نقش سید حسن نصرالله در آزادی زائران لبنانی

به گزارش پارس ، تسنیم به نقل از المنار، به نظر می رسد که طرف های ذیربط در پرونده تبادل اسرای اعزاز به دنبال ادامه مخفی کاری در این روند هستند، چرا که مسایل به موضوعات حساسی بر می گردد که به سرنوشت دیگر ربوده شده ها در سوریه نیز ارتباط دارد و همچنین ارتباط دیگری نیز به بازیگران اساسی و تاثیرگذار در این پرونده دارد.

در لحظه چالش شدیدی که در مرزهای ترکیه و سوریه به وجود آمد، آنکارا با صراحت لهجه در مورد پرونده ربوده شده ها سخن گفته و خواستار تحرک میانجی ها برای بستن این پرونده شد تا مقدمات لازم برای گام های بعدی از جمله در بهبود اوضاع مرزی ایجاد شود، بویژه زمانی که نیروهای داعش پیشرفت ملموسی در مرزها داشتند.

ترک ها اعلام کردند که به دنبال راه حلی برای پایان دادن به بحران با حزب الله و ایران و لبنان و بازگرداندن خلبانان ربوده شده خود بدون هزینه کردهای دیگر هستند، از سوی دیگر قطر نیز وساطت در این پرونده را در دست گرفت تا دستاوردهایی را برای خود داشته باشد.

وقتی که قطری ها به لبنان اعلام کردند که آماده انجام اقدامات عملیاتی سریع شود، ترک ها فشارهای میدانی را برای قرار نگرفتن ربوده شده های لبنانی در دست افراد غیر امین افزایش داده بودند.

مطالبات طرف های مقابل در این پرونده شامل مسایل زیر بود:

- ترک ها به دنبال بسته شدن پرونده و بازگشت خلبانان خود بودند.

- لبنان به دنبال آزادی زائران ربوده شده بود.

- ربایندگان به دنبال ضمانت برای آزادی اسرایی از آن ها و برخی مسایل دیگر از جمله دریافت پول بودند و خواستار مشخص شدن سرنوشت اسرای زن خود در زندان های سوریه بودند.

- دولت سوریه نیز به دنبال آزادی دو اسقف ربوده شده در شمال حلب بود.

تسریع در روند تماس ها در سایه تحولات منطقه ای در مناطق تحت نفوذ گردان های طوفان شمال و فشارهای ترکیه کار را به جایی رساند که پرونده در چارچوب بررسی های ترکیه و لبنان قرار گرفت، یعنی ترکیه می بایست به مسئولیت خود در حضور ربایندگان در خاک خود اذعان می کرد و برای آزادی لبنانی ها و دو خلبان خود معامله می کرد، اما ترک ها نسبت به این موضوع حساسیت از خود نشان دادند، قطر در این میان وارد عمل شده و با تماس های بیشتر با معارضان کار خود را ادامه داد. گروه های مسلح به دنبال تامین هزینه های خود بودند.

همه طرف ها به تحرک در آمدند؛ اما قطر از این می ترسید که پرونده از کار بیفتد، چرا که دمشق هنوز موضع خود را اعلام نکرده بود، در دمشق فضا کاملا مثبت نبود، مسئولان دمشق این سوال را مطرح می کردند که چه چیزی از این معامله عاید سوریه می شود؟ آنها می گفتند ما چرا باید برای وساطت قطر و ترکیه و دیگران که در موضع خصومت با دولت سوریه قرار دارند، تسهیلاتی را فراهم کنیم؟

ورود سید حسن نصرالله به پرونده

در این زمان قطری ها خواستار ایفای نقش طرف های لبنانی در راضی کردن سوری ها شدند؛ طبعا مشخص بود که پای سید حسن نصرالله به این پرونده باز شده است و قطر از سوریه خواست تا با دخالت مستقیم در این پرونده و تماس با بشار اسد خواستار تسهیل در پیشبرد آن شود.

