پرسانحه‌ترین خودروهای کشور؟

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد، عید نوروز باشد یا تعطیلات تابستان، اجلاس سران باشد یا تعطیلات آخر هفته، فرقی نمی کند؛ اسم تعطیلات و سفر که می آید، دل ایرانی ها می لرزد و آب می شود تا عزیزان شان به سلامت بروند و به سلامت برگردند.

مرگ ایرانی ها در تصادفات و سوانح رانندگی آنقدر راحت رخ می دهد که گاهی به معنای واقعی کلمه انسان را مغموم می کند که چرا بهای « جان ایرانی» در جاده ها تا این حد پایین است. کاری به ساکنان شاخ آفریقا که از گرسنگی تلف می شوند نداریم، جنگ جهانی را هم کنار می گذاریم و از درگیری های سوریه و مصر و بحرین هم می گذریم؛ چه آنکه تلف شدن انسان ها در هر کدام از رویداد های مذکور، به هر حال منطق خود را دارد؛ یکی منطق جنگ و دیگری منطق فقر.

اما اینکه شهروندان ایرانی مثل آب خوردن در جاده ها تلف می شوند هم منطق دارد؟ چرا هزاران ایرانی که در این سال ها قربانی سوانح رانندگی شدند و می شوند، به مرگ طبیعی نمردند و نمی میرند؟ تقصیر این مرگ های جاده ای بر گردن کیست؟ جاده ها؟ خودروها؟ یا خود ما ایرانی ها؟

اگر همین امروز گزارشی میدانی تهیه شود و در آن از مردم بپرسند مقصر کشتار ایرانی ها در جاده ها کیست، بسیاری از آنها انگشت اتهام را به سمت خودروسازان نشانه می روند و از آنها به عنوان متهم ردیف اول نام می برند. عده ای هم هستند که منصفانه تر قضاوت می کنند و در کنار خودروها، از جاده های ناامن نیز به عنوان مقصر این « کشتار» یاد می کنند و اگر خیلی انصاف به خرج بدهند، از خودشان هم می گویند.

اینکه بیشتر مردم و حتی مسوولان از خودروهای ایرانی به عنوان یکی از عوامل تلفات هموطنانشان نام می برند، نه اینکه واقعیت نباشد، اما قطعا همه حقیقت هم نیست، چه آنکه آمارها می گویند خودروها با همدستی جاده ها و رانندگان، ایران را به پنجمین کشور رکورددار تصادفات در دنیا تبدیل کرده است.

آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد ایران با نزدیک به ۵۰ کشته در هر ۱۰۰ هزار نفر، جزو کشورهای منطقه قرمز (خطرناک) در رانندگی به شمار می رود. این آمار که بر اساس دو شاخص « تعداد کشته شدگان تصادفات» و « تعداد کشته شدگان جاده ای نسبت به هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت» تهیه شده، می گوید وضع ایران از گذشته بدتر است، زیرا پیش تر تعداد کشته شدگان در هر ۱۰۰ هزار نفر، حدود ۳۵ نفر بود اما حالا به نزدیک ۵۰ نفر رسیده است.

سهم بالای موتورسیکلت در تصادفات

اما در آمارهای داخلی که عموما توسط وزارت « صنعت، معدن و تجارت» ، سازمان پزشکی قانونی و راهور ناجا تهیه شده اند، نکات قابل توجهی به چشم می آید و نشان می دهد ایرانی ها نه فقط قربانی ایمن نبودن خودروها، بلکه قربانی ناامنی جاده ها و البته « بی احتیاطی» و « نابلدی» و « قانون گریزی» خود می شوند.

