معاونانی که رفتند، معاونانی که ماندند

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، دکتر روحانی در نخستین نشست خبری خود پس از پیروزی درانتخابات دولت خود را دولتی کارآمد و شایسته سالار خواند که بنا دارد از تمامی مدیران و نیروهای کارآمد کشور در بدنه خود بهره ببرد. البته او بلافاصله اضافه کرد که اگر کسی اتوبوسی و بدون بلیت آمده تکلیف را خودش می داند.

به این ترتیب روحانی به نوعی مانیفست استخدامی دولت خود را به گوش همگان رساند. مانیفستی که عملیاتی شدن آن معطوف بود به نهایی شدن کابینه و آغاز به کار رسمی دولت.

با رای اعتماد مجلس به تمامی وزیران اقتصادی پیشنهادی دولت این تیم شاید زودتر از همه ترکیب اصلی خود را شناخت. تیمی که کمتر کسی بود که از قدرت و توان بالای تجربی آن اطمینان نداشته باشد. از وزیر امور اقتصادی و دارایی که چهره ای شناخته شده در بین دانشگاهیان بود گرفته تا زنگنه شیخ الاوزرا و نعمت زاده ای که حتی مخالفانش او را پدر صنعت می دانستند باعث شده بود بسیاری به کابینه اقتصادی یازدهم امیدهای بزرگ ببندند. با ورود وزرا به دفاترشان کار رسما آغاز شد.

طبق قاعده ای که در دولت های پیشین وجود داشته وزیر در نخستین روزهای آغاز کار نسبت به تغییر رییس حوزه ریاست و برخی از افراد نزدیک به خود در ساختمان وزارت اقدام می کند. رییس حوزه ای که به نوعی اصلی ترین راه برای دسترسی و یا احیانا عدم دسترسی به وزیر محسوب می شود. اتفاقی که استارت آن را در دولت یازدهم زنگنه زد و پس از او وزیران یک به یک تغییرات خود را آغاز کردند.

در بین مسوولان قولی مشهور وجود دارد که معاونت وزیر یکی از سخت ترین شغل ها است. مسوولیتی که بار روانی و فشار کاری بسیاری دارد و در عین حال چندان نیز جایگاه امنی به حساب نمی آید. البته با این وجود کمتر کسی پیدا می شود که حق انتخاب همکاران نزدیک را از وزیر بگیرد. حقی که وزیران دولت یازدهم حداقل تا این لحظه هنوز به طور کامل از آن بهره نبرده اند و تغییر و تحولاتشان حداقل در سطح معاونان صد درصدی نبوده است.

این روزها که بیش از دو ماه از آغاز به کار وزیران کابینه روحانی می گذرد نگاهی به وضعیت تغییر و تحولات در سطح معاونان وزارتخانه های اقتصادی خالی از لطف نیست.

وزارت امور اقتصادی و دارایی
وزیر آکادمیک ساختمان باب همایون چندان رابطه خوبی با تغییر و تحولات لحظه ای ندارد. اولین جابه جایی در بین معاونان طیب نیا با فاصله چند روز از رسیدن وی به صندلی ریاست و در گمرک رقم خورد. جایی که عباس معمارنژاد کرسی خود را به مسعود کرباسیان داد که پس از هشت سال بار دیگر سکان هدایت این سازمان را در دست می گرفت. پس از آن و با فاصله نسبتا طولانی نوبت به معاونین اقتصادی و پارلمانی رسید. درمعاونت اقتصادی که هنوز اسم فرزین بر روی آن سنگینی می کرد، نام منظور از گردونه معاونت خارج شد و شاپور محمدی که ریاست بورس انرژی را برعهده داشت به ساختمان پاسداران نقل مکان کرد.

طیب نیا همچنین به دوران معاونت شهریاری نیز پایان داد تا یوسف نژاد که سابقه نمایندگی مجلس را با خود دارد جای او را بگیرد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی در سازمان های تابعه نیز دو تغییر رسمی داشت. از یک سو سعید نیکزاد را به ریاست شرکت سرمایه گذاری خارجی ایران گمارد و سازمان خصوصی سازی را نیز به پورحسینی سپرد. در دیگر حوزه ها هنوز معاونان سیدشمس الدین حسینی به کار خود ادامه می دهند و غیر از رییس سازمان بورس و اوراق بهادار کشور که چندی پیش خبر از تایید حکم ابقای خود داده بود معاونان خزانه داری، بانکی، توسعه مدیریت و روسای سازمان های امور مالیاتی و سرمایه گذاری خارجی همچنان به کار خود ادامه می دهند.

وزارت صنعت، معدن و تجارت
از غضنفری انتقاد می شد که تمام مدیرانش را از حوزه بازرگانی انتخاب می کنند حالا نعمت زاده ای آمده که تمام مدیرانش صنعتی هستند. پدر صنعت ایران که حالا با ادغام دو وزارتخانه سازمانی عریض و طویل را تحویل گرفته با سرعتی به نسبت متعادل تغییر و تحولات خود را آغاز کرده است.

