سیر تا پیاز واقعیت بیماری آنفلوآنزا در کرمان

 

شاید افزایش آگاهی عمومی درباره این بیماری، روش های انتقال ، گسترش و همچنین درمان آن بتواند کمی موجب آسودگی خاطر گردد.به همین دلیل ما به سراغ دکتر محمود نبوی معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت رفتیم تا درباره این بیماری، علل بروز، روش های انتقال و کنترل آن اطلاعاتی کسب کنیم. 

 

دکتر محمود نبوی معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر در خصوص جهان گیری شدن ویروس آنفلوآنزا می گوید: ویروس آنفلوآنزا هر سال در فصل زمستان در نیم کره شمالی جهان گیر می شود و این مشکل به منطقه یا کشور خاصی مربوط نمی شود و علت آن هم این است که مخزن وسیعی در جانوران و انسان دارد و از سوی دیگر در بسیاری از افراد که دچار عفونت می شوند بدون علامت و یا با علائم بسیار خفیف است تا جایی که حتی خودشان هم متوجه این بیماری نمی شوند . بنابراین ویروس به سرعت پخش می شود و نمی توان جلوی آلودگی به این ویروس را گرفت .ویروس آنفلوآنزا در فصل سرما تا 8 ساعت هم می تواند روی سطوح مختلف زنده بماند.

 

معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در خصوص تجارب گذشته ایران از ویروس آنفلوآنزا گفت: آنفلوآنزا فصلی هر سال رخ می دهد و بین 5 تا 10 درصد جامعه را به تناوب  و یا همزمان با 3 گونه ویروس جدید که در جهان در حال گردش هستند، را درگیر می کند که از این 3 ویروس ، دو ویروس مربوط به نژاد A  و یکی هم به نژاد B مربوط می شود که هر سال به صورت اپیدمی رخ می دهد.در فاصله زمانی 10 تا 40 سال یک ویروس جدید آنفلوآنزا بروز می کند و هر بار حدود 30 درصد جامعه را با خود درگیر می کند.

 

وی افزود: آخرین نوع ویروس آنفلوآنزا که ما با آن مواجه بوده ایم، مربوط به سال 2009 است که وسعت همه گیری آن زیاد اما شدت آن کم بود، بنابراین به راحتی کنترل شد.این اپیدمی حدود 300 هزار تلفات جانی در دنیا و 142 مرگ در ایران را در پی داشت. ویروس H1N1 که به اشتباه آن را آنفلوآنزای خوکی نامیده اند، از خوک به انسان منتقل نمی شود ، بلکه حاوی ‍ژن انسان ، خوک و پرنده است.ویروس H1N1 جزو ویروس های فصلی است، یعنی ما انتظار داریم که در هر موج این ویروس حدود 1.5 تا 2 درصد جامعه درگیر شوند.

 

نبوی در خصوص نحوه پراکندگی این ویروس در کشور عنوان کرد: ایران کشور بزرگی است، بنابراین همه استان ها همزمان با هم درگیر ویروس آنفلوآنزا نمی شوند. در سال 2009 از آذربایجان شروع شد و بعد به سایر استان ها انتقال یافت ولی امسال از استان کرمان آغاز شده است و مشخص نیست، مقصد نهایی این ویروس چه زمانی و در کدام استان باشد. در کل هیچ استانی وجود ندارد که تا به حال تجربه ویروس آنفلوآنزا را نداشته باشد چرا که حدود 30 درصد سرماخوردگی هایی که ما دچار می شویم ، آنفلوآنزا  هستند. سرماخوردگی 17 ویروس دارد که شدیدترین آن آنفلوآنزا است.

 

این صاحب نظر در خصوص نشانه های بیماری آنفلوآنزا بیان کرد: در اکثر موارد این بیماری بی علامت است ولی در 10 درصد عوارض سبکی به شکل برونشیت، 10 درصد به شکل سینوزیت و یک درصد هم به صورت عارضه شدید ذات الریه یا پنومونی بروزمی کند. پنومونی با درمان خوب به راحتی کنترل می شود. در گذشته که آنتی بیوتیک نبود 70 تا 80 درصد تلفات جانی مربوط به آنفلوآنزا داشتیم ولی در حال حاضر با استفاده از آنتی بیوتیک تلفات به 7 درصد رسیده است که جوانان 3 درصد و افراد مسن 15 درصد از این تعداد تلفات را شامل می شوند.بنابراین خواه نا خواه آنفلوآنزا هر سال تلفاتی را برای ما به همراه خواهد داشت.

 

دکتر نبوی درباره راههای پیشگیری و کنترل آنفلوآنزا می گوید: پیشگیری از شیوع آنفلوآنزا شامل دو بخش است. یک بخش کنترل های فردی است که ما در این زمینه توصیه می کنیم در فصول سرما که سرماخوردگی و آنفلوآنزا زیاد می شود ، افرادی که سرما می خورند، احساس مسئولیت کنند و تا حد امکان در اماکن عمومی حاضر نشوند، دست ندهند و با یکدیگر رو بوسی نکنند.

