اجر و ثواب گریه بر امام حسین (ع)
امام صادق (ع) درباره ثواب گریه بر ثارالله فرمودند: ای مسمع! گریه بر احوالات حسین (ع) سبب میشود که ملک الموت بر تو مهربانتر از مادر شود.
به گزارش پارس به نقل از فارس، همیشه زبان و قلم، مترجم عقل و خیال بوده ولی ترجمان عشق، چشم است. آنجا که اشکی از روی احساس و درد و سوز می ریزد، عشق، حضور دارد و آنجا که زبان و قلم با گردش منظم خود جمله های منطقی می سازد عقل حاضر است و همان طور که استدلالات منطقی می تواند همبستگی گوینده را با اهداف رهبران مکتب آشکار سازد، قطره اشک نیز می تواند اعلان جنگ عاطفی بر ضد دشمنان مکتب محسوب شود.
بر همین اساس است که حتی پیامبر اکرم (ص) و امامان (ع) کسی را که آمادگی گریه کردن ندارد به تباکی (خود را به شکل گریه درآوردن) دعوت کرده اند تا یاد حسین (ع) در همه قرون و اعصار در خاطره ها زنده بماند.
*اجر و ثواب گریه بر امام حسین (ع)
گریه برای آن حضرت سختی های حالت احتضار را از بین می برد، زیرا امام صادق (ع) به مسمع بن عبدالملک فرمودند: آیا مصائب آن جناب (امام حسین علیه السّلام) را یاد می کنی؟
عرض کرد: بلی! والله مصائب ایشان را یاد کرده و گریه می کنم.
حضرت (ع) فرمودند: آگاه باش که خواهی دید، در وقت مردن پدران مرا که به ملک الموت وصیت تو را می کنند که سبب روشنی چشم تو باشد.
همچنین فرمودند: ای مسمع! گریه بر احوالات حسین (ع) سبب می شود که ملک الموت بر تو مهربان تر از مادر شود.
گریه بر حضرت اباعبدالله الحسین (ع) باعث راحتی در قبر، فرحناک و شادان شدن مرده، شادان و پوشیده بودن او در هنگام خروج از قبر است، در حالی که او مسرور است، فرشتگان الهی به او بشارت بهشت و ثواب الهی را می دهند.
اجر و مزد هر قطره آن، این است که شخص همیشه در بهشت منزل کند. (۱)
گریه کننده بر امام حسین (ع) در بهشت با ایشان و هم درجه ایشان خواهد بود. (۲)
شیخ جلیل جعفر بن قولویه در کامل از ابن خارجه روایت کرده است: روزی در خدمت امام صادق (ع) بودیم و امام حسین (ع) را یاد کرده و از او نام بردیم.
حضرت صادق (ع) بسیار گریستند و ما نیز به تبع ایشان گریستیم. پس حضرت صادق (ع) فرمودند که امام حسین (ع) می فرمود: من کشته گریه و زاری (اشکم) هستم، نام من در نزد هیچ مؤمنی برده نمی شود مگر آن که محزون و گریان می شود.
در روایت آمده است هیچ روزی نبود که اسم امام حسین (ع) در نزد امام صادق (ع) برده شود و آن امام در آن روز تبسمی بر لب بیاورند. آن حضرت در تمام روز گریان و محزون بودند و می فرمودند: امام حسین (ع) سبب گریه هر مؤمن است.
شیخ طوسی و شیخ مفید از ابان بن تغلب روایت کرده اند که حضرت صادق (ع) فرمودند: نَفس کسی که برای مظلومیت ما محزون است تسبیح است و اندوه و ماتم او عبادت خدا و پوشیدن اسرار ما از بیگانگان جهاد در راه خداست. (۳)
شیخ کشی (ره) از زید شحام روایت کرده است که: من با جماعتی از کوفیان در خدمت امام صادق (ع) بودیم، جعفر بن عفان وارد شد. حضرت او را اکرام کردند و نزدیک خود نشاندند و فرمودند یا جعفر!
جعفر عرض کرد: جانم، خدا مرا فدای تو کند.
حضرت (ع) فرمودند: به من گفته اند تو در مرثیه و عزای حسین (ع) شعر می گویی.
جعفر عرض کرد: بله، فدای تو شوم.
حضرت (ع) فرمودند: پس بخوان.
