برای عادی‌سازی روابط با ایران مسیری طولانی درپیش است

به گزارش پارس به نقل از ایسنا، سوزان رایس مشاور امنیت ملی آمریکا در گفت وگو با شبکه خبری سی ان ان که روز یکشنبه پخش شد، در پاسخ به اینکه « رییس جمهور (آمریکا) اکنون با رییس جمهور روحانی صحبت کرده است و جان کری (وزیر امور خارجه آمریکا) با همتای (ایرانی) خود گفت وگو کرده است. آیا به نظر شما ایرانیان جدی مذاکره می کنند؟ » گفت: برای دانستن این مساله کمی زود است. اتفاقی که افتاد این بود که وزیران امور خارجه روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان به جان کری پیوستند و همراه با کاترین اشتون مذاکره کننده ارشد اتحادیه اروپا (و رییس سیاست خارجی این اتحادیه) برای اولین بار در سطح وزیران خارجه با وزیر امور خارجه جدید ایران گفت وگو کردند. این مذاکرات سازنده بود، ولی در واقع حکم چیدن صحنه ای را داشت که در آن ایران بر تعهدش به دنبال نکردن تسلیحات هسته یی و دنبال کردن انرژی هسته یی صلح آمیز تاکید کرد و ما نیز در کنار بقیه تاکید کردیم که ایران باید به وظایف بین المللی اش تحت قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل عمل کند و تا زمانی که این وظایف انجام نگرفته اند تحریم ها در جای خود باقی خواهند ماند.

رایس افزود: در هر صورت هر دو طرف به تداوم دیپلماسی نیز متعهد شدند. مذاکرات در اواسط ماه اکتبر در ژنو به صورت جدی آغاز می شود و دو طرف فرصتی خواهند داشت تا مذاکراتی را که چند ماه پیش پایان یافت دنبال کنند، با این امید که ایران موضع مذاکراتی جدیدی داشته باشد، موضعی که با پیام رییس جمهور روحانی در نیویورک (در مجمع عمومی سازمان ملل) مطابقت داشته باشد، اینکه حس ضرورتی برای حل این مساله وجود دارد و آنها حقیقتا به انجام این کار سر میز مذاکرات متعهدند و تنها به دنبال انرژی هسته یی برای مقاصد صلح آمیز هستند. مسلم است که ما و سایرین در جامعه بین المللی دلایل زیادی برای بدبینی نسبت به این مساله داریم و باید آن را بیازماییم و هر توافقی که صورت می گیرد باید قابل راستی آزمایی و قابل اجرا باشد.

مشاور امنیت ملی آمریکا در پاسخ به اینکه « رییس جمهور (آمریکا) هم در سخنرانی اش در سازمان ملل و هم در اظهارات روز جمعه گفت که آمریکا به حق ایران برای دسترسی به انرژی هسته یی صلح آمیز احترام می گذارد. مشخص نیست که آیا منظور وی غنی سازی اورانیوم است که می تواند بخشی از یک برنامه هسته یی صلح آمیز باشد یا خیر؟ آیا موضع آمریکا این است که ایران نمی تواند اورانیوم را غنی سازی را کند؟ » گفت: آن کلمات تعمدا انتخاب شد. آمریکا درباره حق ایران برای غنی سازی صحبت نکرده است. ما گفته ایم که به عنوان یک عضو معاهده ان. پی. تی (معاهده منع گسترش تسلیحات هسته یی) و در چارچوب عمل کردن ایران به وظایف بین المللی اش (این یعنی عمل به همه مسئولیت هایی که تحت قطعنامه های آژانس وجود دارد و همین طور قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل) وقتی این عمل انجام شد ما اذعان می کنیم که ایران مانند هر کشور دیگری به عنوان یک عضو خوب معاهده ان. پی. تی حق استفاده از انرژی هسته یی صلح آمیز را دارد. این موضعی است که از مدت ها پیش داشته ایم و موضع جدیدی نیست که آمریکا یا سایرین مطرح کرده باشند. ولی هنوز با تحقق آن فاصله داریم، زیرا در حال حاضر ایران به وظایفش تحت قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل عمل نمی کند.

