پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- عبدالله جاویدی- احتمالا این روزها شنیده‌اید که یک دختر جوان زمانی‌که برای جراحی زیبایی بینی به اتاق عمل رفته است، دیگر هرگز بازنگشته. او هنگام عمل جراحی زیبایی بینی در یکی از مراکز جراحی تهران، دچار ایست قلبی شده و جان خود را از دست داده.

اگر نشنیده‌اید، اول ماجرا را با هم مرور می‌کنیم و بعد به بررسی موضوع می‌پردازیم؛ بامداد روز ٢٠تیرماه ‌سال ٩٤ بود. آرمیتا، دانشجوی علوم‌اجتماعی دانشگاه تهران، قصد داشت بینی‌اش را جراحی کند. خیلی‌وقت بود که برای این عمل تحقیق می‌کرد و می‌خواست بهترین دکتر بینی او را جراحی کند. بالاخره تصمیم خودش را گرفت و برای عمل پیش دکتری که بینی مادر خودش را هم عمل کرده بود، رفت. ٢٠ تیرماه او به همراه خانواده‌اش برای جراحی عازم یکی از مراکز جراحی در مرکز تهران شد. پیش از این‌که آرمیتا به اتاق‌عمل برود خانواده‌اش به پزشک معالج سفارش کردند، مراقب فرزندشان باشد. آنها گفتند: «آرمیتا لاغر است و جثه کوچکی دارد، پس باید بیشتر مراقبش باشید.»

پزشک به خانواده این دختر اطمینان داد و وارد اتاق‌عمل شد. پیش از آن گفته بود که این عمل حدود ٥ یا ٦ ساعت طول می‌کشد. خانواده آرمیتا ٥ ساعت منتظر ماندند تا او از اتاق عمل بیرون بیاید ولی ٥ ساعت بعد، خبر بدی از اتاق عمل رسید.

آرمیتا به علت ایست‌قلبی جان خود را از دست داده بود. هیچ‌کس باور نمی‌کرد که تنها یک عمل جراحی ساده با مرگ به پایان برسد. خانواده آرمیتا وقتی پزشک را دیدند،‌ از او سوال کردند ولی پزشک بدون هیچ توضیحی رفت و تنها این پرستاران بودند که به خانواده آرمیتا خبر درگذشت او را اعلام کردند. یکی از اقوام آرمیتا در این‌باره گفت: «ما پزشکی را انتخاب کردیم که سابقه خوبی در خانواده و دوستان ما داشت. حتی جراحی بینی مادر آرمیتا را هم او انجام داده بود. البته ١٥‌سال پیش و در یک بیمارستان. او یک متخصص گوش‌وحلق‌وبینی بود.» اما عمل آرمیتا، در بیمارستان انجام نشد و او در یک مرکز جراحی در خیابان فتحی‌شقاقی عمل شد.

پس از ٥ ساعت، خانواده این دختر جوان منتظر خبر سلامت فرزندشان پشت در اتاق عمل بودند، اما خبری نشد. آنها گفتند:   «ما منتظر بودیم که دکتر بیرون بیاید و حال آرمیتا را بپرسیم اما خبری نشد. در همان هنگام تکنیسین برق را به اتاق عمل فراخواندند. او با کمی تأخیر رسید. پرستاران گفتند که مشکلی نیست. پس از مدتی، مامور کلانتری هم به اتاق عمل آمد. ما نگران بودیم. دقایقی بعد، پزشک معالج بیرون آمد. ما خوشحال شدیم، اما لحظاتی نگذشت که خوشحالی ما برای همیشه تمام شد. آرمیتا ،جان خود را از دست داده بود و ما نمی‌دانستیم علتش چه بود.» به گزارش خبرآنلاین علت مرگ آرمیتا ایست قلبی اعلام شده اما پیش از عمل ، مشاوره قلب نشده بود.»

یکی از اقوام او نیز در این‌باره گفت: «دکتر قبل از عمل تنها از مادر آرمیتا پرسید که دخترش مشکل قلبی ندارد؟ او هم پاسخ منفی داد.» حالا خانواده آرمیتا می‌گویند که پزشک بدون توجه به آزمایش‌های پیش از عمل، دست به عمل جراحی زیبایی او زده است. آنها همچنین خواستار بررسی امکانات این مرکز جراحی مانند سیستم احیا در اتاق‌عمل و برنامه‌های مراقبتی هنگام عمل شده‌اند.