جعفر شروع به خواندن مرثیه کرد، حضرت امام صادق (ع) و حاضرین مجلس گریستند.
حضرت (ع) آن قدر گریست که اشک چشم مبارکش بر محاسن شریفش جاری شد.
پس از آن حضرت صادق (ع) فرمودند: به خدا سوگند که ملائکه مقرب در اینجا حاضر شدند و مرثیه تو را که در مصائب حسین (ع) خواندی شنیدند و بیشتر از ما گریستند و حق تعالی در همین ساعت بهشت را با تمام نعمت های آن برای تو واجب گردانید و گناهان تو را آمرزید.
پس امام (ع) فرمودند: ای جعفر می خواهی که زیادتر بگویم؟
جعفر عرض کرد: بله، ای سید من.
حضرت (ع) فرمود: هر که در مرثیه حسین (ع) شعری بگوید و بگرید و بگریاند، حق تعالی او را بیامرزد و بهشت را برای او واجب می گرداند. (۴)
شیخ صدوق (ره) در امالی از ابراهیم بن ابی المحمود روایت کرده که امام رضا (ع) فرمودند: ماه محرم ماهی بود که اهالی جاهلیت، جنگ و قتال را در آن ماه حرام می دانستند، ولی این امت جفاکار خون های ما را در آن ماه حلال دانستند و حرمت ما را هتک کرده و زنان و فرزندان ما را در آن ماه اسیر کردند. آتش در خیمه های ما افروخته و اموال ما را غارت کردند. حرمت حضرت رسالت (ص) را در حق ما رعایت نکردند.
همانا مصیبت شهادت حسین (ع) دیده های ما را مجروح گردانید و اشک ما را جاری کرده، عزیز ما را ذلیل گردانیده است و زمین کربلا مورث کرب و بلاء ما شد.
پس باید بر حسین بگریند، همانا گریه بر آن حضرت گناهان بزرگ را فرو می ریزد.
سپس حضرت رضا (ع) فرمودند: پدرم چون ماه محرم داخل می شد کسی آن حضرت را خندان نمی دید و اندوه و حزن پیوسته بر او غالب می شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصیبت و حزن و گریه او بود و می فرمود: امروز روزی است که حسین (ع) شهید شده است.
و همچنین شیخ صدوق از آن حضرت روایت کرده: هر که روز عاشورا روز مصیبت و اندوه گریه او باشد حق تعالی روز قیامت را برای او روز شادی و سرور گرداند و دیده گانش در بهشت به نور ما روشن شود. (۵)
از ریان بن شبیب روایت شده است که گفته روز اول محرم به خدمت امام رضا (ع) رسیدم حضرت فرمودند: … ای پسر شبیب اگر بر حسین (ع) گریه کنی و آب دیده گان تو بر روی تو جاری شود حق تعالی جمیع گناهان صغیره و کبیره تو را می آمرزد خواه اندک باشد و خواه بسیار.
ای پسر شبیب! اگر می خواهی خدا را ملاقات کنی در حالی که هیچ گناهی نداشته باشی حسین (ع) را زیارت کن.
ای پسر شبیب! اگر می خواهی که در غرفه ای از بهشت با رسول خدا و ائمه طاهرین محشور شوی، قاتلان حسین (ع) را لعنت کن.
ای پسر شبیب! اگر بخواهی مانند شهدای کربلا باشی و ثواب آن ها را داشته باشی، هر گاه مصیبت آن حضرت را یاد کردی، بگو: « یا لَیتَنی کُنتُ مَعَهُم فَاَفُوزَ فَوزًا عَظیماً» ؛ ای کاش! من با ایشان بودم و رستگاری عظیمی می یافتم.
ای پسر شبیب! اگر می خواهی در درجات عالیه بهشت با ما باشی، پس برای اندوه ما اندوهناک باش و در شادی ما شاد. بر تو باد ولایت و محبت ما که اگر کسی سنگی را دوست داشته باشد حق تعالی او را در قیامت با آن محشور می گرداند. (۶)
ابن قولیه با سند معتبر روایت کرده از ابی هارون مکنوف که گفت: به خدمت حضرت صادق (ع) مشرف شدم آن حضرت (ع) فرمودند که برای من مرثیه حسین (ع) بخوان، من نیز شروع کردم به خواندن.
