آقای وزیر، پراید با چه چیزی رقابت می‌کند؟

به گزارش پارس به نقل از فردا، وزیر صنعت، معدن و تجارت روز گذشته و در حاشیه مراسم تودیع و معارفه رئیس ایمیدرو به نخستین اظهار نظر رسمی خود درباره صنعت خودرو پرداخت. گرچه پیش تر نیز چنین اظهاراتی را از نعمت زاده شاهد بوده ایم، این بار نیز در مورد انحصاری بودن یا نبودن صنعت خودرو در کشور عنوان کرد: « به اعتقاد بنده، خودرو کالای انحصاری نیست. شورای رقابت می گوید خودرو کالای انحصاری است درحالی که صنعتگران معتقدند خودرو کالای انحصاری نیست، البته شورای رقابت تاکنون وظیفه قانونی خود را انجام داده و نظرش هم محترم است» .

وزیر صنعت در شرایطی بر انحصاری نبودن صنعت خودرو تاکید می کند که از نقطه مقابل آن سخنی نگفته است. اگر نقطه مقابل انحصاری نبودن، رقابتی بودن است که باید گفت صنعت خودروی کشور ما به شدت رقابتی نیست! بلکه می توان گفت چیزی بین انحصار و رقابت است و بر اساس سطح درآمدهای دهک های مختلف جامعه کفه به سمت هریک از این دو قطب سنگینی می کند. اما در مجموع می توانیم بگوییم، صنعت خودروسازی کشور ما برای اکثر مردم کشور با درآمدی متوسط به یک صنعت تحمیلی تبدیل شده است.

افرادی که تا مدتی پیش می توانستند پراید را در قیمتی زیر ده میلیون تومان خریداری کنند، امروز با پراید پانزده میلیون تومانی روبه رو هستند؛ آن هم در شرایطی که نه درآمدشان رشد قابل توجهی یافته و نه کیفیت خروجی خودروی پراید تحولی پیدا کرده است. این در شرایطی است که خودروهای تولید داخل با کیفیت های مختلف جهش قیمتی قابل توجهی پیدا کرده اند و خودروهای وارداتی نیز هم به واسطه قیمت دلار و هم به دلیل تعرفه های سنگین گمرکی در ابرها جای گرفته اند! این پازل ایجاد شده، نشان دهنده رشد شدید ناتوانی مردم در خرید خودروهای داخلی مطلوب یا خودروهای خارجی متناسب است. به این ترتیب در شرایطی که دیگر خودروهای خارجی برای قشر اصلی جامعه به یک هدف غیر قابل دستیابی تبدیل شده و از این رو می توان شرایط کنونی خودروسازی کشور را نسبتاً انحصاری دانست. البته اگر از زاویه دید دهک های بالایی جامعه نگاه کنیم، خودروهای خارجی نیز قابل دست یابی است و از این رو بازار خودرو یک بازار انحصاری طبقه بندی نمی شود گرچه رقابتی هم معنا نخواهد داشت؛ چرا که عملاً نمی توان پراید و پژو ۲۰۶ و سمند را با خودروهای چند صد میلیونی وارداتی مقایسه منطقی نمود!

در شرایطی که عموم مردم از کیفیت و مخاطرات خودروی پراید آگاه هستند، پس چرا چنین هجمه ای برای خرید آن وجود دارد؟ آیا این مسأله به دلیل انحصاری بودن خودروسازی کشور در این رده قیمتی نیست؟ و آیا این نکته حاوی تحمیلی بودن خودروهای ایرانی به مردم نیست؟ پاسخ به این پرسش کاملاً فضای واقعی صنعت خودرو را روشن خواهد کرد.

جالب اینجاست که در شرایطی که نعمت زاده از انحصاری نبودن صنعت خودرو سخن می گوید، زنگنه وزیر نفت نیز در بخشی از اظهاراتش درباره قیمت بنزین اشاره می کند: « با این شرایط قیمت مناسب بنزین بالای ۳ هزار تومان است اما شرطش این است که خودرویی تولید کنیم که رقابتی باشد نه اینکه برای گذران زندگی خودروسازان به مردم زور بگوییم. نظر آقای نعمت زاده نیز در خصوص تولید خودرو با نظر من یکسان است. در تولید خودروی مناسب و اصلاح این رویّه باید حرکتی را آغاز کنیم تا ظرف سه تا چهار سال آینده به این هدف برسیم» .

اظهارات وزیر نفت به نوعی نمایشی واقعی تر از صنعت خودروی کشور است. برای آنکه بتوانیم سکون و حرکت کند دهه های اخیر خودروسازی کشور را جبران کنیم نیاز به واقع نگری و تحول خواهی در این حوزه داریم. اگر بخواهیم با توجیه و تمجیدهای بی حاصل، باز هم زمان را زائد کنیم، به یقین رشدی در این صنعت و صنایع وابسته به آن صورت نگرفته و همچنان در قالبی تحملی باقی خواهد ماند.