آنچه درمورد حساسیت فصلی باید بدانید
به گزارش پارس به نقل از ایسنا حساسیت فصلی یکی از انواع آلرژیها است و شاید در سالهای اخیر به دلیل آلودگی هوا، مصرف فستفودها و ادویهها متعدد و ... با افزایش آلرژی مواجه بودهایم و همه افراد هم میتوانند در معرض آن قرار گیرند پس داشتن آگاهیهای بیشتر در این زمینه کمک زیادی به چگونگی برخورد با و کنترل این بیماری خواهد کرد.
دکتر سید "مهدی هاشمی" فوق تخصص بیماریهای ریه، آسم و آلرژی در تعریف آلرژی میگوید: به زبان ساده آلرژی یعنی واکنش تغییر یافته بدن در مواجهه با برخی عوامل خارجی، از این رو در بیماران مبتلا به آلرژی مکانیزمهای دفاعی بدن در هنگام مواجهه با چیزی که از نظر طبیعی بیخطر است واکنشهای نامتناسب و مضری ایجاد میکند و از انواع آن میتوان به حساسیت فصلی، آسم، قرمزی و خارش پوست، آلرژی غذایی و آلرژی نسبت به گزش حشرات اشاره کرد.
وی در مورد حساسیت فصلی بیان میکند: حساسیت فصلی همانگونه که از نامش پیداست نوعی از آلرژی است که در فصول خاصی از سال ایجاد میشود زیرا عوامل ایجاد کننده حساسیت در فرد، فقط در فصلهای خاصی دیده شده و مثلاً تعداد ز یادی از افراد در فصل بهار دچار آلرژی میشوند چون به گرده گلها و گیاهان حساسند که در فصل بهار بیشتر است.
هاشمی ادامه میدهد: آلرژی فصلی شیوع زیادی دارد تا حدی که در کشورهای پیشرفته و صنعتی از هر پنج نفر یک نفر به آن مبتلا است و از علل آن هم میتوان به گرده گلها و علفها، درختان، بادهای موسمی و کپکها اشاره کرد.
این فوقتخصص بیماریهای ریه، آسم و آلرژی در پاسخ به این سوال که آیا نشانههای آلرژی صرفاً عطسه و سرفه هستند؟ تصریح میکند: خیر، علائم حساسیت شامل همه یا تعدادی از مواردی همچون عطسه، آبریزش بینی، سوزش و خارش بینی و حلق، خارش چشم و اشک ریزش، قرمزی و خارش و تورم پوست، تنگی نفس و سرفه، تب، احساس سستی و رخوت و نهایتاً علائم گوارشی است.
وی سپس در مورد مواد و خوراکی هایی که حساسیت را شدیدتر میکنند میگوید: بعضی مواد غذایی در افراد مستعد میتوانند علائم حساسیت را ایجاد یا تشدید کنند، مثلاً از میوهها میتوان به مرکبات، موز، کیوی و انبه اشاره کرد به علاوه مواردی که از آنها تحت عنوان تنقلات یاد میکنیم مثل چیپس، پفک، شکلات و کاکائو آدامس و خوراکیهای حاوی مواد رنگی، انواع فست فودها و سسها و همچنین غذاهای کنسروی که حاوی طعم دهنده و نگهدارندهاند نیز آلرژی زا هستند ضمن اینکه مواد غذایی دیگری مانند سویا، غذاهای دریایی، بادمجان، فلفل و ادویه نیز میتوانند ایجاد حساسیت کنند.
هاشمی به بیان راهکارهایی در این زمینه نیز اشاره کرده و اظهار میکند: آلرژی دو عامل تعیین کننده دارد؛ اول ژنتیک که به ارث میرسد و ما در آن نقشی نداریم و سپس تماس با مواد آلرژیزا، از این رو تمرکز ما برای کنترل آلرژی بر عامل دوم است یعنی فرد مبتلا به آلرژی باید از مصرف مواد و خوراکیهای آلرژیزا خودداری کند، از حضور در مکانهای آلوده بپرهیزد و گرد گیری مناسب منزل و درز گیری پنجرهها را مد نظر قرار دهند چراکه در این صورت مایتها که موجودات ریزی بوده، شایعترین عامل ایجاد آلرژی میباشند و در گرد و غبار خانه وجود دارند کنترل خواهند شد.
