شکایت ایرلندی‌ها از شرکت نفت ایران

به گزارش پارس به نقل از مهر، با گذشت حدود سه سال از صدور دستور توقف سوآپ نفت ایران، یکی از چهار شرکت سوآپ کننده نفت کشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران به دلیل فسخ یک جانبه قراردادهای سوآپ از شرکت ملی نفت ایران" نیکو" شکایت کرده است.

بر این اساس شرکت کاسپین اویل دولوپمنت که در ایرلند به ثبت رسیده است بایت این فسخ یکجانبه قرارداد سوآپ برای دریافت غرامت نزدیک به ۱۰۰ هزار دلاری از ایران شکایت کرده است که هم اکنون مراحل داوری درباره این شکایت در یک دادگاه بین المللی در حال انجام است.

از سوی دیگر گفته می شود در صورتی که شرکت کاسپین اویل برنده این دادگاه شود، شرکت ملی نفت ایران علاوه بر پرداخت غرامت باید هزینه حق وکالت این شرکت نفت خارجی را هم پرداخت کند.

خبرگزاری مهر برای نخستین بار خرداد ماه ۱۳۹۰ با انتشار گزارشی، اعلام کرده بود: با گذشت نزدیک به ۱۳ سال از آغاز سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران به خلیج فارس با عدم تمدید قرارداد ۴ شرکت خارجی، حجم سوآپ نفت خام ایران به صفر رسیده است.

از این رو قرارداد سوآپ نفت خام چهار شرکت بین المللی سلکت انرژی تریدینگ، دراگون اویل امارات، ویتول سوئیس، کاسپین اویل دولوپمنت ایرلند توسط وزارت نفت فسخ شده است و این شرکتها برای ادامه فعالیت های نفتی در دریای خزر مذاکراتی را با روسیه و جمهوری آذربایجان آغاز کرده اند.

افزایش هزینه های سوآپ یکی از مهمترین دلایل در عدم تمدید قرارداد شرکتهای خارجی طرف قرارداد با وزارت نفت عنوان شده است به طوری که منابع غیر رسمی اعلام کرده اند که ایران قصد دارد هزینه معاوضه نفت را با افزایش پنج برابری از ۱.۱ دلار به ۵.۵ دلار به ازای هر بشکه افزایش دهد.

عملیات سوآپ نفت از سال ۱۹۹۹ میلادی توسط نیکو انجام می شد و ایران نفت دریافتی در شمال را به پالایشگاه های تهران و تبریز ارسال کرده تا مجبور نباشد نفت را از جنوب با طی مسیر یکهزار کیلومتری به پالایشگاه تهران و بعد از طی مسیر ۱۵۰۰ کیلومتر به پالایشگاه تبریز منتقل کند.

سوآپ نه؛" شو آپ" و خیانت آمیز بود

سیدمسعود میرکاظمی تیر ماه ۱۳۹۰ در حاشیه نشست مشترک با اعضای کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه انتقادهایی که درباره متوقف کردن سوآپ نفت در دوران مسئولیت من در وزارت نفت مطرح شده، بی اساس و بی جا است، گفته بود: طرح سوآپ نفت عین خیانت به سرمایه های کشور بود، من نام این طرح را" شو آپ" گذاشته بودم، چون این طرح در واقع خریداری نفت بود و عملا واردات نفت به شمار می آمد.

وزیر اسبق نفت با تاکید بر اینکه نفت را با صرف هزینه های بالا به داخل کشور می آوردند و با کم ترین سود می فروختند، به طوری که برای ۲۰ یا ۳۰ سنت سود، عملا ۸۰ دلار از سرمایه های کشور از دست می رفت، تصریح کرده بود: من برای نحوه اجرای طرح سوآپ برنامه های تازه ای داشتم به طوری که در این طرح، جایگاه کشور ما جایگاه یک کشور متضرر نباشد و حتی با شرط رعایت مصالح ملی و کسب سود متناسب از اجرای سالم این طرح، دستور سوآپ نفت را تا ۵۰۰ هزار بشکه هم ابلاغ کرده بودم.

قلعه بانی: یک میلیون بشکه نفت سوآپ می کنیم

همزمان با توقف سوآپ نفت ایران و خالی ماندن ظرفیت ۵۰۰ هزار بشکه یا سوآپ نفت در پایانه نکا، احمد قلعه بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت از افزایش یک میلیون بشکه ای سوآپ نفت در آینده خبر داده است.

بر این اساس بخش خصوصی هم از روند مذاکرات با شرکت ملی نفت ایران به منظور انجام عملیات سوآپ نفت کشورهای حاشیه دیرای خزر انتقاد کرده و معتقد است: یکسری مقاومت ها در بدنه شرکت ملی نفت ایران نسبت به انجام سوآپ نفت توسط بخش خصوصی وجود دارد.

با این وجود احمد قلعه بانی مدیرعامل شرکت ملی نفت اخیرا درباره وجود مقاومت برخی از مدیران نفتی در برابر اجرای دستورات وزیر نفت، گفته است: هیچگونه مقاومتی در برابر اجرای دستورات وزیر نفت انجام نشده است و دلیل عدم موفقیت بخش خصوصی در فروش نفت ایران ناتوانی بخش خصوصی در تامین ضمانت نامه، گشایش ال. سی و تامین برخی از ضمانت نامه های لازم بوده است.

از سوی دیگر در حالی از آغاز برنامه پنجم توسعه تاکنون به دلیل اعمال سیاست های متنوع و متعدد سوآپ نفت ایران دستخوش تغییرات متعددی شده است که ایران با صرف هزینه های چندین میلیارد تومانی زیرساخت هایی همچون احداث خط لوله انتقال نفت، ساخت تاسیسات تحویل، بارگیری در پایانه نفتی نکا و مخازن ذخیره سازی در پایانه نفتی نکا ایجاد کرده است.

در شرایط فعلی ظرفیت سوآپ نفت خام ایران به بیش از ۵۰۰ هزار بشکه در روز رسیده و این در حالی است که حتی از یک بشکه این ظرفیت برای سوآپ نفت کشورهای حاشیه دریای خزر همچون قزاقستان و ترکمنستان استفاده ای نمی شود.

ایران در حد فاصل سال های ۸۸ تا ۸۹ به طور متوسط روزانه بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار بشکه نفت خام سوآپ کرده است و حتی در این سالها رکورد سوآپ روزانه ۱۲۶ هزار بشکه نفت خام در روز به ثبت رسیده است.