به گزارش پارس به نقل از پایگاه اطلاع رسانی سازمان پزشكي قانوني كشور،‌ در اين مدت 84 زن و 253 مرد بر اثر مسموميت با گاز منوكسيدكربن جان خود را از دست دادند. همچنين از كل تلفات مسموميت با گاز منوكسيدكربن در نه ماهه امسال بيش از 50 درصد مربوط به فصل پاييز است، در اين فصل 178 نفر به دليل گازگرفتگي در ایران جان باخته‌اند در حاليكه آمار تلفات مسموميت با گاز در بهار و تابستان 159 نفر بوده‌است.

بر اساس اين گزارش در نه ماهه سال جاري استان‌هاي تهران با 74، البرز با 27 و آذربايجان شرقي با 23 بيشترين و استان‌هاي هرمزگان و بوشهر هر كدام با يك فوتي كمترين آمار تلفات را داشته‌اند.

در آذرماه سال جاري نيز تلفات مسموميت با گاز منوكسيدكربن كاهش قابل توجهي يافت و از 123 فوتي در آذر ماه سال گذشته با 88 فوتي در آذر امسال رسيد. اين آمار در ماه پاياني پاييز با كاهش 28.5 درصدي مواجه بود.

يادآور مي شود در ده سال گذشته (1383-1392) هشت هزار و 447 نفر از هموطنان به علت مرگ هاي ناشي از مسموميت با گاز منوكسيدكربن جان خود را از دست داده اند. در همين بازه زماني (10 سال گذشته) سال 1386 با يكهزار و 24 نفر، بيشترين تعداد وقوع مرگ هاي ناشي از گازگرفتگي را داشته است.

چند توصيه پيشگيرانه:

گاز منوكسيد كربن گازي بدون رنگ و بو است. عمده ترين منبع توليد اين گاز سوختن ناقص نفت و گاز است ولي اصولاً در اثر احتراق هر نوع ماده سوختني خصوصاً در محيط هاي در بسته و فاقد اكسيژن ممكن است توليد شود.


استفاده از آبگرمكن يا بخاري هاي مستعمل يا داراي نقص فني و فاقد دودكش يا داراي دودكش بدون عملكرد مناسب در منزل بيشترين موارد ابتلا به مسموميت را تشكيل مي دهند. از آن جا كه تمايل اين گاز براي تركيب با هموگلوبين خون ما 250 برابر بيش از اكسيژن مي باشد لذا با بالا رفتن درصد آن در هواي اتاق، به سرعت باعث ايجاد مسموميت خواهد شد و اكسيژن رساني به بافت هاي مختلف بدن از جمله مغز و قلب را دچار اختلال مي كند كه به علت بي رنگ و بي بو بودن اين گاز، ممكن است وجود آن در محيط تا زمان ايجاد علايم مسموميت شديد مورد توجه واقع نشود.

علايم مسموميت حاد با اين گاز شامل سردرد، سرگيجه، تهوع و استفراغ و احتمالاً درد شكمي و سپس حالت بيهوشي، تشنج و اغما مي باشد. در بيماران مبتلا به ناراحتي هاي قلبي ممكن است تشديد بيماري يك علامت هشدار دهنده باشد.

از ساير علايم مسموميت مي توان به سفتي عضلات، افزايش تعداد تنفس، كاهش فشار خون و گاه تنگي مردمك ها اشاره كرد. بايد توجه داشت كه اگر فردي در اثر ابتلا به مسموميت با گاز منوكسيد كربن جان خود را از دست ندهد ممكن است دچار نواقص عصبي و رواني پيشرفته نظير فلج عضوي يا اختلال قواي مغز مي‌شود. مسموميت شديد با اين گاز مي تواند كشنده باشد.

چگونه از مسموميت با اين گاز پيشگيري كنيم؟

1- آگاه باشيد كه هر وسيله گرمازاي سوختني كه به نحوي با سوخت هاي فسيلي (نفت، گاز، ذغال سنگ) كار كند به صورت بالقوه مي تواند سبب توليد گاز منوكسيد كربن شود.

