سندروم «خود زشت پنداری»؟
پايگاه خبري تحليلي «پارس»- برای اغلب افراد پیش آمده است با اشخاصی روبرو شوند که بدون وجود مشکلی مدام در حال عمل کردن نقاط مختلف بدن خود یا تکرار عمل در یک نقطه باشند.
دکتر پروانه صفایی مقدم، روانشناس بالینی در خصوص خود زشت پنداری معتقد است: به یقین در اطراف خود، فرد یا افرادی را دیده اید که چندین عمل زیبایی یا پوستی انجام داده اند یا یک عمل را چندین بار تکرار کرده اند یا دائم در مورد اندام بدن خود نگران هستند، این افراد مبتلا به نوعی بیماری روحی به نام خود زشت پنداری هستند. گاهی شما در برخورد با این افراد، امکان دارد به خود بگویید این چه کاری هست، یا اینکه این قسمت بدن شما اشکال خاصی نداشته است. چرا اینقدر حساسیت به خرج می دهی، یا اندام شما، تمام قسمت هایش با هم هماهنگی دارد. در واقع این افراد، حرف های شما را نمی پذیرند زیرا به نوعی بیماری روحی – روانی به نام سندرم «خود زشت پنداری» مبتلا هستند و اگر بیماری شان درمان نشود دچار افسردگی می شوند و حتی ممکن است دست به خودکشی بزنند.
بسیاری از مبتلایان از بیماری خود بی خبرند
تحقیقات نشان داده است حدود یک درصد از مردم و ۱۰ تا ۱۴درصد از مراجعه کنندگان به متخصصان پوست و زیبایی با این بیماری درگیر هستند و اغلب خود از آن بی خبرند. «نوعی اشتغال ذهنی به نقصی تخیلی در ظاهر یا چهره، طوری که زندگی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد» این تعریف روانپزشکان از اختلال روانی بد ریخت انگاری یا خود زشت انگاری بدن است.
حتی افراد زیبا هم به این بیماری مبتلا می شوند
تحقیقات نشان می دهد تقریبا نیمی از زنان از شکل صورت خود راضی نیستند و به همین دلیل سعی می کنند آن را در پشت لوازم آرایش پنهان کنند، تقریبا ۴۴ درصد زنان بدون لوازم آرایشی در مورد خود احساسات منفی دارند و به همین دلیل با صورت بدون آرایش مقابل دیگران حاضر نمی شوند، تقریبا یک چهارم زنان از ۱۳ سالگی یا حتی کمتر استفاده از لوازم آرایشی را شروع می کنند و در واقع این کار را برای پوشاندن نقص های خود انجام می دهند.
آقایان هم به اندازه خانم ها در خطرند
این بیماری معمولا در سنین ۱۵ تا ۳۵ سالگی رخ می دهد که بیشترین شیوع آن در ۳۳ سالگی بوده است. نسبت به شیوع بین خانم ها و آقایان تقریبا برابر گزارش شده است. این بیماری در آقایان بیشتر به ابراز نگرانی از نازک شدن موها و کم شدن موی سر، کم مویی یا پرمویی بدن، فرم عضلات (آقایانی که دائم در حال تزریق هورمون و پروتئین های بدنسازی هستند) قد و اندام تناسلی دیده شده است. در بانوان بیشتر نگرانی ها در رابطه با نواحی صورت، چهره و در مواردی شکل پاها و سایز سینه ها بوده است.
این افراد یا زیاد به آینه نگاه می کنند یا از آن فرار می کنند
افراد مبتلا به بیماری خود زشت پنداری، باور غلط از چهره و اندام خود دارند و از آینه و سطوح شفاف اجتناب می کنند یا برعکس، بیش از حد در آینه می نگرند و برای پنهان کردن نقص فرضی به لوازم آرایشی و یا لباس های رنگارنگ و متنوع روی می آورند و در عکس ها، چهره یا عضو مورد نظر را بیش از حد می پوشانند یا مدام از هورمون های بدنسازی استفاده می کنند.