 

وی در ادامه گفت : این  افراد باید فاصله یک متری از دیگران را حفظ کنند چراکه در هنگام عطسه و سرفه قطرات تنفسی ویروسی تا شعاع یک متری پراکنده می شوند و روی سطوح قرار می گیرد و تا 8 ساعت هم زنده می ماند در این شرایط  با تماس دست به این سطوح ویروس به دست منتقل می شود و بعد ممکن است در اثر تماس دست با دهان و چشم این ویروس به داخل بدن راه یابد. شستشوی مداوم دست ها با آب و صابون و یا مواد ضد عفونی کننده در این فصل می تواند احتمال ابتلا به آنفو لآنزا را تا حد زیادی کاهش دهد. 

 

معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت ضمن هشدار به افرادی که دچار ضعف ایمنی هستند، تاکید کرد: افرادی که دچار ضعف ایمنی هستند باید در اوایل فصل سرما تقریبا مهرماه واکسن آنفلوآنزا بزنند. افرادی که تا الان واکسن نزدند و ضعف ایمنی هم دارند، می توانند الان هم برای تزریق واکسن مراجعه کنند چون موجA آنفلوآنزا تازه وارد کشور شده و هنوز موج B نیامده است.پس حتما واکسن بزنند تا موج بعدی آنفلوآنزا را نگیرند.

 

وی درباره اینکه چه افرادی ضعف ایمنی دارند ، گفت: افرادی که برونشیت یا آسم مزمن دارند و تحت شیمی درمانی و رادیوتراپی هستند، افرادی که سکته قلبی داشته اند و بیماری قلبی عروقی دارند نه فشار خون ، افرادی که سکته مغزی و صرع دارند، افرادی که داروهای با کورتن بالا استفاده می کنند و افراد دیابتی که انسولین می زنند و همچنین مادران باردار جزو افراد دارای ضعف ایمنی هستند که در این میان مادران باردار رتبه دوم یا سوم را دارند و 10 برابر افراد عادی در معرض خطر مرگ و میر قرار دارند. افرادی که ضعف ایمنی ندارند با رعایت بهداشت فردی و بدون واکسن هم می تواند از ابتلا جلوگیری کنند.

 

دکتر نبوی درخصوص ویروس آنفلوآنزا در کرمان شرح داد: ویروس آنفلوآنزا در کرمان از نوعH1N1 است که این ویروس در آزمایشگاه ویروس شناسی ما بررسی ژنتیکی شد و هیچ تفاوتی با ویروس فصلی ندارد.تعداد زیادی از افراد با مشکلات تنفسی شناسایی شدند که با نمونه گیری هایی که انجام شد، مشخص شد علت ذات الریه تنها بیماری آنفلوآنزا نبوده است بلکه بیماری های زمینه ای مثل نارسایی قلبی هم از علل مرگ و میر بوده است، بنابراین وقتی می گوییم 40 نفر مرگ و میر داشته ایم ممکن است تنها 8 نفر از آنها به علت آنفلوآنزا بوده باشد.

 

وی افزود: ما در سال حدود 320 هزار مرگ و میر داریم که 160 تا 170 هزار نفر از آنها به علت سکته قلبی ، حدود 30 تا 40 هار نفر به علت حوادث جاده ای و درصد کوچکی نیز در اثر آنفلوآنزا بوده است. در سال 2009 تعداد مرگ و میر 142 نفر بوده که به نسبت کشورهای دیگر خیلی خوب بوده است.در بسیاری از کشورها مثل افغانستان و پاکستان علل را مورد بررسی را قرار نمی دهند، همچنین در جلسه ای که با کشورهای عربی داشته ایم فقط در 5 درصد موارد علت مرگ و میر را بررسی می کنند.این در حالی است که در ایران تمام موارد مرگ و میر مورد بررسی قرار می دهیم و از این لحاظ در دنیا بعد از کشورهای آمریکا و کانادا رتبه سوم را داریم.

 

معاون مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در خصوص انتظاری که از روند پیشروی آنفلوآنزا در ایران دارد، گفت: ما انتظار تلفات بیشتر در سایر استان ها را نیز داریم ولی کنترل آن با همان دو روش فردی و واکسیناسیون امکان پذیر است.قطعا در هفته های آینده استان های دیگر نیز درگیر خواهند شد.بنابراین این مراعات ها برای همه مردم است. افراد در صورت ادامه تب بیش از 3 روز به پزشک مراجعه کنند تا مشخص شود که این علامت مختص بیماری آنفلوآنزا است یا خیر. 

 

وی در خصوص اقدامات وزارت بهداشت برای کنترل آنفلوآنزا در کشور گفت: به تمام مراکز درمانی آماده باش داده ایم تا در موارد شدید اشخاص را بستری کنند و به آنها دارو دهند و در صورتی که سبک و سرپایی باشد آگاهی لازم به آنها داده شود تا در صورت مشاهده علائم به پزشک مراجعه کنند، چرا که تشخیص به موقع بیماری تا 50 درصد میزان ابتلا به ذات الریه را کاهش می دهد.