استادیار دانشگاه علوم پزشکی کرمان تاکید میکند: پرهیز از دود سیگار و دود اگزوز ماشینها، خودداری از حضور در مکانهایی مثل انبار علوفه یا مزارعی که اخیراً از کود و سم در آنها استفاده شده است و خودداری از نگهداری حیوانات خانگی مثل سگ و گربه نیز توصیه میشود.
وی در مورد درمانهای آلرژی نیز بیان میکند: مهمترین عامل درمان آلرژی پیدا کردن مادهای است که شخص به آن حساسیت دارد! با این حال درمانهای مختلفی وجود دارند که میتوان به وسیله آنها علائم آلرژی را کنترل کرد.
هاشمی ادامه میدهد: به طور مثال داروهای ضد احتقان که هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی به شکل افشانه داخل بینی استفاده میشوند، همچنین داروهای گشاد کننده برونش(برونکودیلاتورها) مثل اسپریهای تنفسی که بیشتر در بیماران مبتلا به آسم آلرژیک به کار میروند و نرم کنندهها مثل کرمهای نرم کننده که با ایجاد رطوبت و نرمی از خارش و پوسته پوسته شدن پوست جلوگیری میکنند.
این فوقتخصص بیماریهای ریه، آسم و آلرژی میافزاید: آنتیهیستامینها که با مهار هیستامین از ایجاد علائم آلرژی مثل عطسه و آبریزش بینی و سرفه جلوگیری میکنند و به طور وسیع در سرتاسر جهان استفاده میشوند، داروهای کورتون دار( کورتیکواستروئیدها) این داروها بسیار قوی و مؤثرند ولی به خاطر وجود عوارض جانبی مثل چاقی، جوش صورت، ضعف عضلات، پوکی استخوان، کاتاراکت و ضعف سیستم ایمنی، استفاده از انواع خوراکی و تزریقی آنها مگر در موارد خاص و با تجویز پزشک متخصص توصیه نمیشود.
وی تاکید میکند: کرمهای پوستی کورتونی نیز در صورت استفاده طولانی مدت باعث نازک شدن و تغییر رنگ پوست میشوند ولی داروهای استنشاقی دارای تأثیر زیاد و عوارض کند و قابل توصیه هستند مانند اسپریهای استنشاقی داخل بینی یا دهان.
هاشمی یادآور میشود: سایر داروهای ضد حساسیت متفرقه مثل کورمولین سدیم و داروهای مهارکننده لوکوترین، ایمنوتراپی که مستلزم انجام تستهای تشخیصی و تجویز واکسنهای درمانی به مدت طولانی(حداقل دو سال) میباشد که با توجه به هزینه بالا و صرف وقت طولانی و اثر بخشی متوسط در مورد همه بیماران قابل توصیه نیست.
زندگی شهری = شانس بیشتر برای ابتلا به آلرژی
همچنین دکتر"رستم یزدانی" فوق تخصص ریه نیز در مورد مهمترین علل ابتلا به بیماری آلرژیک میگوید: گرچه شایعترین عامل ابتلا به بیماریهای آلرژیک سابقه خانوادگی و استعداد ژنتیک و ارثی به این بیماریها میباشد، اما عوامل محیطی نیز در بروز آن نفش بسزایی دارند، نوزادانی که با سن و وزن پایینتر از طبیعی به دنیا میآیند، کودکانی که در دوران شیرخوارگی و یا دوران جنینی با دود سیگار تماس دارند، کودکان چاق، افرادی که رژیم غذایی پرنمک دارند و یا شیرخوارانی که تغذیه کمکی برای آنها زود شروع شده است و کمتر از شیر مادر استفاده کردهاند بیشتر دچار بیماری آلرژیک خواهند شد که البته هرچه زندگی شهریتر و صنعتیتر باشد، شانس ابتلا به بیماری آلرژیک بیشتر میباشد.