این موضوع به نصرالله ابلاغ شد و وی بلافاصله با رئیس جمهور سوریه تماس تلفنی برقرار کرده و خواستار حمایت تسهیل این روند از سوی وی شد. هیچ کس انتظار نداشت که بشار اسد خواسته یکی از وفادارترین جریان ها به سوریه را رد کند. این گفته یکی از مسئولان مربوطه در روند تلاش برای آزادی اسرا بود.

هنگامی که سوریه جمعه گذشته موافقت خود را با درخواست سید حسن نصرالله اعلام کرد، تاکید کرد که ضمانت سید حسن نصرالله در این موضوع کافی است، اما برخی مسایل اجرایی و برخی مطالبات از سوی گروه های مسلح با ترکیه و قطر وجود دارد که نمی توان بدون بررسی های دقیق این موضوع را انجام داد.

بعد از این بود که سوریه اعلام کرد موضوع زندانیان زن در سوریه را بدون جدول زمانی و یا شرایط یا اقدامات لجستیک دنبال می کند و همین اتفاق نیز افتاد.

در آستانه تبادل اسرا، موضوع پیام قطر به سوریه، ایران و حزب الله لبنان مطرح شد، البته قطعا هیچ نامه ای برای این طرف ها فرستاده نشده بود. قطری ها اعلام کردند که برای کمک به هم پیمان ترک خود وارد این پرونده شده اند و می خواهند مسئولیت تعیین سرنوشت ربوده شده های لبنانی را از دوش آنکارا بردارند. اما با این وجود آنها از خلال این مذاکرات این پیام را به سوریه و حزب الله و ایران دادند که به دنبال بازگشایی روابط فیمابین هستند و نمی خواهند فرصت این پرونده برای اعلام آمادگی خود در این زمینه را از دست بدهند.

در بیروت نیز مانند دمشق مفاد این پیام مطرح شد، اما پاسخی برای این پیام وجود داشت، تلاش های قطر برای پایان دادن به این پرونده نمی توانست پاداشی بزرگتر از تشکر اهالی منطقه از این کشور داشته باشد.

نقش تشکیلات خودگردان در پرونده تبادل اسرا

سفیر تشکیلات خودگردان در ترکیه نبیل معروف است، وی تاثیرگذاری زیادی در محافل دیپلماتیک و غیر دیپلماتیک دارد و شبکه ای از ارتباطات گسترده با بسیاری از کشورها دارد، حضور وی در ترکیه فرصتی را برای بررسی ابعاد زیادی از بحران سوریه فراهم کرده است، هنگامی که عملیات ربایش انجام شد، وی از محمود عباس خواست تا در این زمینه وارد عمل شود. محافل نزدیک به دیپلماسی فلسطین اعلام می کنند که انجام این تبادل از همان ابتدا نیز ممکن بود، اما ربایندگان هر روز مطالبات خود را تغییر می دادند.

البته با این وجود عباس از برخی منابع اشاره هایی را دریافت کرده بود که امکان فعال شدن و رسیدن به نتیجه در این پرونده وجود دارد، به همین علت وی خواستار تحرک مجدد در این پرونده شد. عباس از طریق اشرف دبور سفیر فلسطین در لبنان با عباس ابراهیم مسئول اداره امنیت داخلی لبنان تماس گرفت و این موضوع را به وی ابلاغ کرد. بعد از کاهش موانع در این مسیر و توافق با طرف ترک، وی پذیرفت که معروف سفیر وی در آنکارا سفرهای دوره ای را بین آنکارا و دوحه انجام دهد، این سفرها قبل از قطعی شدن امکان توافق در این پرونده بود. معروف رابط های در هیئت علمای مسلمان داشت و از همین طریق از آنها خواست تا با استفاده از نفوذ خود در گروه های مسلح سوری در این پرونده وارد عمل شوند. نهایتا کار به جایی رسید که تنها اقدام طرف سوری مورد نیاز بود.