کاش سر پیری تنها نمی‌ماندم

به گزارش پارس به نقل از تسنیم، خیابان بند آمده! بوق ممتد ماشین ها همه را کلافه کرده. رد ماشین های پشت هم قطار شده را که می گیری مشخص می شود پیرمردی هفتاد و چند ساله پشت فرمان تاکسی نشسته و نرم نرمک مشغول حساب و کتاب کرایه با مسافر است.

ماشین پس از کلی کش و قوس حرکت می کند. پیرمرد دل پردردی دارد. می گوید: کی خوشش میاد توی این سن و سال مسافرکشی کنه. وقتی نه از حقوق بازنشستگی خبری است و نه درآمد.

مجبوری صبح تا شب دنده صد تا یه غاز بزنی. روزی ۱۰ بار برای اینکه مسیر را رد می شیم و من نمی شنوم (گوشهایش سنگین است) مسافرا دلخور می شن. بارها حرف باید بشنوم بابت آرام رانندگی کردن و هزار تا مصیبت دیگه.

از توی داشبورد ماشین لیست آزمایش های که دکتر تجویز کرده را بیرون می کشد و می گوید: ببین برا همینا باید سیصد چهارصد هزار تومان پول بدم تا بفهمم مشکل کجاست.

از قدیم الایام سالمندان در فرهنگ و سنت ایرانی جایگاه ویژه ای در خانواده داشته اند و ریش سفید هر خانواده تصمیمات بزرگ و نهایی را می گرفت و این حرمت همچنان در بسیاری از خانواد ه های ایرانی رعایت می شود.

اما از طرفی دیگر دوره سالمندی به دلیل کاهش توان بدن مشکلات خاص خود را دارد و کم نیستند سالمندانی که با بالارفتن سن و در دورانی که باید آرامش خیال داشته باشند با مشکلاتی از قبیل نگرانی برای تامین معیشت، تنهایی و نداشتن همدم، بیماری و نیاز به دریافت خدمات درمانی مواجهند.

طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی افراد بالای ۶۰ سال در هر جامعه ای سالمند محسوب می شود. این رقم در کشور ما ۶۵ سال در نظر گرفته شده است.

آمارهایی که مسئولان ارائه می کنند حاکی از آن است که اکنون اکنون ۸.۲ درصد جمعیت کشور یعنی چیزی حدود ۶ میلیون نفر از جمعیت کشورمان سالمند هستند و این رقم تا دو دهه آینده ۳ برابر خواهد شد که از هم اکنون باید به فکر فراهم کردن زیرساخت های لازم مانند مراکز تفریحی، بیمارستانهای فوق تخصصی سالمندان و ایجاد معابر مناسب برای سالمند و غیره است.

خانم و آقای دلشاد زوج سالمندی هستند که تقریباً هر ۲ ماه یکبار به دلیل بیماری های دوره سالمندی مانند ناراحتی قلبی و گوارشی در بیمارستان بستری می شوند.

اما ۵ فرزند خانواده روزهای هفته را با هم تقسیم کرده اند تا هر روز یکی همدم این پدر و مادر باشد.

فریبا دلشاد فرزند ارشد خانواده می گوید: شکر خدا پدرم هم حقوق بازنشستگی دارد و هم درآمدی از اجاره مغازه هایش، اما چیزی که نیاز دارد توجه ماست. اطرافیان ابتدا گفتند برایشان پرستار بگیریم اما ما قبول نکردیم. چون روحیه آنها را خوب می شناسم. زود رنج هستند.

آقای فرزامی امسال پا به ۸۳ سالگی گذاشته است.

همسایه ها کمتر او را در کوچه و خیابان می بینند. خودش می گوید از ترس زمین خوردن و شکستگی دست و پا ترجیح می دهد بیشتر در منزل بماند.

تمام هشت فرزندش گرفتار زندگی خود هستند و تنها همدم این پیرمرد یک طوطی است که گاهی برخی لغات را تکرار می کند.

او می گوید: خدا را شکر که تلویزیون اختراع شد و گر نه نمی دانستم باید چه کنم. همسایه ها هم لطف دارند و خریدهایم را انجام می دهند. یک خانمی هم هفته ای یکبار برای نظافت منزل می آید. اما کاش همسرم زنده بود تا سر پیری تنها نبودم.