عواملی که بیشترین تاثیر را در ایجاد این سندرم دارند
تماشای فیلم و سریال: تماشای تلویزیون و خواندن مجلات معمولا زنان را افسرده می کند، زیرا در آنها تصویر زنان زیبا با اندام لاغر به وفور دیده می شود، هر اندازه تعداد زنان زیبا و خوش اندام در این فیلم یا سریال ها بیشتر باشد به همان اندازه احساس نارضایتی از چهره و ظاهر بیشتر می شود.
علایم بیماری
معمولا شناسایی افرادی که به این بیماری دچار هستند آسان است.
استفاده از لوازم آرایش
این افراد معمولا به طور افراطی از لوازم آرایشی استفاده می کنند، ساعت ها در مورد شکل ظاهری خود فکر می کنند و از دوستان خود این سوالات را می پرسند: آیا من زشتم؟ بینی بزرگی دارم؟…
از دیگر علائم، چک کردن دائم صورت خود در آینه، شیشه و حتی عینک دیگران است. در بیشتر موارد این کار با هدف مقایسه با خود انجام می شود. مراجعه مرتب به مطب های پوست، مو، زیبایی و علاقه زیاد به انجام عمل های جراحی.
افسردگی
زمانی که مردم احساس افسردگی دارند میزان نارضایتی از ظاهرشان به بیشترین حد می رسد. در این مواقع زنان اندام خود را بزرگ تر از مواقع دیگری می بینند و حس می کنند زشت تر شده اند.
خرید لباس
برخی از زنان بعد از رفتن به خرید به شدت از شکل بدن خود احساس نارضایتی می کنند. دلیل این موضوع این است که آنها در طول مدت خرید ممکن است لباس های مختلفی را امتحان کنند که برایشان کوچک است و مجبورند به مدت طولانی خود را در آینه مغازه های مختلف برانداز کنند.
خوردن ناهار
زنانی با این توهم حتی ممکن است با خوردن ناهار هم دچار افسردگی شوند و اندام خود را در آینه بزرگ و زشت ببینند، به همین دلیل درصد زیادی از افراد مبتلا به این بیماری دچار ناهنجاری تغذیه ای می شوند و حتی بی اشتهایی روانی پیدا می کنند.
اشتباه مغز
حتی لاغرترین زنان هم ممکن است مقابل آینه خود را چاق ببینند که دلیل آن هم اشتباه مغز در تخمین اندازه بدن است، تحقیقات نشان می دهد که مغز انسان می تواند اندازه بدن را تا دو سوم بزرگ تر و پهن تر از اندازه واقعی نشان بدهد و قد را یک سوم کوتاه تر.
تغییر نگرش، تنها راه درمان این بیماری است
این بیماران بهتر است، بپذیرند که زیبایی امری نسبی است. شاید یک نفر بسیار زیبا و جذاب جلوه کند اما همه افراد او را نمی پسندند. چرا که سلیقه ها و نگرش ها در مورد زیبایی و تناسب اندام متفاوت است و هر شخصی زیبایی خاص خود را دارد. این گونه افراد باید به خود تلقین کنند که زشت نیستند و همانند برخی از افراد دیگر از زیبایی نسبی برخوردارند. برای درمان باید روی نگاه فرد به خود تاکید شود و به بیمار تفهیم شود که از پیش داوری و ذهن خوانی پرهیز کنند و احساس نکنند که همه در مورد او نظر می دهند اگر هم کسی نگاهش کرد معنی اش این نیست که قیافه اش زشت است. به عبارتی درمان این بیماران به تغییر نگاه شان به خود و محیط پیرامون شان وابسته است تا بتوانند از ظاهرشان لذت ببرند. این افراد باید از جراحی های متعدد خودداری کنند و منطقی تر تصمیم بگیرند. البته گاهی اوقات به مداخلات دارویی نیز نیاز دارند.
ارسال نظر