نعمت زاده در قدم اول ریاست ایمیدرو را به مهدی کرباسیان سپرد تا برادران کرباسیان پس از هشت سال بار دیگر با قدرت به عرصه اقتصاد کشور بازگردند.

در سازمان توسعه تجارت نیز صافدل غزل خداحافظی خواند و برخلاف بسیاری از گمانه زنی ها افخمی جانشین او شد. تغییر و تحولات نعمت زاده معاونت توسعه و بازرگانی داخلی را نیز بی نصیب نگذاشت و به این ترتیب سینکی بر کرسی رادمرد تکیه زد. ضمن اینکه حسین ابویی مهریزی نیز جانشین علیرضا شجاعی در معاونت برنامه ریزی این وزارتخانه شد.

هدایت سازمان صنایع کوچک نیز به سید ابریشمی رسید. تیغ اصلاحات نعمت زاده در آخرین برش به معاونت معادن و صنایع معدنی رسید و با به پایان رساندن دوران ریاست جعفر سرقینی جانشین او شد. البته نعمت زاده به برخی از مدیران وزیر سلف خود نیز اعتماد کرد و پای احکام شافعی در سازمان گسترش و مفتح در فن آوری اطلاعات مهر ابقا زد. تا به این ترتیب در بین معاونان نعمت زاده تنها تکلیف معاون اقتصادی و صنایع مشخص نباشد که آیا صالحی نیا به جمع مفتح و شافعی می پیوندد یا باید با وزارت صنعت، معدن و تجارت خداحافظی کند.

وزارت راه و شهرسازی
وزیر مسکن خاتمی درحالی بار دیگر سکان هدایت ساختمان بلوار آفریقا را به دست گرفته که باید برای مشکلاتی بزرگ راه حل های جدی بیندیشد. از طرح بزرگی مانند مسکن مهر گرفته تا آزادراه تهران – شمال که حالا تعداد وزرایی که به خود دیده در آستانه دو رقمی شدن است.

وزارتخانه ای که با ادغامش بیشترین گستره را دارد در عرصه تغییرات نیز چندان دست خالی نبوده است.

هر چند اگر وزارتخانه آخوندی را به دو بخش مسکن و راه تقسیم کنیم به نظر می رسد آقای وزیر تغییرات خود را در حوزه مسکن با سرعت بیشتری آغاز کرده است.

در طول دو ماه گذشته در این وزارتخانه غراوی از معاونت شهرسازی وزیر کنار گذاشته شده تا حناچی که از مدیران سابق آخوندی است جایگزین او شود.

در این بین شرکت عمران و بهسازی شهری ایران نیز از تغییرات بی نصیب نمانده و با کنار رفتن کیان پور، ایزدی به عنوان یک شخصیت دانشگاهی جایگزین او شده است.

در موج تغییر و تحولات رییس سازمان ملی زمین و مسکن نیز تغییر کرد تا با آمدن پژمان که سابقه شهرداری مشهد را در کارنامه خود دارد صندلی مهرآبادی را از آن خود کرد. تغییری که البته چندان برای مهرآبادی بد نشد و او را به قائم مقامی وزیر در امور مسکن رساند.

در این بین تنها معاون امور مسکن بدون تغییر به کار خود ادامه داده که البته باقی ماندن جایگاه صومعلو چندان حتمی نیست. از این رو به نظر می رسد اوضاع معاونان راه دولت دهم بهتر باشد. در این حوزه ریاست صدر در سازمان بنادر و افندی زاده در راهداری ادامه دارد و علیرغم برخی گمانه زنی ها پهلوانی نیز همچنان ناوگان هوایی کشور را هدایت می کند.

در این بین قرعه تغییر به نام صادقی افتاد تا با کنار رفتن او معاونت زیرساخت تحویل نوری زاد شود. آخوندی هدایت لکوموتیو سازمان راه آهن را به پورسیدآقایی سپرد تا جانشین صاحب محمدی شود. به هر حال به نظر می رسد قطار تغییرات در وزارت راه و شهرسازی هنوز سر توقف ندارد.

وزارت نفت
قطعا بحث رای آوردن یا نیاوردن بیژن نامدار زنگنه در جلسه رای اعتماد به وزرا یکی از اصلی ترین بحث ها در روزهای نخست مرداد بود. جایی که با حمایت کم سابقه رییس جمهور زنگنه با رای نه چندان بالا بار دیگر تشکیلات نفتی ایران را در دست خود گرفت.

زنگنه تغییرات مدنظر خود را طوفانی آغاز کرد و درهمان روز نخست کریم زمانی را به سرپرستی حوزه ریاست برگزید. این تغییرات معاونان را نیز بی نصیب نگذاشت و موج طوفنده زنگنه در روز نخست با کنار گذاشتن خالدی، معظمی را به معاونت امور بین الملل و بازرگانی نشاند.

البته این تغییرات با گذشت روزها نیز ادامه یافت و زنگنه مدیر عاملی شرکت ملی پتروشیمی را به شعری مقدم، مدیر عاملی شرکت گاز را به عراقی و هدایت شرکت ملی نفت را به رکن الدین جوادی سپرد.