مشاور امنیت ملی آمریکا در پاسخ به اینکه « بنیامین نتانیاهو (نخست وزیر رژیم صهیونیستی) شرط و شروطی گذاشته است که به عقیده وی ایران باید برای لغو تحریم ها به آنها عمل کند، آیا آنها شرط و شروط آمریکا هم هستند؟ » گفت: مسلم است که ما به طور دائمی با متحدان اسرائیلی مان و همین طور سایرین متحدان کلیدی در این روند ارتباط داریم. ما در زمینه پروسه هایی که به پیش می رود و آنچه برای اطمینان دادن به ما لازم است متحدیم. وقتی می گویم ما، منظورم همه ما در جامعه بین المللی است و منظورم از اطمینان، اطمینان از این است که برنامه هسته یی ایران، اگر قرار باشد برنامه ای داشته باشد، تنها برای مقاصد صلح آمیز است. من نمی خواهم وارد جزئیات مذاکراتی شوم که هنوز به صورت معنادار آغاز نشده است، ولی باید بگویم که در زمینه این برنامه با گروه ۱+۵ و اسرائیل و دیگر شرکایمان در منطقه صحبت کرده ایم و بر گام هایی که باید اتخاذ شود تاکید داشته ایم.

وی در پاسخ به اینکه آیا اگر اوباما بگوید که ایران با حسن نیت مذاکره کرده است، کنگره تحریم هایش علیه تهران را لغو می کند، گفت: ما در سال های گذشته در زمینه ایران همکاری خوبی با کنگره داشته ایم. همان طور که می دانید لایه های زیادی از تحریم ها وجود دارد؛ تحریم های چندجانبه ای که برای تحقق آنها بسیار تلاش کردیم و فشار زیادی را از جانب شورای امنیت سازمان ملل به همراه داشت؛ تحریم های اتحادیه اروپا و تحریم هایی که ما بر مبنای ملی و با تصویب کنگره اعمال کردیم و همین طور تحریم هایی که بر مبنای اقدامات اجرایی اعمال شده اند. بنابراین در جریان مذاکرات نیز با کنگره همکاری نزدیک خواهیم داشت و اگر مذاکرات نتیجه بخش باشد تلاش خواهیم کرد تا کنگره را با خود همراه کنیم. اهداف مان همیشه یکسان بوده است. هدف تحریم های ملی ما و نیز تحریم های چندجانبه این نیست که خود یک هدف باشند، بلکه اعمال فشار کافی به ایران است تا تهران احساس کند باید برنامه هسته یی اش و هرگونه هدفی برای تولید سلاح هسته یی را در میز مذاکرات کنار بگذارد. به عقیده من اگر این هدف به شکل قابل راستی آزمایی و پایدار تحقق یابد آنگاه کنگره نیز متوجه می شود که نقش قابل توجهی برای رسیدن به این نقطه داشت.

رایس در پاسخ به اینکه « آیا این فقط یک توافقنامه هسته یی با ایران است و یا دورنمای عادی سازی روابط بین آمریکا و ایران وجود دارد؟ » گفت: واقعا نمی توانم به آینده اشاره ای کنم. همان طور که می دانید روز جمعه اولین گفت وگو بین رییس جمهور اوباما و رییس جمهور جدید ایران اتفاق افتاد، اولین ارتباط پس از حدود ۳۵ سال. کری نیز در همین دوره با همتای ایرانی جدید خود دیدار و گفت وگو کرد و مذاکرات بین ایران و ۱+۵ هنوز واقعا به شکل قابل توجهی تحت دولت جدید ایران آغاز نشده اند. بنابراین خیلی زود است که درباره توافق در زمینه برنامه هسته یی ایران که ما امیدواریم بتوانیم آن را به دست آوریم، گمانه زنی کنیم. قبل از اینکه بتوانیم درباره سایر جنبه های روابط ایران و آمریکا که راه خیلی زیادی را در پیش دارد تا بتواند به مرحله عادی سازی برسد، رسیدن به توافق بدون شک باید گام اول باشد.

مشاور امنیت ملی آمریکا در پایان با ادعای حمایت ایران از تروریسم، گفت: ولی مسلم است که اگر در نهایت بتوانیم این کار را انجام دهیم، این به نفع مردم ایران که آمریکا و مردمش احترامی طولانی برای آن قائل هستند خواهد بود. آنها گروه بسیار باهوشی از مردم در کشوری با تاریخچه غنی هستند و ما اگر بتوانیم به طور مسالمت آمیز موضوع هسته یی ایران و حمایت ایران از تروریسم و سایر رفتارهایی را که در طول سال ها باعث نگرانی مان شده اند حل و فصل کنیم، می توانیم یک گفت وگوی جدی درباره آینده را آغاز کنیم.