چگونه با ایست قلبی مقابله کنیم
پايگاه خبري تحليلي «پارس»- چگونه با ایست قلبی مقابله کنیم ایست قلبی هنگامی رخ می دهد که عاملی ریتم ضربان قلب را به‌طور ناگهانی به ریتمی غیرمنظم و غیرموثر تبدیل می‌کند. هر روز افراد زیادی دچار ایست قلبى مى‌شوند و به این علت فوت مى‌کنند. بیشتر آنها را مى‌توان، با مراقبت سریع اورژانس نجات داد.
ایست قلبی در واقع یک نوع حمله قلبی است. دو نوع حمله قلبى وجود دارد:
یکى «انفارکتوس عضله قلب» هنگامى رخ مى‌دهد که یک لخته خون شریان تغذیه‌کننده قلب را مسدود مى‌کند. این انسداد، معمولا باعث درد قفسه‌سینه یا سایر علایم هشداردهنده مى‌شود که مى‌تواند براى ساعت‌ها به طول انجامد. نوع دوم حمله قلبى یا «ایست قلبی» آن چنان سریع رخ مى‌دهد که هیچ وقتى براى فراخواندن کمک وجود ندارد. در این مورد باید دو درمان اختصاصى - یکى احیاى قلبى - ریوى (CPR) و دیگرى وارد آوردن شوک الکتریک بر قلب در طول 6 دقیقه آغاز شود وگرنه شانسى براى بقاى بیمار یا زنده ماندن او بدون صدمه دائمى مغز وجود ندارد. اغلب ایست‌هاى قلبى هنگامى شروع مى‌شود که عاملى ریتم قلب را به «تاکیکاردى بطنى» تبدیل مى‌کند. در این ریتم حفرات تحتانى قلب (بطن‌ها) ضربان بسیار سریعى پیدا مى‌کنند. این ریتم ممکن است به «فیبریلاسیون بطنى» بدل شود. در این ریتم، ضربان بطن‌ها سریع و در عین حال نامنظم است. به هر حال در هر دو مورد بطن‌ها آن‌قدر سریع منقبض مى‌شوند که زمانى براى پرشدن با خون در فاصله ضربان‌ها ندارند. در نتیجه خونى از قلب خارج نمى‌شود، گردش خون متوقف مى‌شود و فرد هشیارى اش را از دست مى‌دهد. عاملى که باعث ایجاد این ریتم‌هاى قلبى غیرطبیعى مى‌شود، از شخصى به شخص دیگر متفاوت است. خود انفارکتوس قلبى هم مى‌تواند، این ریتم‌هاى غیرطبیعى را ایجاد کند. همچنین مشکلات ساختمانى یا الکتریکى مختلفى در قلب ریتم‌هاى نامنظم ایجاد مى‌کند: کم‌آبى، عدم تعادل پتاسیم، منیزیم یا سایر موادمعدنى در خون، استرس، بعضى بیمارى‌هاى ارثى، یا ضربه ناگهانى به قفسه‌سینه.
شناسایى ایست قلبى
ایست قلبى برخلاف انفارکتوس عضله قلب علائم هشداردهنده معدودى ایجاد مى‌کند. ممکن است احساس سرگیجه، سیاهى رفتن چشم یا تنگى‌نفس کنید و سپس ناگهان هشیارى‌تان را از دست بدهید. تشخیص دادن علائم ایست قلبى «در فردى دیگر» بسیار مهم‌تراز تشخیص آن در خودتان است، چرا که تشخیص سریع امکان واکنش سریع‌تر و نجات یک زندگى را فراهم مى‌آورد.
علائم ایست قلبى
غش کردن ناگهانى فرد
توقف تنفس
فقدان نبض
ممکن است پرش‌هاى عضلانى وجود داشته باشد.
توجه داشته باشید که فردى که فقط «غش کرده باشد» به نفس کشیدن ادامه مى‌دهد و نبض دارد، در حالى که در ایست ناگهانى قلبى نبض و تنفس وجود ندارد.