جامعه متوهم زیبایی است

شاید پیش از جراحی زیبایی اگر افراد می‌پذیرفتند که جراحی برای آنها ضرورت ندارد، شاهد اتفاقاتی از این دست نمی‌بودیم. آخر می‌گویند و می‌نویسند که افزایش جراحی‌های زیبایی نوعی آسیب‌اجتماعی است و مشکلات بسیاری را به‌وجود می‌آورد، آسیب‌هایی که هم متوجه خود افراد می‌شود و هم خانواده و جامعه آنها را در برمی‌گیرد. فرد با تحمیل میلیون‌ها تومان پول به خانواده خود برای عمل زیبایی مشکلات بسیاری را برای آنها به‌وجود می‌آورد و با فراگیرشدن این مسأله و شدید شدن چشم‌و‌همچشمی‌ها برای جراحی‌های زیبایی پول‌های بسیاری که باید در تولید و سازندگی هزینه شود در زمینه‌های نادرستی خرج می‌شود که نتیجه‌ای در بر ندارد.

می‌توان گفت، میل به تنوع‌طلبی در جوانان از علل مهم گرایش آنان به جراحی‌های زیبایی است، البته تنوع‌طلبی یکی از ویژگی‌های جوانان است و هر جوانی در زندگی نیاز به تنوع دارد که اگر راه‌های ارضای این میل بسته شود ممکن است جوانان به کارهای دیگری همچون جراحی‌های زیبایی روی بیاورند.

جوانان چشم‌وهمچشمی را از دوران کودکی از خانواده می‌آموزند و به تدریج که فرد پا به دوران جوانی می‌گذارد خودش آن را نسبت به دوستان و آشنایان به کار می‌برد. در شرایطی که زیبایی ظاهری بر همه چیز اولویت پیدا می‌کند و ایمان، تقوا، پاکدامنی، صداقت و صمیمیت و هرآنچه که به‌عنوان فضایل اخلاقی شناخته می‌شود به دلیل رواج رفتارهای ناپسند در جامعه، کمرنگ شده و پدیده دیگری جایگزین این فضایل می‌شود و یک جوان برای جلب توجه دیگران به ظاهر طبیعی خود دست می‌زند.

 هر چند نباید همه تقصیرها را به گردن جوانان انداخت. از جوانی که بیکار است و نمی‌تواند خانواده تشکیل دهد و نیز از آرامش لازم برخوردار نیست، نمی‌توان خیلی توقع داشت.

نگاه علمی به جراحی بینی در ایران

به‌طور ژنتیکی، نژاد ایرانی بینی بزرگ و فک کوچک دارند در مردم ایران فک پایین کوچک و عقب است و بینی بزرگ و عقابی. لذا به علت کوچکی فک پایین و عقب‌بودن آن و جلو بودن فک بالا، بینی درشت‌تر به‌نظر می‌رسد.

به‌طور کلی بینی مردمان جهان به پنج گروه عمده تقسیم می‌شود:   

١- نژاد آفریقایی با بینی پهن و پوست ضخیم و فرو رفته جراحی این گروه از مشکل‌ترین جراحی‌های بینی است و بسیار برای جراح چالش‌برانگیز است.

٢- نژاد آسیایی یا کره‌ای که استخوان بینی کوتاه و سر بینی بالا و از نیمرخ یک قوس نسبی روی بینی دارند.

٣- نژاد مدیترانه‌ای شامل بینی‌های ایرانی اغلب عقابی و قوزدار است و عمل آنها از مشکل‌ترین جراحی‌های بینی است چون این گروه اکثرا ضعف غضروف دارند و تقویت غضروف مشکل است.

٤- نژاد قفقازی پوست نازک و بینی متوسط و نوک بینی سر بالا دارند مانند مردمان اروپای غربی.

٥- نژاد رومی بینی پهن و قوزدار دارند ضخامت پوست متوسط است این گروه برخلاف آفریقایی‌ها قوز دارند.