همایون هاشمی رئیس سازمان بهزیستی می گوید: ۸۶ درصد سالمندان ما با خانو اده های خود زندگی می کنند. ۲۸۵ هزار سالمند زیر پوشش بهزیستی و یک میلیون و ۵۰۰ هزار سالمند زیر پوشش کمیته امداد هستند.

وی در مورد میزان سالمندانی که زیر پوشش بیمه بوده یا حقوق و بازنشستگی می گیرند نیز خاطرنشان می کند: یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از سالمندان بازنشسته تأمین اجتماعی یا عضو صندوق بازنشستگی هستند ولی ۲۰ درصد افراد سالمند زیر پوشش هیچ بیمه ای نیستند.

اما باید دید چه اقداماتی برای پیشگیری از بیماری یا رفاه سالمندان در نظر گرفته شده است؟

پریسا طاهری، رئیس اداره سلامت سالمندان وزرات بهداشت می گوید: وزارت بهداشت برای حمایت از سالمندان اقدامات زیادی را انجام داده که یکی از این اقدامات خدمات ادغام یافته با تأکید بر بیماری است.

به گفته وی هر سالمندی که به مراکز بهداشتی و درمانی شهری یا روستایی مراجعه کند ۱۵ بیماری در او غربالگری می شود و در صورت ضرورت افراد سالمند به متخصص ارجاع داده می شوند و پس خوراند آن به پزشکی که سالمند را ارجاع داده برگشت داده می شود.

وی تغذیه را یکی از نکات حائز اهمیت برای سالمندان می د اند و تصریح می کند: طبق تحقیقات صورت گرفته تعداد زیادی از سالمندان دچارسوء تغذیه هستند به طوری که ۱۳.۵ درصد از سالمندان اصلاً لبنیات مصرف نمی کنند و باید آموزش های لازم با هدف بهتر کردن تغذیه در سالمندان به آنها ارائه شود.

ولی وزارت بهداشت نمی تواند تمام خدمات مورد نیاز سالمندان را ارائه و تأمین کند در واقع وزارت بهداشت باید خدمات سلامت و درمان مورد نیاز این گروه را ساماندهی کند. شهرداری موظف به ایجاد فضای ایمن و مناسب برای آنها و بهزیستی و بیمه ها و دیگر ارگانها خدمات مربوط به سازمان خود را به سالمندان ارائه دهند.

وی می گوید: اذعان می کنم که همچنان خدماتی که در شأن سالمندان است را برای آنها فراهم نکرده ایم و باید تلاش کنیم این حلقه مفقوده را پیدا و احیا کنیم.

پوکی استخوان، مشکلات گوارشی و نفخ به دلیل نداشتن دندان و درست نجویدن غذا، بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی و اختلال حافظه از بیماری های شایع دوره سالمندی است که به اذعان متخصصان تغذیه با رعایت تغذیه مناسب بسیاری از اینها قابل پیشگیری است.

بسیاری از سالمندان به دلیل ترس از شکستگی یا افتادن معمولاً خانه نشین می شوند و از وسایل نقلیه عمومی استفاده نمی کنند.

غلامعلی عکاشه، رئیس انجمن جراحان ارتوپدی در این مورد می گوید: یک فرد سالمند و اطرافیانش باید مراقب باشند که هیچ گاه سقوط نکند و به زمین نخورد. علاوه بر استانداردسازی محیط منازل، استفاده از عصا نیز برای کنترل و تسلط بر بدن توسط خود سالمند لازم و ضروری است.

وی بر این نکته تأکید می کند که شکستگی لگن و گردن ران در زنان بالای ۶۵ سال و مردان بالای ۷۰ سال به نسبت زیادی شایع است و پس از شکستگی مچ دست، دومین محل شایعی است که بروز شکستگی در آن در سالمندان از آمار بالایی برخوردار است.

هیچ گاه یک شبه نمی توان ره صد ساله را پیمود و از اکنون باید نسخه ای برای دو دهه آینده پیچید تا بدانیم از قشر سالمند به عنوان گروهی با کوله باری از تجربه و نه به عنوان افرادی صرفاً بیمار و نیازمند دریافت خدمات، در جایگاه های مختلف اجتماعی استفاده کرد یا چه تسهیلاتی را در زیرساخت های شهری، اجتماعی و فرهنگی متناسب با این افراد ایجاد کرد.