یزدانی در ادامه به عوامل تشدید کننده آلرژی پرداخته و بیان میکند: عوامل تشدید کننده یا آلرژنها به دو دسته تقسیم میشوند؛ آلرژنهای درون منزل که عمدتاً مایتها(موجودات ریز میکروسکوپی) شوره حیوانات خانگی، قارچهای خانگی، آلایندههای هوای داخل منزل مثل دود سیگار، عطر و مواد حاصل ناشی از پخت و پز غذا میباشند که این آلرژنها اغلب به صورت دائمی باعث تحریک فرد شده وعلائم سالیانه ایجاد میکند.
وی ادامه میدهد: همچنین آلرژی خارج از خانه نیز بیشتر شامل گردههای گلها و درختان، ریز گردها وآلایندههای هوا ناشی از سوخت وسایل نقلیه است، گرچه باید مد نظر باشد که بعضی از داروها، موادغذایی و حتی عوامل درونزاد همانند استرسهای روحی و روانی نیز میتوانند باعث تشدید علائم شوند.
یزدانی اظهار میکند: علائم اصلی حساسیت به خصوص حساسیتهای فصلی در ناحیه بینی به صورت آبریزش بینی، عطسه، احساس پری بینی و خارش بینی میباشد در حالیکه در ناحیه حلق باعث سوزش و خارش حلق، سرفه و ترشحات پشت حلقی میگردد، حتی گاهی مواقع و به ویژه در اطفال میتواند باعث اختلال خواب، خوابآلودگی روزانه و عدم تمرکز و افت تحصیلی میشود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان میافزاید: در مورد پیشگیری از بیماریهای آلرژیک در دو قسمت بایستی اقدام شود؛ نخست جلوگیری از ابتلا به بیماری آلرژیک، در کسانی که سابقه خانوادگی دارند بایستی از میزان عوامل خطر ساز ذکر شده کاست و سپس جلوگیری از بروز علائم.
یزدانی تصریح میکند: افراد مبتلا به بیماری آلرژیک بایستی تا حد امکان از تماس با مواد محرک همانند گرده گلها و درختان، هوای آلوده و مواد غذایی تحریک کننده شامل موادی که به صورت صنعتی تهیه و آماده میشوند و یا حاوی ترکیبات رنگی و نگهدارنده هستند پرهیز داشته باشند، در کنار آن بایستی از نگهداری حیوانات و پرندگان خانگی به شدت پرهیز کرد.
وی بیان میکند: پر و پشم حیوانات در داخل خانه به خصوص بالش و پتو نباید وجود داشته باشد، به علاوه محیط خانه عاری از قارچهای خانگی بوده و ملحفه و روبالشی به صورت مرتب و هفتگی و با آب داغ شسته و در آفتاب خشک شود ضمن اینکه بایستی از مرطوب کردن محیط خانه به شدت پرهیز شود.
یزدانی در مورد درمان آلرژی نیز خاطرنشان میکند: با توجه به اینکه بیماری آلرژیک جزء بیماریهای تنفسی بوده داروهای مورد استفاده نیز بایستی عمدتاً به صورت استنشاقی استفاده شوند، در حال حاضر علاوه بر ترکیبات کورتونی ترکیبات آنتی هیستامین نیز به صورت استنشاقی در اختیار میباشد که علاوه بر کنترل کامل علائم از بروز عوارض سیستمیک نیز به طور کامل میکاهد بنابراین در صورت ابتلا به سینوزیتهای آلرژیک در صورتی که فرد به درمانهای معمول مقاوم باشد شانس استفاده از روشهای حساسیتزدایی نیز وجود دارد.
ارسال نظر