2- از بخاري هاي مستعمل و فرسوده بدون دودكش يا داراي دودكش نامناسب و غير استاندارد استفاده نكنيد.

3- توجه داشته باشيد،‌ استفاده از بخاري هاي بدون دودكش به هيچ وجه از توليد گاز منوكسيد كربن جلوگيري نمي كند.

4- هرگز در فضاي بسته و محدود كه تهويه كافي و مناسب ندارد (نظير اتاق، گاراژ و ...) آتش روشن نكنيد.

5- هرگز در فضاي بسته گاراژ موتور اتومبيل را روشن نگذاريد.

6- قبل از راه اندازي وسايل گرمايشي، از سلامت مسير دودكش ساختمان و بدون ترَك و نشتي بودن آن اطمينان حاصل نموده و از اتصال مناسب و صحيح لوله بخاري و آبگرمكن به دودكش ديواري اطمينان حاصل نماييد.

7- تمام دودكش ها بايد وسيله انتهايي ضد باد (كلاهك) مناسب داشته باشد.

8- در محيط هاي شغلي و منازل كه در آنها از كوره و مشعل استفاده مي شود از سلامت دستگاه و سيستم تخليه دود اطمينان حاصل نماييد.

9- هر وسيله گازسوز بايد داراي يک دودکش مستقل و منتهي به فضاي بيرون باشد و لذا به کارگيري آب گرمکن هاي ديواري در فضاهاي بسته يا مکان هاي فاقد جريان هوا مجاز نيست.

10- شيب لوله هاي افقي در داخل واحدها بايد مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودي لوله در بيرون حداقل سه برابر طول افقي آن باشد.

11- توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن كردن وسيله گرمايشي به اطمينان شما از تخليه گاز كمك خواهد كرد. اگر لوله دودکش بخاري شما سرد است دليل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهاي سمي از دودکش است در اين صورت بايد ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتي از در يا پنجره تهويه در محيط ايجاد نماييد.

12- ضمن ايجاد تهويه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نيز روشن کردن شعله‌هاي اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محيط داخل خانه جداً خودداري نماييد.

13- اگر فضاي منزل خود را با شوفاژ و سيستم حرارت مرکزي گرم مي کنيد درز بندي و بستن منافذ درها و پنجره ها به منظور جلوگيري از اتلاف حرارتي بلاملانع است اما درصورتي که از بخاري هاي گازسوز به منظور گرمايش محيط استفاده مي کنيد حتماً مختصري تهويه از طريق در يا پنجره در فضا ايجاد نماييد و از درز بندي و بستن کامل منافذ خودداري کنيد.

14- در صورت احساس علايم سردرد و سرگيجه و تهوع در مكاني كه احتمال وقوع مسموميت وجود دارد فوراً آن مكان را ترك کرده و به فضاي آزاد پناه ببريد و در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد.

15- در صورت تداوم علايم فوق براي چند روز متوالي احتمال مسموميت خفيف با اين گاز وجود دارد كه بهتر است در اين مورد با پزشك خود مشورت كنيد.

16- رانندگان وسايل نقليه سنگين، از روشن کردن گاز پيک نيک در اتاق وسيله نقليه خود جهت استراحت و خواب جدا خودداري کنند.

در برخورد با موارد مسموميت با گاز منوكسيد كربن چه بايد كرد؟

1- در مواجه با مصدومان در اولين اقدام ضمن ايجاد تهويه مناسب در محيط و مراقبت از سلامتي خود، فرد يا افراد مصدوم را از محيط خارج كنيد.

2- پس از خارج ساختن مصدوم از محيط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگيريد.

3- علائم حياتي مصدومان را کنترل کنيد و از باز بودن راه هاي هوايي مصدوم اطمينان حاصل كنيد.

ایران تنفس سلامت فشار خون کربن گاز گازهای سمی مرگ نفت نفت و گاز