چگونه با کودک خود رفتار کنیم؛ چندین نکته مهم برای تربیت کودک مودب

رفتار صحیح با کودک در هر دوره سنی با حساسیت‌های خاصی همراه است. بسیاری از والدین در جلسات مشاوره خانواده از نگرانی‌هایشان در مورد چگونگی رفتار با فرزند صحبت می‌کنند و در مورد روش‌های درست رفتار صحیح با کودک خود سؤال می‌پرسند. چرا که تربیت کودک امری ساده و راحت نیست. والدین در برابر بسیاری از رفتارهای کودک نظیر شیطنت، پرخاشگری، دروغ‌گویی و ... نمی‌دانند باید چه واکنشی از خود نشان دهند. در ادامه از سایت پارس نیوز قصد بیان رفتار صحیح با کودک را بیان خواهیم کرد.

رفتار صحیح با کودک 

چگونگی رفتار با فرزندان از مسائل حیاتی هر پدر و مادری است. والدین می‌توانند از طریق مطالعه و یا مشورت با روانشناس متخصص مهارت رفتار با کودکان را کسب کنند. برای آنکه بتوانید بهترین رفتار را با کودکتان داشته باشید باید نسبت به تغییرات زیستی، شناختی، اجتماعی و رشــد روانی و عاطفی  فرزندتان در هر دوره سنی آگاهی داشته باشید. به این ترتیب می‌توانید با کسب شناخت از نیازهای کودک مناسب‌ترین شیوه رفتاری را در پیش بگیرید.

در ادامه مطلب با توجه به نیازها و تغییرات کودک در ابعاد مختلف به ارائه مهمترین نکات تربیتی پرداخته‌ایم.

چگونه با کودکان به صورت اصولی رفتار کنیم؟

والدین باید قبل از هر چیزی خود را برای تربیت اصولی و مؤثر آماده کنند و با داشتن راهکارهای قاطع و سفارش شده از سوی متخصصان و روانشناسان ، روش درستی رادرپیش گیرند. یکی از کارهایی که والدین میتوانند انجام دهند این است که خود را برای همه رفتارهای کودکشان آماده کنند و با پیش بینی رفتارهای کودک، برنامه ریزی کنند، مثلاً اگر می دانند که کودک عادت دارد درست موقعی که سرشان شلوغ است یا آماده رفتن به سر کار می شوند کابینت ها را به هم بریزد، به جای بحث با کودک برای کابینت ها قفل تهیه کنند. از دسترس خارج کردن وسایل خطرآفرین یا باارزش منزل جلوی بسیاری از دعواها و جروبحث های خانوادگی را می گیرد. قبل از رفتن به مکان های جدید او را آماده کنید و در مورد کارهایی که نباید انجام دهد برایش توضیح دهید.

داشتن رابطه ای سالم با کودکان

منظور از داشتن رابطه سالم با کودکان این است که وقتی فرزندتان چیزی می گوید به خوبی به سخنانش گوش دهید، حتی اگر با کودک موافق نیستید، اجازه دهید صحبتهایش تمام شود، تماس چشمی مناسب و انجام ندادن کاری دیگر در هنگام صحبت با کودک، به وی می فهماند که برای حرف زدن وی ارزش قائلید و عقاید او برای شما مهم است. لحن صحبت شما در هنگام امر کردن به وی باید مودبانه باشد و حتی الامکان دستوری نباشد. به همان اندازه که نسبت به بهترین دوست خود مودب هستید در مورد فرزند خود مودب باشید. صحبت مودبانه به کودک یاد می دهد که حتی در هنگام خشم به طور صحیحی رفتار کنند. اگر خیلی هم از دست فرزند خود ناراحتید بگویید تو فلان کار را انجام دادی و من به این علت عصبانیم ولی توهین نکنید. وعظ کردن و بحث اخلاقی را در حداقل خود بکار برید، زیرا آنها در بازنگهداشتن ارتباط، مفید نمی باشد.

