نکاح با اینترنت محقق نمی‌شود

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- رامین کرمی- حجت‌الاسلام دکتر مرتضی چیت سازیان وکیل پایه یک دادگستری و استادیار دانشگاه، استاد حوزه، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید مطهری و مدیر گروه فقه و حقوق دانشگاه علوم حدیث است. دکتر چیت‌سازیان در گفت‌وگو با کافه حقوق، رابطه با نامحرم و ارتباطات اینترنتی و نیز وتوهین به مقدسات در فضای مجازی را مورد مداقه قرار داده است.

دکتر چیت‌سازیان، درباره فضای مجازی معتقد است: «فضای مجازی در واقع فرصتی است برای ارتباط بهینه با جهان. و واقعا نشان می‌دهد که این فضا می‌تواند خیلی از خلع‌ها را پر کند. بنده با توجه به آشنایی که با فضای مجازی دارم باید عرض کنم که هم جنبه مثبت وجود دارد و هم جنبه‌های منفی. گرچه جنبه‌های مثبت آن بر جنبه‌های منفی غلبه دارد و نوعا هم باید از جنبه‌های مثبت آن استفاده شود. ارتباطات علمی در دانشگاه‌ها و به روز رسانی اطلاعات در زمینه‌های پزشکی، مهندسی، علوم انسانی و… که منافع زیادی  دارد از جمله استفاده‌های مفید آن می‌باشد.»

وی با بیان اینکه «برای ارتباط با نامحرم در فضای مجازی در واقع نمی‌توانیم حکم کلی بدهیم» خاطر نشان کرد: «ارتباط علمی داشتن در فضای مجازی توسط دو دانشجو و ارتباط استاد و دانشجو در فضای مجازی که بایکدیگرارتباط برقرار می‌کنند و از نظرات یکدیگر اطلاع پیدا می‌کنند و هیچ جنبهٔ شهوانی در آن نیست این مشخص است که اشکالی ندارد. اما صورت دیگر اینکه با استفاده از شبکه‌های اجتماعی با یکدیگر ارتباط برقرار  کنند و رابطه داشته باشند این کم کم مقدمه‌ای می‌شود برای ورود به فعل حرام و خود این مقدمه نیز حرام می‌باشد یعنی درست است که فعل حرام صورت نگرفته در خارج اما این مقدمه‌ای است برای فعل حرام.»

دکتر چیت‌سازیان ادامه داد: «طبیعی است که در این مسائل در قانون تعزیرات اسلامی تعزیراتی برایش مقرر شده چرا که التعزیر بیدالحاکم یا التعزیر بما یراه الحاکم یعنی اگر مشخص شود که در فضای مجازی این ارتباط وجود داشته البته در صورت طرح دعوی از سوی یکی از طرفین و طرح اینکه برای شخص مزاحمت ایجاد شده است طبیعی است که قاضی بر اساس قانون تعزیراتی که در قانون مجازات اسلامی وجود دارد می‌تواند طرف مقابل را تعزیر کند بنا به تشخیصی که ذر این جریان می‌دهد.»

چیت‌سازیان با بیان این‌که «ازدواج اینترنتی از لحاظ فقهی مشروع نمی‌باشد» گفت: «این نوع ازدواج قابل پذیرش نیست و قطعاً با اینترنت ازدواج محقق نمی‌شود بلکه ازدواج در واقع باید به وسیله صیغه عقد باشد با استفاده از کلماتی که در فقه آمده یعنی متوقف براین است که الفاظ ازدواج یعنی ایجاب و قبول از طریق فضای مجازی صورت گیرد.»

توهین به مقدسات در فضای مجازی
مدیر گروه فقه و حقوق دانشگاه حدیث هم‌چنین به بررسی توهین به مقدسات در فضای مجازی پرداخت و در توضیح جرم توهین به مقدسات گفت: «مقدس یعنی اینکه چیزی نزد یک دین عزیز باشد و آن چیزی که در ادیان محترم قابل ستایش است مقدسات گفته می‌شود که ما در روایات مختلف داریم که به مقدسات و چیزهای قابل احترام دیگران توهین نکنید. دختر بچه‌ای که عروسکی در دست دارد و صاحب آن است اگر به عروسک او توهین شود نوعاً اعتراض می‌کند و اجازه این چنین کاری نمی‌دهد این نشان می‌دهد که فطرت انسان از توهین به مقدسات متنفر است.»

وی گفت: «در اسلام خدا، قرآن، کعبه، قبله، علماء و… جزء مقدسات حساب می‌شوند و این‌ها محترم هستند وقتی این‌ها مقدس هستند پس هرگونه توهین به آن‌ها اعم از کاریکاتور، فیلم و… باشد جرم است. مهم‌ترین دلیل هم برای اینکه این کار، زشتی آن است که دلیل عقل است. عقل این موضوع را قبیح می‌داند. البته امروز توهین به مقدسات شکل و شمایل خاصی به خود گرفته است امروزه توهین به مقدسات همچون گذشته فقط در کتاب خلاصه نمی‌شود امروزه با استفاده از سایر اثباب رسانه‌ای روز هم این کار صورت می‌گیرد مانند فیلم، کاریکاتور، استفاده از فضای مجازی، نقاشی و… امروزه دایره اهانت به مقدسات را گسترش داده است با توجه به ابزارمختلفی که در زمینهٔ رسانه‌ای در اختیار دارند لذا به صورت مختلف این اهانت‌ها بروز و ظهور پیدا می‌کند.»

این استاد فقه و حقوق گفت: «توهین به مقدسات حکم واحدی ندارد و با توجه به آن‌که  چه نوعی از اهانت می‌باشد (اعم از اهانت به قرآن اهانت به الله جل جلاله، اهانت به معصومین (علیهم السلام) و…) مجازات‌های متفاوتی دارد.»

دکتر چیت‌سازیان تاکید کرد که توهین به مقدسات سایر مذاهب و ادیان به صلاح نیست و گفت: «اهانت به مقدسات یعنی اون چیزی که واقعا مقدس است چرا اگر دین اسلام را در نظر بگیریم مشترکاتی وجود دارد. با توجه به اینکه ما داعیه دار وحدت اسلامی و تقریب بین مذاهب هستیم طبیعی است که اصلاً صلاح نیست که ما نسبت به مقدسات بقیه مذاهب هم تعرض داشته باشیم. همچنین در حقوق اقلیت‌های دینی جرم توهین به مقدسات سایر ادیان را نیز داریم که ما وقتی آن‌ها را محترم شمردیم که در کشور ما زندگی کنند چه جزیه بپردازند و چه جزیه ندهند حقوق اقلیت‌ها رعایت می‌شود لذا به مقدسات آن‌ها نیز نباید توهین کنیم و در قانون اسلامی حقوق اقلیت‌ها محترم شمرده شده است.»