خاطرات جالب داوودنژاد از حضور در جبهه

به گزارش پارس ، هفته نامه « صبا» درباره جنگ، خاطرات، همرزمان و… با محمد رضا داوودنژاد به گفت وگو نشسته است که بخش های برگزیده آن را در پی می خوانید:

*چطور شد که به جنگ رفتید؟

زمان انقلاب تقریبا ۲۱ ساله بودم. سال ۵۹ به لبنان رفته بودم و آنجا آمدند دنبالم برای اینکه به جبهه بروم. مسئله اصلی برای من، زن و بچه ها و خواهران و برادران دینی بود. مگر می شد که این وضعیت را تماشا کرد و کاری نکرد؟ در آن زمان هیچ کسی در خانه اش نمی ماند. همه می رفتند جبهه. من یک سری دوره هایی دیده بودم و برای همین خواستند که من هم بروم.

*چه دوره هایی دیده بودید؟

من در سازمان « الفتح» در جنوب لبنان دوره هایی در میان فلسطینی ها دیده بودم که فکر کنم تقریبا ۱۱ ماه شد و در آنجا با اسرائیلی ها درگیر بودیم. در اصل دوره هایی که در آن با برای مبارزه و مقابله با اسرائیلی ها آموزش می دیدیم.

*آیا دغدغه شما از رفتن به جنگ، خدمت به مملکت و ادای دین به سرزمین بود؟

مسئله دین را بگذار کنار. باید ببینی دلت چه می گوید. وقتی راکت ۹ متری کوبیدند به کوچه ۶ متری، دلت چه می گوید؟ همین بود که وقتی جوان ها اینها را می شنیدند، جبهه می رفتند. بسیجی ها با دوره های کوتاه به منطقه می رفتند. چرا؟ فقط به عشق امام (ره) . دست و پا و جان و هیچ چیزی برایشان مهم نبود. چون امام (ره) گفته بود، به جبهه می رفتند. من هم مرید امام (ره) بودم و برای همین رفتم جنگ و تا وقتی هم که امام گفت « جام زهر را نوشیدم» ، آنجا بودم. بعد از شنیدن آن جمله، وسایلم را جمع کردم و به تهران برگشتم.

*از میان هنرمندان سینما، کدام یک در جنگ حضور داشتند و شما آنها را دیدید؟

من نادر طالب زاده و رسول (ملاقلی پور) را دیدم. رسول وقتی تیر خورد و او را عقب آوردند، کنار من بود. من هم آن موقع زخمی شده بودم.

*شما چند بار زخمی شده اید؟

اینها مهم نیست! من نه یک ریال پول گرفتم، نه قرض الحسنه، نه ماشین، نه حتی یک چوب کبریت از انقلاب به دامن من آمده. یعنی خودم نخواستم که کسی به من پول بدهد. من برای خدمت در جبهه و لبنان هیچ دستمزدی نخواستم و نمی خواهم چون هر کاری کردم فی سبیل الله بود. حتی زمانی که می خواستم به جبهه بروم در قراردادم ذکر شده بود: « فی سبیل الله» . اگر لبنان هم رفتم برای این بود که آن زمان آقای طالقانی فتوا داده بود که در این شرایط کمک کردن به فلسطینی ها خوب است و امام (ره) هم بعد از آن اعلام کرد که این کمک رسانی واجب کفایی است. من هم به سرعت رفتم لبنان تا این کار را انجام بدهم.

*از یادآوری خاطرات جنگ چه حس و حالی به شما دست می دهد؟ خوشحال می شوید یا ناراحت؟

هر دو. هم حس خوبی دارم و هم حس بد. من در جنگ کسانی را از دست دادم که خیلی دوستشان داشتم و عزیزانم بودند ولی خواست خدا بود. به قول معروف « اشکال ندارد، بالاخره توی کوچه ما هم یک روزی عروسی می شود. »

*فکر می کنید ما کارگردان شاخصی در حوزه جنگ داریم؟

بله؛ رسول ملاقلی پور در حال انجام کارهایی بود که از دنیا رفت. من فیلم « مزرعه پدری» او را خیلی دوست دارم. اما کس دیگری را ندیدم که کار در حوزه جنگ را بلد باشد.