با کودکتان دوست و همراه باشید

بهتر است وقت بیشتری را برای بازی کردن با کودکتان صرف کنید. بازی کردن پدر و مادر باعث می شود کودک شادتر باشد و همچنین وقت کمتری را صرف کارهای دیگر بکند که ممکن است برای وی چندان مناسب نباشند مثلاً بازی های کامپیوتری و …

الگوی مناسبی برای کودک باشید

بچه ها همواره رفتار پدر و مادر را الگوی خودشان قرار می دهند. هر چه امر می کنید، بهتر است در ابتدا خودتان آن کار را انجام دهید و از هر چه فرزندتان را باز می دارید خودتان هم انجام ندهید. بچه ها بیشتر از آنکه از کلام ما آموزش ببینند، از رفتار ما آموزش می بینند. پس ابتدا از خود شروع کنیم.

در مورد فرزند خود مودب باشید. صحبت مودبانه درهنگام خشم و ناراحتی، معلم خوبی برای کودک و نوجوان است که حتی در هنگام خشم به طور صحیحی رفتار کنند. زمانی خاص برای توجه بدون قید و شرط به بچه ها اختصاص دهید. منظور از توجه بدون قید و شرط، یعنی بدون توجه به رفتار کودک زمان خاصی را با وی صحبت می کنیم، درد دل می کنیم، درد دل او را گوش میدهیم و یا بازی می کنیم، بستگی به سن فرزندان دارد. وی باید احساس کند زمانی خاص را به وی اختصاص داده ایم. می توانیم هر روز چند دقیقه و در آخر هفته یک ساعت این کار را انجام دهیم

منطقی عمل کردن موقع موفقیت و شکست کودکان

به همان میزان که بزرگ کردن موفقیت می تواند او را از تلاش مجدد و مضاعف دور کند ، زیاد منفی جلوه دادن شکست هم انگیزه برای کارهای بعدی را در کودک از بین می برد . اگر فرزندتان در یک مسابقه ورزشی مدال می آورد، آن را زیاده از حد بزرگ و با اهمیت جلوه ندهید، زیرا اگر دوباره نتوانست مدال بیاورد شدیدا احساس بی ارزشی می کند و اگر هم شکست خورد آن را زیاد مهم تلقی نکنید تا بتواند باز تلاش خود را از سر گیرد. در این مورد، شکست و موفقیت در تحصیل حائز اهمیت ویژه ای است.

پرورش وجدان کودک

این یک اصل است که کودکان هم مانند بزرگترها با انجام کار اشتباه دچار عذاب وجدان می شوند. اگر کودک‌تان به خاطر سرپیچی از قوانین شما احساس بدی داشت، سعی کنید این حس بد او را به حداقل برسانید. درست است که کمی حس گناه برای کودک لازم است؛ چون باید بتواند درست و غلط را تشخیص بدهد و سعی کند در مسیر درست حرکت کند؛ اما یادتان باشد از این‌گونه اتفاقات به عنوان یک فرصت آموزشی بهره ببرید. بهتراست در این مواقع به کودک بگویید: «می‌دونم ناراحتی اما همه‌ی ما اشتباه می‌کنیم، فقط باید حواس‌مون باشه دفعه‌ی بد تکرارش نکنیم.»

تمام خواسته های کودک را برآورده نکنید

همیشه تهیه کردن تمام خواسته های کودک ضروری نیست. ضمن اینکه باید زیاد او را ناکام نگذارید ولی عمل کردن به همه خواسته های او باعث می شود در آینده از کنترل شما خارج شود. لازم نیست همه کارهای فرزندتان را شما انجام دهید و کودک در منزل فقط مصرف کننده باشد. همچنان که کودک رشد می کند می تواند بسیاری از کارهای خود و خانه را انجام دهد. چنین استقلالی را به کودک بدهید. در غیر این صورت کاملا متکی به دیگران تربیت می شود.

دستور دادن به موقع و در حد توان کودک

یکی دیگر از رفتار صحیح با کودک دستور دادن به موقع به کودک می باشد.

هنگامی که می خواهید به کودکتان دستوری دهید سعی کنید کاری را به او محول کنید که اولاً درحد توانایی اش باشد، ثانیاً سرگرم کار دیگری نباشد زیرا این کار وی را نافرمان بار می آورد.