آخرین جابه جایی شیخ الاوزرا نیز در شرکت ملی پالایش و پخش انجام شد جایی که با کنار رفتن ضیغمی عباس کاظمی که سابقه مدیریت سازمان بهینه سازی سوخت در کارنامه خود دارد جانشین او شود تا به این ترتیب تنها معاونان منابع هیدروکربوری و امور مهندسی و پدافند غیر عامل وزیر در جای خود باقی بماند.

وزارت نیرو
چیت چیان وزیر دیگری بود که در بین وزرا با رای بسیار بالایی به دفتر کارش رهنمون شد. ساختمانی که مانند همیشه مشکل تامین آب و برق مردم را با خود از این سو به آن سو می برد و این روزها بحران خشکی دریاچه ارومیه را نیز باید به مشکلات عدیده اش اضافه کرد.

چیت چیان اکثر قریب به اتفاق معاونان خود را تغییر داده است. با حکم او معاونت آب از علیرضا دائمی گرفته شد و میدانی جای او را گرفت. فردی که تا پیش از این سابقه مدیریت سازمان آب منطقه ای آذربایجان غربی را در دست داشته است.

معاون دیگر وزیر نیرو نیز از خارج از تهران اضافه شد و هوشنگ فلاحتیان از اصفهان به پایتخت نقل مکان کرد تا به عنوان جانشین محمد بهزاد معاونت برق را کنترل کند.

چیت چیان معاون تحقیقات و منابع انسانی را نیز تغییر داد و به جای پورافشار علی اکبر مهاجری را نشاند تا با اضافه شدن ستار محمودی عنوان قائم مقام وزیر ترکیب تغییرات نیرویی ها نهایی شود.

وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات
هر چند این روزها بخشی زیادی از وقت محمود واعظی به پاسخ دادن به این سوال می گذرد که آیا فیسبوک رفع فیلتر خواهد شد یا خیر؟ تغییرات نیز در این بین مدت ها است آغاز شده و وزیر ارتباطات که از چند روز قبل از معرفی رسمی خود سرکشی از حوزه ریاست آینده اش را آغاز کرده بود تغییرات مدنظر را در سطح معاونان پیگیری نماید.

به این ترتیب معاونت سازمان فن آوری اطلاعات به نصرالله جهانگرد رسید و واعظی او را جانشین جوادی کرد.

رییس سازمان تنظیم مقررات نیز با حکم وزیر تغییر کرد و مجتبی هاشمی به تیم مدیریت این وزارتخانه اضافه شد.

در این بین تنها معاونت مهم ارتباطات زیرساخت بدون تغییر مانده و محمود خسروی از زمان دولت گذشته تاکنون مشغول به کار است و هنوز ارتباطش با مرکز قطع نشده است.

وزارت کشاورزی
این وزارتخانه نیز مانند نفت و صنعت وزیری آشنا به خود دید و با اعتماد مجدد روحانی محمود حجتی پس از هشت سال به صندلی خود بازگشت.

وزیر کشاورزی به مانند وزارتخانه اش کم حاشیه است به همین دلیل تغییر و تحولات در این وزارتخانه چندان سر و صدا به پا نکرده است.

حجتی به معاون تولید گیاهی دولت دهم تاکنون اعتماد کرده و توکلی را در پست خود نگه داشته است.

اما با نظر وزیر معاونت امور دام به خود رییس جدید دیده و رفتن عباسی رکنی جانشین او شده است. در شیلات نیز اوضاع به همین منوال است و با رفتن رازقی، صالحی عهده دار ریاست این سازمان گشته است.

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وزارتی که آن هم نتیجه یکی از ادغام های سال های پیش است و به همین دلیل علی ربیعی وزیر سازمانی شده که نیمی از وظایفش در حوزه امور اجتماعی و نیم دیگر آن اقتصادی است. حوزه ای که تاکنون اعتماد ربیعی را به گمارده های دولت قبل در پی داشته و از نظر وزیر نیازی به تغییر در سطح معاونان آن تا امروز وجود نداشته است.

در تیم مدیریتی این وزارتخانه حسینی نیا همچنان به عنوان معاون تعاون و لبافی در هیات معاون کار فعالند و وزیر کار ایران تاکنون کاری به کار آن ها داشته است.

نگاهی اجمالی به وضعیت هشت وزارتخانه اقتصادی دولت یازدهم نشان می دهد تاکنون هیچ کدام از وزارتخانه ها در سطح معاونان تغییری کامل نداشته اند و به همین دلیل نمی توان نتیجه ای مطلق ارائه کرد.

تعدادی از معاونان تاکنون بر کنار شده اند، برخی ابقا و برخی جابه جا گشته اند.

جابه جایی و تغییراتی که به نظر می رسد در طول روزها و ماه های آینده ادامه خواهد داشت و قصه تغییر و تحولات در وزارتخانه ها هنوز سر پایان گرفتن ندارد.