*ابراهیم حاتمی کیا چطور؟

ایشان را به عنوان کارگردان دوست دارم. آدم با احساسی است و خوب می تواند چیزی که در نظرش است، تبدیل به تصویر کند اما کسی که دارد برای جنگ فیلم می سازد باید در جنگ حضور داشته باشد. باید گلوله از بغل گوشش رد شده باشد و با صدای سوت آن گلوله سردرد گرفته باشد.

*فرج الله سلحشور و جمال شورجه چطور؟

این اسامی را که گفتید نمی شناسم.

*در میان فیلم های جنگی هالیوود، شما کدام فیلم را خیلی دوست دارید؟

هیچ کدام؛ چون همه آنها دارند با ادا و اصول مخاطب را جذب تکنولوژی و صدا و تصویر می کنند نه محتوای جنگ. چندین سال پیش که هنوز نه جنگ عراق بود و نه افغانستان، آنها آمدند و مجموعه « رامبو» و « راکی» را ساختند. بعد جوانان آنها خیلی با این قهرمان همذات پنداری کردند اما هیکل هایشان شبیه آن هنرپیشه ها نبود و برای همین باشگاه رفتند و روی خودشان کار کردند تا شبیه آنها شوند. بعد از آن بود که این دستور سیاسی داده شد که حالا وقتش است که بریزیم به افغانستان و عراق. چون جوانانشان از لحاظ بدنی ورزیده شده بودند. این تاثیر سینماست ولی ما چه کار کردیم؟ فقط که به اسم نیست. اینکه بگوییم ما هفته دفاع مقدس داریم، مهم نیست. در این هفته چندتا نمایشگاه داریم؟ چندتا فیلم خوب داریم؟ چندتا رمان خوب و… ؟ چی داریم؟

*در این شرایط باید چه کاری کرد؟

باید مردم را با نکات مثبت آن زمان آشنا کرد. مردم فقط شنیدند که در زمان جنگ و در جبهه، یکی شب بلند می شده و جوراب همه رزمنده ها را می شسته. باید اینها را به تصویر ببینند. آن زمان، همه با هم با مهربانی برخورد می کردند اما الان اگر ۱۰ نفر با هم یک هفته یک جا بروند، یا همدیگر را می کشند یا جیب هم را می زنند. باید به سناریو های خوب جنگی فکر کرد نه به ویلایی که با پول دولت می خواهی بخری. مردم از شنیدن حرف تکراری خسته شدند. باید حرف جدید زد.

*در حال حاضر، فیلم « کلاس هنرپیشگی» با بازی شما اکران است. خیلی ها می گویند شما خودتان را بازی کرده اید. راست می گویند؟

کسانی که من را می شناسند، می دانند که من بی مزه نیستم. غم زده و افسرده نیستم، پس شبیه همین آدمی هستم که آن را بازی کردم. خب خدا را شکر که من علیرضا را دارم که سالی و چند سالی یک بار یک نقشی به من بدهد تا خودم را تست بزنم و ببینم هنوز سر جایم هستم یا نه؟

*شما روزهای خوبی را در سینما گذرانده اید. چرا اینقدر ناراحت و نا امیدید؟

در این سال ها از کوچه ما یک دهل زن هم رد نشده خانم! اما عروسی برای آنهاست که فیلم های فاخر میلیاردی می سازند. آنها زمان جنگ کجا بودند که الان آمدند صاحب همه چیز شده اند؟ من همه زندگی ام را در این سینما و جنگ گذاشتم اما الان مستاجرم. ۱۷ ماه است بیکارم و هیچ کسی نیامده حال من را بپرسد. نه حقوقی از جایی می گیرم و نه به جایی وابسته ام. من برای حضور در جنگ هیچ چیزی از هیچ جایی نمی خواهم. من دارم این حرف را به مدیران سینمایی می زنم که ادعای حرمت خانواده سینما را دارند. چرا نمی آیند ببینند که من خانواده دار ۱۷ ماه است بیکارم و بگویند این را بفرستیم سر یک کاری؟ فیلم های میلیاردی برای خودشان است و دور و بری ها و خانواده شان که بیایند هیچ کاری نکنند و دستمزد آنچنانی بگیرند. هنرپیشه هایی را که سواد بازیگری ندارند، سر کار می آورند و من در خانه ام بیکار نشسته ام.