به کودک اجازه‌ی تصمیم‌گیری بدهید

درست است که فرزندتان کوچک است، اما به او فرصت بدهید که انتخاب کند. از او بپرسید: «دلت می‌خواد کدوم لباس‌خوابت رو بپوشی؟»، «برای زنگ تفریحت چه ساندویچی دوست داری برات بذارم؟»، اگر کودک بتواند این تصمیمات کوچک را بگیرد امور دیگر را بهتر اداره می‌کند، مثلا اگر با خواهرش دچار مشکل شود، دیگر از کارهای او شکایت نخواهد کرد و نمی‌گوید: «ببین مامان اون نمی‌تونه!» بلکه صبر می‌کند تا او راه درست را پیدا کند.

تقویت شخصیت کودکان

والدین برای شکل گیری مثبت شخصیت کودکان تلاش زیادی می کنند. یکی از راه های شخصیت دادن به کودک، سلام کردن به اوست. خانواده، اساسی ترین بستر رشد شخصیت مطلوب کودکان و نوجوانان است. الگوهای محبوب بچه ها، بزرگسالانی هستند که شخصیت آنها، آمیزه ای از محبت و عطوفت است و هرگز پرخاش نمی کنند.

به کار نبردن اجبار و زور در تربیت کودک

یکی دیگر از روش های رفتار صحیح با کودک به کار نبردن اجبار و زور در تربیت کودک می باشد.

آنچه که به همگان ثابت شده است! در امر تعلیم و تربیت روح لطیف انسان، عامل زور، ناموفق است. همان گونه که غنچه گل با زور و فشار شکوفا نمی شود. اگر کودکان احساس کنند تحت فشار یا اجبار نیستند، از کار خلاف خود دست بر می دارند. گاهی می بینیم که پدر و مادری می خواهند، فرزند خود را به آن چیزی وادار کنند که خود دوست داشتند انجام دهند، اما موفق نشدند. این یعنی، نوعی سوءاستفاده از کودک و به بند کشیدن روان و بازیچه قرار دادن او به منظور تحقق خواسته های سرکوب شده خود. این نکته را نیز نباید فراموش کرد که ناکامی های سازنده نیز خیلی از اوقات کارا هستند. ناکامی کودک به اندازه و به تناسب ظرفیت تحمل او، نه تنها از رشد و تعالی او نمی کاهد، بلکه پرورش و تقویت اراده و پشتکار او را نیز موجب می شود.

اینفوگرافیک رفتار با کودک چگونه باید باشد؟

رفتار با کودک | تربیت کودک 2 تا 3 سال

توجه داشته باشید که همواره در کنار نیازهای جسمانی به نیازهای عاطفی کودک خود نیز اهمیت دهید. نــقش مادر در تربیت فرزندان در این مراحل برجسته‌تر از دیگران است. فرزند شما در این دوره سنی از لحاظ عاطفی و هیجانی به مراقبت ویژه‌ای نیاز دارد. شاید برای شما باورنکردنی باشد اما دریافت محبت و مراقبت هیجانی از جانب والدین بر میزان ترشح هورمون رشد و یا ابتلا به اختلالات سازگاری در دوران بعدی زندگی تأثیر می‌گذارد. در نتیجه تلاش کنید تا سطح متعادلی از محبت و توجه را برای فرزندتان فراهم کنید.

مهم‌ترین مسئله‌ای که از نظر روان شناختی در سنین 2 تا 3 سال رخ می‌دهد پرداختن به اســتقلال کودکان است. به همین خاطر ممکن است برای انجام هر کاری مانع شما شود و بخواهد خودش آن کار را انجام دهد. لازم است تا زمانی که انجام کارها خطری برای سلامت کودک ایجاد نمی‌کند به او این فرصت را بدهید تا استقلال در انجام امور را تجربه کند.