امام فرمود: به این صورت نخوان به همان سبک و سیاقی که نزد خودتان متعارف است و نزد قبر حسین (ع) می خوانید بخوان. پس من خواندم.
حضرت گریستند و من ساکت شدم.
فرمود: بخوان، من خواندم تا آن اشعار تمام شد.
حضرت فرمود: باز هم برای من مرثیه بخوان، من شروع کردم به خواندن این اشعار: : یا مَریَمُ قومُی فَاندُبی مَولاکِ وَعَلیَ الحُسَین فَاسعَدی بِبُکاکِ»
پس حضرت بگریست و زن ها هم گریستند و شیون کردند و هنگامی که از گریه آرام شدند فرمودند: ای اباهارون! هر کس برای حسین (ع) مرثیه بخواند و یک نفر را بگریاند، بهشت بر او واجب می شود و سپس فرمودند: هر کس امام حسین (ع) را یاد کند و بر او گریه کند، بهشت بر او واجب می شود. (۷)
به سند معتبر از عبدالله بن بکر روایت کرده اند که گفت: روزی از حضرت صادق (ع) پرسیدم که یابن رسول الله اگر قبر حضرت امام حسین (ع) را بشکافند آیا در قبر آن حضرت چیزی خواهند دید؟
حضرت (ع) فرمود: ای پسر بکر چه بسیار عظیم است سؤال تو به درستی که حسین بن علی (ع) با پدر و مادر و برادر خود در منزل رسول خدا (ص) هستند و با آن حضرت روزی خورده و شادمانی می کنند.
گاهی بر جانب راست عرش آویخته و می گوید: پروردگارا! وفا کن به عهدی که با من بسته ای و نظر می کند بر زیارت کنندگان خود، ایشان را با نام هایشان و نام پدرانشان می شناسند و نظر می کنند به سوی آنهایی که بر او گریه می کنند و برایشان طلب آمرزش کرده و از پدرانشان می خواهند که برای آن ها استغفار کنند و می گویند: ای گریه کننده بر من! اگر بدانی خدا چه جیزی برای تو مهیا کرده از ثواب ها، هر آینه شادی تو زیادتر از اندوه تو خواهد شد.
آن بزرگوار از حق تعالی درخواست می کند که هر گناه و خطا که گریه کننده بر او کرده است بیامرزد. (۸)
*ارزش قطره اشک برای امام حسین (ع)
قطره ای از آن اگر در جنهم بیفتد آتش و حرارت آن را خاموش می کند.
ملائکه خود آن اشک ها را گرفته و در شیشه ای ضبط می کنند. (توجه شود: حقایق برتر از این مسائل است، اما این چنین گفته اند تا مخاطب عادی بتواند بفهمد) (۹)
برای هر عملی ثواب محدودی است، جز ثواب آن اشک که اجر آن محدودیتی و یا اتمامی ندارد.
*خواص چشم گریان در عزای امام حسین (ع)
آن چشم در نزد خداوند از تمام چشم ها محبوب تر است. (۱۰)
همه چشم ها در روز قیامت گریانند، مگر چشمی که بر امام حسین (ع) گریه کرده باشد. (۱۱)
آن چشم روشن شود به نور کوثر و نظر به آن. (۱۲)
آن چشم را ملائکه تبرّک می کنند و اشک را خود از آن پاک می کنند. (۱۳)
*خواص گریه برای امام حسین (ع)
هر کسی که تا به حال خداوند این مرحمت را در حق او کرده باشد و توانسته باشد قطره اشکی در عزای آن حضرت از دیدگان جاری سازد، به خوبی آثار و برکات نورانی و حالات معنوی وصف ناشدنی آن را در یافته، اما گریه برای آن حضرت خواصی مربوط به خود را دارد که ما اجمالاً بعضی از آن را ذکر می کنیم:
-صله حضرت محمد (ص) است. (۱۴)
-مساعدت و یاری حضرت زهرا (س) است، زیرا آن مکرمه هر روز در عزای فرزندنش می گرید. (۱۵)
-اداء حق پیامبر (ص) ، خدا و ائمه هدی (ع) است. (۱۶)
-گریه برای آن حضرت تأسی به انبیاء، ملائکه و عباد الصالحین خداوند است.
