واردات بنزین جشن خودکفایی را برهم زد

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، با ورود اولین خودروهای بنزینی در سال ۱۳۰۶، واردات بنزین هم به کشور آغاز شد. در ابتدا واردات روزانه این فرآورده ۱۱ هزار لیتر بود که بعد از دو سال حجم آن سه برابر شد.

به تدریج روند صادارت بنزین به ایران با افزایش مصرف افزایش یافت؛ البته تولید بنزین در ایران تقریبا با ملی شدن صنعت نفت مصادف شد و ساخت قدیمی ترین واحد بنزین سازی دنیا در آبادان در سال ۱۹۴۵ توسط شرکت های انگلیسی شروع شد و در سال ۱۹۵۱ این واحد به بهره برداری رسید، اما به دلیل منفی بودن تراز تولید و مصرف، همچنان واردات بنزین ادامه یافت.

سال ۱۳۳۴ مصرف این فرآورده به رقمی معادل یک میلیون و ۴۶ هزار لیتر در روز رسید و با گذشت هر دهه، این مصرف به طرز چشمگیری افزایش یافت؛ به طوری که مصرف در سال ۱۳۴۴ به یک میلیون و ۹۵۶ هزار لیتر در روز رسید.

مصرف بنزین در سال ۱۳۵۴ حدود هفت برابر افزایش پیدا کرد و به هشت میلیون و ۵۳۰ هزار لیتر در روز رسید و ۱۰ سال بعد یعنی در سال ۱۳۶۴ مصرف آن به ۱۹ میلیون و ۷۳۷ هزار لیتر رسید.

جنگ تحمیلی هم نتوانست افزایش مصرف بنزین را کاهش دهد و به همین دلیل برای اولین بار در کشور بنزین در سال های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ کوپنی شد تا این گونه جلوی افزایش مصرف آن گرفته شود.

البته بعد از جنگ به دلیل برداشتن محدودیت ها بازهم روند صعودی مصرف بنزین ادامه یافت؛ به طوری که در سال ۱۳۸۴ مصرف روزانه آن ۶۷ میلیون لیتر اعلام شد که نسبت به سال ۱۳۸۳ که ۶۰ میلیون و ۶۷۰ هزار لیتر بود، افزایش هشت درصدی داشت.

در حالی که پیش بینی می شد متوسط مصرف روزانه بنزین به ۷۰ میلیون لیتر در سال ۱۳۸۶ برسد، سهمیه بندی بنزین از تیر ماه سال ۱۳۸۶ با تخصیص ۳۶۰ لیتر فصلی (ماهانه ۱۲۰ لیتر) آغاز شد و به تدریج و طی چهار سال از سهمیه ماهانه کاسته شد، تا این که سهمیه بنزین از ابتدای سال ۱۳۸۹ از ۸۰ لیتر در ماه به ۶۰ لیتر کاهش یافت که نتیجه آن افت مصرف روزانه بنزین از ۷۵ به ۶۳ میلیون لیتر در روز بود.

بعد از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها و با تغییر قیمت بنزین معمولی از ۱۰۰ به ۴۰۰ تومان از آذر پارسال، قیمت بنزین سوپر از ۱۵۰ تومان به ۵۵۰ تومان و قیمت بنزین معمولی آزاد به ۷۰۰ تومان و سوپر به ۸۰۰ تومان رسید که این امر موجب شد مصرف روزانه بنزین به کمتر از ۶۰ میلیون لیتر برسد.

این در حالی بود که به گفته مسوولان مربوطه در صورت عدم سهمیه بندی بنزین و افزایش قیمت آن، متوسط مصرف روزانه آن در سال جاری به بیش از ۱۲۰ میلیون لیتر در روز می رسید.

با توجه به افزایش مصرف بنزین در کشور و جوابگو نبودن تولید داخلی، واردات بنزین به روزانه ۲۸ میلیون لیتر رسید و این وابستگی موجب شد که تحریم واردات بنزین به ایران ابزار غرب برای فشار و تحمیل خواسته های خود به کشور شود، اما با کنترل مصرف و با تکمیل چند طرح توسعه ای و افزایش ظرفیت پالایشگاهی مسوولان نفتی در اواخر سال ۱۳۹۰ اعلام کردند که واردات بنزین به کشور صفر شده است.

طبق گفته مدیران شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی در آن زمان تولید بنزین ایران به حدود ۵۸ میلیون لیتر رسید که همراه با سایر افزودنی ها به آن و با توجه به متوسط مصرف روزانه ۶۰ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید و مصرف بنزین همتزاز شد.

علی رضا ضیغمی - مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی- هم سال گذشته، تکمیل طرح توسعه پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند – اراک را برابر با جشن خودکفایی بنزین اعلام کرده بود.

به گزارش ایسنا، اعلام جشن خودکفایی بنزین در حالی بود که که تولید روزانه حدود ۵۸ میلیون لیتر بنزین در پالایشگاه ها کفاف افزایش مصرف بنزین را نمی داد و به همین دلیل تولید روزانه بین شش تا هفت لیتر بنزین در واحدهای پتروشیمی از تابستان سال ۱۳۸۹ آغاز شد و هنوز نیز متوقف نشده است.

باوجود تولید بنزین در واحدهای پتروشیمی بازهم متوسط مصرف بنزین ۱۰ میلیون لیتر بیشتر از متوسط تولید روزانه بنزین در کشور است که همین امر باعث شد تا وزیر نفت دولت یازدهم اعلام کند برای جبران کمبود بنزین مجبور به واردات این فرآورده هستیم.

کمی بعد وزیر نفت با اعلام این که هیچ گاه واردات بنزین به کشور متوقف نشده است، از واردات روزانه پنج تا هفت میلیون لیتر بنزین در روز خبر داد و گفت: این واردات علاوه بر تأمین مصرف روزانه برای افزایش ذخائر کشور است.

این در حالیست که مدیران شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران پیش از این اعلام کرده بودند که پالایشگاه اصفهان برای افزایش اکتان بنزین تولیدی خود روزانه دو تا سه میلیون بنزین سوپر وارد می کند که با توجه به این که این پالایشگاه تحت مالکیت بخش خصوصی است، واردات آن به منزله واردات بنزین توسط دولت نیست و به همین دلیل ورادات بنزین را صفر اعلام کردند.

اما بیژن نامدار زنگنه گفت: همیشه بنزین وارد کرده ایم، منتهی به آن اکتان افزا می گفتند، اما صادقانه باید گفت این واردات بنزین بوده و نباید با اسم، اعداد و کلمه بازی کرد.

واردات بنزین در حالی است که رستم قاسمی – وزیر نفت سابق- اعلام کرده بود که با راه اندازی طرح های افزایش ظرفیت و بنزین سازی ایران در سال ۱۳۹۲ علاوه بر خودکفایی در تولید انواع فرآورده نفتی ایران به" صادر کننده عمده بنزین" در منطقه تبدیل خواهد شد اما اکنون نه تنها تبدیل شدن ایران به صادر کننده بنزین بر روی هواست بلکه خودکفایی در تولید و صفر شدن واردات هم نقش بر آب است.