این کار شما به رشد روان شناختی و اجتماعی کودکتان کمک خواهد کرد. در حالی که مقاومت بیش از حد شما در برابر کودک در این سن ممکن است منجر به لج بازی شدید و پرخاشــگری کودکان شود یا نیاز به استقلال را در آن ها سرکوب کند. هم‌چنین این مسئله را در نظر بگیرید که فرزندتان هنوز به مهارت‌های حرکتی کافی دست پیدا نکرده پس ممکن است که در انجام کارها اشتباه کند. در برابر این اشتباهات تلاش کنید که صبور باشید و کودک را سرزنش یا تحقیر نکنید. ایجاد احساس شرمندگی و تحقیر شدن در کودکی می‌تواند در دوره‌های بعدی رشد کودک اختلال ایجاد کرده و به سلامت هیجانی او آسیب بزند.

وقایع مهم تا قبل از 4 سالگی

در این دوره دو رویداد حساس از پوشک گرفتن و قطع استفاده از پستانک وجود دارد. این دو معمولاً تا قبل از 4 سال و در دوره 2 تا 3 سال انجام می‌شوند. متخصصان به طور کلی در مورد این دو رویداد معتقدند که نباید فشار زیادی به کودک وارد شود و قبل از انجام آن‌ها باید تلاش کنید تا از طریق گفت و گوهای صمیمانه علت از پوشک گرفتن و از پستانک گرفتن را برای کودکتان توضیح دهید؛ بخصوص هنگامی که می‌خواهید فرزندتان را از شیر یا پستانک بگیرید باید بسیار تلاش کنید تا رابطه عاطفی صمیمانه‌تان را با او حفظ کنید. چرا که نبود حمایت عاطفی می‌تواند گذر از این مرحله را برای کودک دشوار کند و موجب اخــتلالات رفتاری کودکان شود.

در واقع ایجاد آمادگی در کودک اصل اساسی در این دوران است که حتماً باید مورد توجه قرار بگیرد. برخی از دانشمندان نظیر فروید معتقدند فشار زیاد والدین هنگام از پـوشک گرفتن کودک در روند رشدی او اختلال ایجاد می‌کند و در آینده خود را به صورت وســواس فکری عملی و حساسیت بیش از حد به نظم و پاکیزگی و یا شلختگی و بی‌نظمی آشکار می‌کند.

رفتار با کودک | 4 تا 6 سال (سنین پیش دبستانی)

از اینجا باید به رشد شناختی کودک توجه شود. در این دوران بــازی کودکان بسیار اهمیت دارد. در واقع بازی به رشد شناختی، اجتماعی و روانی کودک کمک بسیاری می‌کند. برای آموزش اصــول اخلاقی، رشد زبان و بهبود مهارت‌های اجتماعی می‌توانید از بازی کردن کمک بگیرید. در این دوران کودکان خلاق‌تر می‌شوند و دست به ابتکار عمل‌های بیشتری می‌زنند. به همین جهت شما در این سنین می‌توانید به میزان بسیار زیادی بر پرورش تــفکر خلاق در فرزندتان تأثیر بگذارید. انجام فعالیت‌های هنری نظیر نقاشی همراه با کودک کمک بسیاری در این زمینه به شما خواهد کرد. هم‌چنین با رشد هوش هیجانی در  سنین 3 تا 6 سال، دلبندتان به فهم بیشتری از احساسات دیگران می‌رسد. برای آشنایی بیشتر با رشد شناختی کودک کلیک کنید.

این امر به پرورش و افزایش مسئولیت‌پذیری کودکان کمک بسیاری خواهد کرد. البته توجه داشته باشید که برای ایجاد و تقویت مسئولیت‌پذیری در فرزندتان هرگز  او را به خاطر اشتباهاتش سرزنش نکنید. بلکه تنها می‌توانید به او نشان دهید که رفتارش چه تأثیری بر دیگران می‌گذارد. سرزنش و شرمنده کردن کودک منجر به ایجاد احساس گناه زیادی در او می‌شود که می‌تواند در آینده نیز بر سلامت روان فرد تأثیر منفی بگذارد.