-ادای مزد رسالت پیامبر (ص) است، زیرا در قرآن آمده که مزد رسالت پیامبر مودّت ذی القربی (دوستی با خاندان رسول خدا) است. ترک آن جفا به آن حضرت (ص) است. (۱۷)
-تسلی دهنده دل از جمیع گریه ها و اندوه ها است. (۱۸)
*خواص مجالس ذکر مصائب امام حسین (ع)
کسانی که در مجالس ذکر او شرکت می کنند، به خوبی حال و هوای آنجا را درک کرده و ارتباط معنوی عمیقی با حضرتش برقرار می سازند، اما بر طبق احادیث و روایات متعدد مجالس آن حضرت دارای ویژگی هایی است:
۱- هر کس بنشیند، در مجالسی که در آن به امر ائمه (ع) پرداخته شده و ذکر مصائب آنان است، دل او نمی میرد در آن روزی که دل ها می میرند. (۱۹)
۲- این گونه مجالس محبوب خدا، رسول او و ائمه (ع) است. (۲۰)
۳- نَفَس فرد عزادار در آن مجلس تسبیح خداوند است. (۲۱)
۴- این مجالس محل نَظَر حضرت امام حسین (ع) است، زیرا آن جناب در عرش است و از آنجا به سوی سرزمین کربلا و زوّار و گریه کنندگان خود نظاره می کنند. (۲۲)
۵- ملائکه مقرب خداوند درآن مجلسی حاضر می شوند.
۶- مجلس عزای امام حسین (ع) هر جا بر پا شود، آنجا قبه و بارگاه اوست.
۷- معراج گریه کنندگان است، زیرا که محل نزول صلوات و رحمت الهی و غفران ذنوب و… است.
۸- این مجالس از دیگر مجالس اشرف و افضل است. (۲۳) (۲۴)
شایان ذکر است گروه آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، چرایی این فضیلت ها و فلسفه گریه و عزاداری بر سیدالشهدا و فواید فردی و اجتماعی آن را به زودی منتشر خواهد کرد.
*پی نوشت ها
۱- بحارالانوار، ج۴۴، ص۲۸۹ و کامل الزیارات باب۳۲، ص۱۰۱
۲- بحارالانوار /۲۷۸/۴۴/ امالی صدوق مجلسی ۱۷/ ص۶۸
۳- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۳۸
۴- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۳۹
۵- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۴۰
۶- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۴۱
۷- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۴۲
۸- منتهی الآمال، ج ۱، ص ۵۴۳
۹- منتخب طریحی/۱۴۰/۲
۱۰- بحارالانوار /۲۰۷/۴۵، کامل الزیات باب۲۶ ص۸۱
۱۱- بحارالانوار /۲۹۳/۴۴، عوالم /۵۳۴/۱۷
۱۲- بحارالانوار /۲۹۰/۴۴، کامل الزیارات باب ۳۲ ص۱۰۲
۱۳- بحارالانوار /۳۰۵/۴۴، تفسیر امام حسن عسگری (علیه السّلام) ص۳۶۹
۱۴- بحارالانوار /۲۰۷/۴۵، کامل الزیارات باب ۲۶ ص۸۱
۱۵- بحارالانوار /۲۰۹/۲۰۸/۴۵، کامل الزیارات باب ص۸۲
۱۶- بحارالانوار /۲۰۷/۴۵، کامل الزیارات باب ۲۶ ص۸۱
۱۷- بحارالانوار، ج ۴۵، ص ۲۰۵ وکامل الزیارات، باب ۲۶، ص ۷۹
۱۸- ترجمه خصائص الحسینیه، ص ۲۵۷
۱۹- بحارالانوار /۲۷۸/۴۴، امالی صدوق مجلسی ۱۷ ص۶۸
۲۰- بحارالانوار /۲۸۲/۴۲، قرب الاسناد ص) ۱۸
۲۱- بحارالانوار /۲۷۸/۴۴، امالی صدوق، مجلس ۱۷، ص ۶۸
۲۲- بحارالانوار /۲۹۲/۴۴، کامل الزیارات باب ۳۲ص۱۰۳
۲۳- ترجمه خصائص الحسینیه، ص ۲۵۶
۲۴- مرکز مطالعات و پاسخ گویی به شبهات حوزه علمیه قم
ارسال نظر