طبق آماری که پلیس راهور ناجا منتشر کرده، خودروهای سواری با ۳۹ درصد سهم، بازیگر نقش اول سوانح رانندگی در ایران به حساب می آید. پس از خودروهای سواری، آمارها « عابران پیاده» را عامل تصادف می دانند که سهمی ۲۵ درصدی را به خود اختصاص داده اند. مورد سوم، اما قطعا در کمتر جای دنیا به چشم می آید؛ « موتور سیکلت» ، دو چرخی که خیابان و پیاده رو نمی شناسد و در ایران (فقط در ایران) عامل ۲۴ درصد تصادفات جاده ای است.

وانت بارها با شش درصد، کامیون ها با چهار درصد و کامیونت و تریلی نیز با دو درصد، سایر عوامل سوانح رانندگی در ایران به شمار می روند.

نکته دیگر اینکه « خطای انسانی» عامل ۵۲ درصد از تصادفات جاده ای کشور اعلام شده است، به نحوی که اگر مسائلی مانند خواب آلودگی رانندگان و قانون گریزی و تخلف را حل شده فرض کنیم، عملا تصادفات جاده ای به کمتر از نصف خواهد رسید. طبق آمار ارائه شده، تخطی از سرعت مجاز، سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ و خستگی و خواب آلودگی راننده چهار عامل تاثیرگذار در تصادفات جاده ای ناشی از خطای انسانی به شمار می روند. همچنین سازمان بهداشت جهانی نیز گزارش داده که مهم ترین عوامل بروز تصادفات جاده ای در جهان، ارسال پیامک و مکالمه با تلفن همراه حین رانندگی، سرعت غیر مجاز، عدم رعایت قوانین و بروز اتفاقاتی مانند افت قند خون و سکته است.

پرسانحه ترین خودروها

حال اما نگاهی بیندازیم به آمار تفکیک شده خودروها (سواری و تجاری) و نقش آنها در تصادفات جاده ای.

طبق آمار ارائه شده از سوی راهور ناجا، « خانواده پژو» بیشترین سهم را در سوانح جاده ای تا پایان سال ۹۱ دارد، به نحوی که تا این سال یک پای ثابت ۱۲۷ هزار و ۹۳۴ تصادف، اعضای این خانواده مانند پژو ۴۰۵ و پارس بوده اند. در رده دوم با « خانواده پراید» روبه رو می شویم که ۱۱۴ هزار و ۷۹۹ فقره تصادف را به نام خود ثبت کرده است. این در حالی است که پیش تر گمان می رفت پراید بیشترین نقش را در تصادفات جاده ای دارد، چون نسبت به سایر خودروها ارزان تر است و کم کیفیت تر.

پس از پراید، به خودرو خاطره انگیز « پیکان» می رسیم، پیکانی که این روزها اتفاقا نامش دوباره بر سر زبان ها افتاده و صحبت از تولید دوباره اش یا محصولی شبیه آن است. تا انتهای سال گذشته ۵۷ هزار و ۹۵۷ تصادف به نام پیکان ثبت شده که بیشتر از سمند است، سمندی که ۳۲ هزار و ۸۷۶ سانحه در کارنامه آن تا سال ۹۱ به چشم می آید.

عجیب اینجا است که در رده بعدی نام بنز به عنوان پرسانحه ترین خودرو گنجانده شده و برند پرآوازه آلمانی ۲۶ هزار و ۱۶۴ فقره تصادف را جلوی نام خود می بیند. البته تصادفات بنز فقط به محصولات سواری مربوط نبوده و کامیون های آن را نیز در بر می گیرد. به هر حال تعداد تصادفات بنز تا سال گذشته بیش از خودرویی مانند تیبا بوده، چه آنکه این محصول سایپا حدود سه هزار و ۵۰۰ فقره تصادف کمتری نسبت به بنز داشته است.

سواری های نیسان شامل ماکسیما، رونیز و تیانا و البته نیسان آبی هم با ۲۱ هزار و ۲۵۶ تصادف، هفتمین خودروهای پرسانحه کشور تا انتهای سال گذشته بوده اند. آمار اشاره ای نکرده، اما به نظر می رسد نیسان آبی های معروف بیش از امثال ماکسیما و رونیز در تصادفات جاده ای نقش داشته اند.

