چه جوری بعد از زایمان شکم ‌مان را کوچک کنیم؟

به گزارش پارس هفته نامه سلامت - دکتر عزیزه فرزین مهر، متخصص پزشکی ورزشی- عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران: یکی از مشکلات شایع بیشتر خانم هایی که زایمان می کنند، کوچک کردن شکم و برگرداندن آن به حالت قبل از بارداری است. این کار برای خانم هایی که به خصوص سزارین داشته اند، کمی سخت به نظر می رسد اما مشکلی است که به هر حال قابل حل خواهدبود. 

به بهانه اشاره یکی از مخاطبان به این مشکل، با کارشناس گفت و گو کرده ایم. این خانم برایمان نوشته است: «38ساله هستم و سابقه 2 زایمان طبیعی و سزارین دارم. متاسفانه فاصله بین زایمان هایم کوتاه بود و نتوانستم قبل از بارداری دوم به تناسب اندام برسم. در حال حاضر شکم بزرگی دارم و به نظر می رسد چندماهه باردارم. آیا با ورزش می توانم آن را کوچک کنم یا به جراحی نیاز دارم.»

 بعد از تولد کودک، برگشت تغییرات ایجادشده در بارداری به زمان و توجه ویژه ای نیاز دارد. دوران بعد از بارداری (Post- Partum) به 6 هفته نخست بعد از زایمان گفته می شود. در این زمان طلایی تغییرات فیزیولوژیک بارداری ناشی از هورمون ها به تدریج به حالت قبل بر می گردد بنابراین با انجام ورزش های درست در این زمان می توان روند بهبودی و افزایش قدرت عضلانی شکم را تسریع کرد.

بهترین زمان برای شروع برنامه ورزشی پس از وضع حمل به نوع زایمان بستگی دارد. متخصصات پزشکی ورزشی توصیه می کنند مادران 6 هفته بعد از سزارین یا زایمان های طبیعی سخت و عارضه دار و بلافاصله بعد از زایمان واژینال طبیعی و بدون عارضه، برنامه ورزشی شان را شروع کنند. البته مادرانی که در دوران بارداری مشکلاتی مانند فشار خون بارداری، مسمومیت بارداری، بیماری های کبدی و کلیوی ناشی از بارداری و بیماری های شدید قلبی و تشنج را تجربه کرده اند، باید قبلا از شروع ورزش زیر نظر پزشک معاینه شوند.

انجمن پزشکی ورزشی آمریکا توصیه می کند مادران حداقل روزی 30 دققه در 5 روز هفته ورزش های ایروبیک یا هوازی مانند پیاده روی را با شدت متوسط انجام دهند. بعد از اتمام 6 هفته یا با افزایش توانایی مادر به تدریج زمان ورزش هوازی باید به 1 ساعت در روز برسد. علاوه بر پیاده روی، می توان به دوچرخه سواری، ایروبیک سبک، یوگا، پیلاتس یا شنا نیز پرداخت. ضمن اینکه انجام ورزش های کششی تمام بدن نیز حداقل در 3 روز هفته توصیه می شود.

 ورزش های عضلات شکم

بعد از زایمان انجام صحیح ورزش های شکمی برای برگشت طول و قدرت عضلات شکمی الزامی است.

1- ورزش تیلت لگن

-    در حالت خوابیده به پشت زانوها را خم کنید و کف پاها را روی زمین قرار دهید.

-    بدون حبس نفس، شکم خود را 5 ثانیه به داخل بکشید و کمرتان را به زمین بچسبانید.

این حرکت علاوه بر تقویت عضله عرضی شکم، در درمان و پیشگیری کمردرد مادران هم اهمیت دارد.

2- ورزش کرانچ یا دارز و نشست اصلاح شده

-    به پشت بخوابید و زانوها را خم کنید.

-    با انقباض عضلات شکم، شانه ها را از زمین بلند کنید.

-    کمی مکث کنید و دوباره به آرامی به حالت اول برگردید.

