نیز باید مورد مطالعه قرار بگیرند و اصلاح شوند.