از نیسان که بگذریم، رنویی ها شامل تندر-۹۰ و مگان و کامیون های رنو ۱۲ هزار و ۲۹۷ فقره تصادف را به نام خود ثبت کرده اند و پس از آنها، ولوو با ۹ هزار و ۵۷۰ و مزدا با هشت هزار و ۹۱۲ تصادف، پر سانحه ترین خودروها تا پایان سال ۹۱ به شمار می روند.

رده های یازدهم تا سیزدهم پرتصادف ترین خودروها نیز به هیوندایی، تویوتا و سیتروئن رسیده است که در این بین، هیوندایی هشت هزار و ۳۰۶ سانحه را به خود می بیند. تویوتا نیز شش هزار و ۲۱۴ فقره تصادف را تا انتهای سال ۹۱ به ثبت رسانده و سیتروئن نیز آماری معادل چهار هزار و ۹۷۹ سانحه را تجربه کرده است. همچنین ریو، خودرویی که تولید آن در ایران متوقف شده، سه هزار و ۸۶۹ تصادف در تا پایان سال گذشته داشته که حدود ۴۰۰ فقره بیش از محصولات هوندا است. طبق آمار ارائه شده، کم تصادف ترین خودرو کشور تا انتهای سال گذشته، دوو نام دارد که تنها دو هزار و ۳۰۷ سانحه برای آن ثبت شده است. آمار تصادفات دوو (خودرویی که سال ها است دیگر در ایران به تولید نمی رسد) حتی از دوچرخه هم کمتر اعلام شده، دوچرخه ای که سه هزار و ۴۵۱ فقره تصادف را به خود می بیند.

رفع اتهام از پراید

اما آمار مذکور در حالی است که وزارت « صنعت، معدن و تجارت» نیز طی گزارشی جداگانه نام چهار خانواده خودرویی پر سانحه را از ابتدای تولید آنها تا پایان سال ۹۱ اعلام کرده است. این آمار البته متناسب با حجم تولید خودروها به دست آمده، به نحوی که خانواده سمند با تیراژ ۹۵۸ هزار و ۷۸۸ دستگاهی (از ابتدای تولید تا پایان سال ۹۱) ، ۳۲ هزار و ۸۷۶ فقره تصادف را به نام خود ثبت کرده و این یعنی ۳/۴ درصد سمندهای تولیدی دچار سانحه شده اند. بر اساس همین آمار، خانواده پژو که تیراژی سه میلیون و ۸۲۴ هزار و ۱۳۱ دستگاهی را تا پایان سال ۹۱ از خود به جا گذاشته، ۱۲۷ هزار و ۹۳۴ فقره تصادف را در طول این سال ها تجربه کرده است.

با این حساب، ۳/۳ درصد پژوهای تولیدی سانحه تصادف را از سر گذرانده اند تا خانواده پژو دومین خودرو پر سانحه کشور لقب بگیرد. پیکان هم رده سوم سانحه خیز ترین خودرو را به خود اختصاص داده است، به نحوی که ۸/۲ درصد از دو میلیون و ۶۲ هزار و ۶۱۱ دستگاه پیکان تولیدی در این سال ها یک پای تصادفات جاده ای بوده اند. و در نهایت پراید که خیلی ها آن را پرحادثه ترین خودرو کشور می دانند، جایگاه چهارم را به خود اختصاص داده و ۴/۲ درصد از چهار میلیون و ۶۷۰ هزار و ۷۰۶ دستگاه پراید تولیدی تا انتهای سال ۹۱، درگیر سانحه تصادف در این سال ها شده اند. در واقع پراید که پرتیراژترین خودرو تولید داخل به شمار می رود، کمترین سهم را در تصادفات جاده ای و در مقایسه با خانواده سمند، پژو و پیکان دارد.