چه باید کرد؟
اگر فردى را دیدید که دچار ایست قلبى شده است، فورا به سرویس اورژانس تلفن کنید. هرچه زودتر افراد حرفه‌اى وارد شوند، بهتر است. پس از این کار احیاى قلبى - ریوى را آغاز کنید. فشردن قفسه‌سینه بیمار یا همان ماساژ قلبى جریان خون به مغز و بقیه اعضاى بدن را برقرار نگه مى‌دارد. اگر در مکانى هستید که دسترسى به دستگاه شوک‌دهنده خارجى اتوماتیک وجود دارد با شوک دادن سعى کنید ریتم قلب را به حالت طبیعى برگردانید.
افرادى که از ایست قلبى جان سالم به در مى‌برند باید تحت آزمون‌هاى گسترده‌اى قرار گیرند تا علت مشکل مشخص مى‌شود، بسیارى از آنها به دفیبریلاتورهایى (شوک‌دهنده‌هایى) که در بدن کاشته مى‌شوند، نیاز دارند.
این دستگاه‌ها به‌طور دائم ریتم قلب را تحت نظر دارند و به‌طور اتوماتیک اگر ریتم خطرناکى به وجود آید با دادن شوک الکتریکى آن را برطرف مى‌کنند.
بعضى افراد نیاز به مصرف داروهایى دارند تا از ریتم‌هاى نامنظم قلبى جلوگیرى کند. عده کمى هم که قلب‌هایشان ظاهرا سالم است ممکن است نیازى به درمان دراز مدت نداشته باشند.
پیشگیرى
پژوهشگران سال‌ها در تلاش بوده‌اند راهى بیابند که افرادى را که ممکن است ایست قلبى پیدا کنند، مورد شناسایى قرار دهند. تا به حال هیچ آزمون قطعى براى این تشخیص یافت نشده است.
اما امکان دارد با دو آزمون مربوط به خواص الکتریکى قلب یکى T- wave alternates و دیگرى QT- interval dispersion در این امر موفق شد. آزمون‌هاى ژنتیکى و تغییر‌پذیرى سرعت ضربان قلب امکانات دیگر در این زمینه هستند.
از آنجایى که پیش‌بینى در حال حاضر امکان پذیر نیست باید به اقدامات پیشگیرى‌کننده عمومى متوسل شد.
همان اقداماتى که براى پیشگیرى از سکته قلبى انجام مى‌دهید به جلوگیرى از ایست قلبى هم کمک مى‌کند، یعنى ترک کردن سیگار، انجام ورزش و فعالیت‌هاى جسمى، اصلاح رژیم غذایى و در صورت نیاز مصرف داروها براى کاهش فشارخون و کلسترول خون و مراجعه مرتب به پزشک هم مفید است.
ممکن است پزشک در جریان معاینات معمول بیمارى‌ها یا مشکلاتى را کشف کند که ممکن است شما را در معرض ایست قلبى قرار دهد، از جمله بزرگ‌شدن قلب، برخى نقائص ساختمانى قلب، یا نامنظمى الکتریکى قلب. براى افرادى که به هر دلیل مستعد ایست قلبى هستند، مصرف مکمل‌هاى روغن ماهى یا بعضى داروها ممکن است کمک‌کننده باشد.
بهترین راه براى آماده بودن براى ایست قلبى اطمینان حاصل کردن از دسترسى به سرویس‌هاى اورژانس پزشکى است. قدم دوم گذراندن یک دوره آموزشى «احیاى قلبى – ریوى (CPR)» و آموختن استفاده از دستگاه شوک‌دهنده خارجى اتوماتیک است. برخى افراد حتى این وسایل را براى استفاده در خانه‌هایشان مى‌خرند.
اگر هم حوصله فعالیت‌هاى اجتماعى را دارید، سعى کنید مقامات شهرى را متقاعد کنید که با تجهیز سرویس‌هاى اورژانس زمان متوسط پاسخ دهى به اورژانس‌هاى پزشکى را کاهش دهند.
ارسال نظر