 3- ورزش پل زدن

به پشت بخوابید، سر، شانه ها، بازوها و کف پاها را روی زمین تکیه دهید. حال سعی کنید باسن خود را تا حد ممکن بالا ببرید سپس آهسته به وضع اول برگردید.

ورزش های عضلات کف لگن

برای تقویت و برگشت سریع تر کارکرد عضلات کف لگن و کمک به پیشگیری از مشکلات ادراری و افتادگی احشای لگنی تجویز می شود. به این شکل که در زمان خالی بودن مثانه بدون حبس نفس، عضلات واژن را به داخل بدن (سمت بالا) بکشید. 3 تا 5 ثانیه نگه دارید و سپس شل کنید. این کار را 10 بار دیگر هم انجام دهید.

تاثیر ورزش بر شیردهی

با ورزش، کمیت و کیفیت تولید شیر مادر کم نمی شود و پذیرش نوزاد برای شیر مادر فرقی نمی کند. به مادران توصیه می شود برای کاهش درد و احتقان پستان هایشان هنگام ورزش ابتدا به کودک خود شیر بدهند و سپس ورزش را شروع کنند.

دکتر رامین جهادی، فوق تخصص جراحی پلاستیک و زیبایی:

عمل زیبایی شکم پس از زایمان

بارداری شایع ترین علت بدشکلی های دیواره شکم است. در این دوران پوست نازک می شود و خاصیت کشسانی خود را از دست می دهد، خط هایی به نام استریا روی پوست به وجود می آید و عضلات شکمی از خط وسط فاصله می گیرد. این تغییرات معمولا تا چند هفته بعد از زایمان تقریبا به حالت طبیعی بر می گردند، اما در برخی خانم ها شکم حتی پس از گذشت زمان زیادی از زایمان تغییر نمی کند و بزرگ می ماند. 

 از سوی دیگر، کاهش وزن پس از بارداری نیز باعث شکل شدن پوست شکم می شود. آبدومینوپلاستی یکی از شایع ترین عمل های جراحی زیبایی شکم و کمک کننده است. عمل آبدومینوپلاستی به صورت کلاسیک شامل آزادکردن پوست شکم از چین زیر شکم تا قفسه سینه، جمع کردن عضلات شکم برای رفع شلی آنها، برداشتن پوست اضافی از خط برش پایین شکم و بیرون آوردن ناف از یک برش کوچک در پوست کشیده شده است. گاهی برای کسب نتایج بهتر لازم است پهلوها و ناحیه سر دل هم لیپوساکشن شوند.

هرچند آبدومنیوپلاستی یک عمل ساده است و نسبت به سایر عمل های جراحی از پیچیدگی کمتری برخوردار است ولی رعایت نکردن نکته های علمی می تواند باعث ایجاد عوارض شدید و از دست رفتن زیبایی شود. از این رو این عمل باید به وسیله افرادی که آموزش کافی دیده اند و از تجربه و تبحر کافی برخوردارند، انجام شود. 

عوارضی که ممکن است به دنبال عمل زیبایی شکم دیده شود، شامل جای زخم نامطلوب، خونریزی، عفونت، تجمع مایع زیرپوست، ورم طولانی مدت، بازشدن زخم، بی حسی قسمتی از پوست، ورم طولانی مدت، بازشدن زخم، عدم قرینگی، درد طولانی مدت، لخته شدن خون در پا و احتمال نیاز به عمل مجدد است. این عوارض معمولا با درمان مناسب قابل برطرف شدن هستند. برخلاف آنچه گفته می شود، آمبولی چربی در عمل جراحی شکم عارضه شایعی نیست.

خانم هایی که عمل آبدومینوپلاستی را انجام می دهند ممانعتی برای بارداری مجددشان ندارند ولی به علت جمع شدن عضلات جدار شکم و بازشدن محدودتر آن، رشد جنین باید به صورت دقیق تری پایش شود. مشکل دیگر، شل شدن دوباره جدار شکم پس از بارداری است، بنابراین خانم هایی که قصد بارداری مجدد دارند، بهتر است عمل زیبایی شکم را به بعد از آخرین زایمان خود موکول کنند./سلامانه