بنا بر نظر اکثر جراحان زیبایی بینی، جراحی زیبایی بینی ایرانیان از مشکل‌ترین جراحی‌های بینی به علت توضیحات بالا است و نیازمند تجربه بالا و تخصص است که جراحان گوش و حلق و بینی چون اختصاصا روی بینی کار می‌کنند بهترین گروه جراحان زیبایی برای انجام عمل رینوپلاستی هستند.

پژوهش‌های موجود در زمینه جراحی بینی

براساس پژوهش صورت گرفته در دانشکده علوم‌اجتماعی واحد علوم‌تحقیقات تهران دانشگاه آزاد اسلامی از میان ٤٢٦ زن تهرانی بیش از ١٥‌درصد از آنان تاکنون عمل جراحی زیبایی را تجربه کرده‌اند که بیش‌از ٦٠‌درصد آن را عمل جراحی بینی تشکیل داده است.

این پژوهش به بررسی شیوع جراحی زیبایی در زنان تهرانی و همچنین پی بردن به عوامل موثر بر تمایل به جراحی زیبایی ٤٢٦ زن تهرانی صورت گرفته است. حدود ٦١‌درصد از شرکت‌کنندگان در این پژوهش دارای مدرک کارشناسی بوده‌اند و اکثر افراد جراحی شده زیر ٢٥‌سال و مجرد بوده‌اند. همچنین ٤٥,٥‌درصد ایشان دارای پایگاه طبقاتی متوسط و ٣٧.٩‌درصد دارای پایگاه طبقاتی بالا و ١٦.٧‌درصد در پایگاه طبقاتی پایین قرار داشتند.

در نمونه مورد مطالعه ١٥,٥‌درصد از زنان عمل جراحی را در یک یا چند عضو خود تجربه کرده‌اند که اکثریت غالب را یعنی ٦٢.٤‌درصد را جراحی بینی تشکیل می‌دهد.

زنانی که اعتماد به نفس دارند کمتر جراحی زیبایی می‌کنند

از سوی دیگر براساس آزمون صورت گرفته در این پژوهش ارتباط گرایش به جراحی زیبایی با تصویر منفی از بدن، اعتمادبه‌نفس، رضایتمندی از زندگی، فشار‌های‌اجتماعی و باورها و گرایش مذهبی مشاهده می‌شود. در تحلیل ارتباط بین تصویر منفی از بدن زنانی که تصویر منفی نسبت به بدن خود دارند بیشتر تمایل دارند تا در بدن خود تغییراتی از طریق جراحی ایجاد کنند. از سوی دیگر در تحلیل اثر اعتمادبه‌نفس بر تمایل به جراحی زیبایی ملاحظه می‌شود که زنانی که اعتمادبه‌نفس بالاتری دارند کمتر تمایل به انجام دادن جراحی زیبایی دارند.

کسب زیبایی به‌عنوان عامل افزایش اعتمادبه‌نفس

براساس نتایج این پژوهش بیشترین انگیزه زنان در جراحی زیبایی، کسب زیبایی به‌عنوان عاملی برای ارتقای اعتمادبه‌نفس معرفی شده است. این تمایل از طرفی متاثر از خصوصیات فردی و از طرف دیگر تحت‌تأثیر الزام‌های خارجی است. به‌طوری‌که در افراد مجرد، افراد با تحصیلات بالاتر، افراد دارای تصور منفی از بدن خود و افراد با اعتماد‌به نفس پایین‌تر، بیشتر بوده و همچنین خانواده، دوستان، فامیل، همسر، پزشکان، ماهواره و تلویزیون به ترتیب در ایجاد این تمایل موثر هستند. اما تمایل زنان به جراحی زیبایی با سن، اشتغال، پایگاه‌اجتماعی، رضایتمندی از زندگی و باورها و گرایش‌های دینی بی‌ارتباط است.

چه باید کرد؟

از من می‌شنوید، با پولتان بروید و دنیا را بگردید. مشغله‌های بهتری برای ابراز وجود و دیدن زیبایی‌های جهان وجود دارد. دلمشغولی‌هایتان را رو به سمت دیگر وجودتان بگردانید. همه زیبایی‌ها در صورت نهفته نیست. عمل زیبا را فراموش نکنید. جراحی زیبایی را می‌توان با عمل زیبا جایگزین کرد. تنها اگر شما بخواهید!