رفتار با فرزند | 7 تا 11 سال

به مدرسه رفتن معمولاً کودک و والدین او را وارد دنیای جدیدی می‌کند. در این زمان فرزند شما با ارزش‌های اجتماعی روبه‌رو می‌شود و باید بتواند توانایی‌های لازم را برای خوب عمل کردن در جمع به دست بیاورد. عزت نفس او در حال شکل‌گیری است و نحوه رفتار شما در جمع  بسیار می‌تواند بر روحیه و تـقویت عزت نفس کودکان تأثیر گذار باشد.

در حقیقت اگر والدین رفتارهایی نظیر مقایسه کردن کودک با سایر همسالان، سرزنش کردن و تحقیر کودک را پیش بگیرند نه تنها باعث پیشرفت او در مدرسه و روابــط اجتماعی نمی‌شوند، بلکه احساس بی‌کفایتی را در کودک پرورش خواهند داد. این احساس بی‌کفایتی همراه با عزت‌نفس پایین ورود به دنیای نوجوانی را برای فرزندتان بسیار دشوار خواهد کرد. هم‌چنین در دوران بعدی زندگی نیز او را با افزایش خطر ابتلا به اختلالاتی نظیر فوبیای اجتماعی و اضـطراب اجتماعی کودکان رو به رو خواهد کرد. رفتار درست با کودکان آنقدر مهم است که بهتر است از همه منابع دارای صلاحیت تخصصی کمک بگیرید. 

نکات کلی برای تربیت کودک 

علاوه بر نکات اختصاصی که در هر مرحله سنی باید به آنها توجه کنید در نظر گرفتن برخی توصیه‌های عمومی برای رفتار با کودکان در همه سنین اهمیت دارد. از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

1. به جای تنبیه به تشویق و تقویت توجه کنید

روانشناسان کودک بر این باورند که در تربیت و شکل دهی رفتارهای کودک هیچ چیز به اندازه تشویق و تـقویت احساسات مثبت و رفتارهای صحیح تاثیرگذار نخواهد بود. شما برای اینکه یک رفتار را تقویت کنید لازم نیست حتما برای فرزندتان جایزه بخرید گاهی اوقات یک در آغوش کشیدن ساده، لبخند زدن و گفتن جملاتی نظیر آفرین می‌توانند تاثیرات شگفت انگیزی داشته باشند. علت تاکید روانشناسان روی تقویت رفتار این است که در این جا شما به کودک می آموزید که شیوه صحیح رفتار کردن چیست. اما در تنبیه فرزندتان فقط در مورد اینکه چه کاری را نباید انجام دهد اطلاعات دریافت می‌کند و در مقابل گزینه جایگزین را فرانمی‌گیرد.

2.برای فرزند خود منبع امنیت و اطمینان باشید 

یکی از اولین نیازهای هیجانی فرزندان کسب حس امنیت و اطمینان است. در واقع کودکان در اولین مرحله از زندگی خود با چالش اعتماد در برابر بی اعتمادی روبه‌رو هستند. آن‌ها از همان دوران نوزادی از رفتارهای والدین تاثیر می‌پذیرند و اگر در محیط پرتنش یا عصبی قرار بگیرند احساس عدم امنیت، بی اعتمادی و در نهایت سبک دلبستگی ناایمن را شکل می‌دهند. این امر می‌تواند در روابط بعدی آن‌ها با سایر افراد تاثیر بگذارد و دید کلی آن‌ها را نسبت به زندگی منفی کند. برای اینکه اعتماد کودک آسیب نبیند از رفتارهایی نظیر دروغ گفتن یا فریب دادن فرزندتان بپرهیزید. تلاش کنید به او نشان دهید در برابر تهدیدهای محیطی پیرامون در کنارش هستید و هیچ چیز مانع محبت و عشق شما نسبت به او نمی‌شود.

3.با کودکان گفت‌وگو کنید 

بسیار اهمیت دارد که زمان‌هایی را برای حـرف زدن با کودک اختصاص دهید و به فرزندتان نشان دهید برای گفته هایش ارزش قائل هستید. در زمان گفت و گو با کودک به او فرصت دهید تا آزادانه افکار و احساساتش را با شما در میان بگذارد. این کار از بروز بسیاری از نگرانی‌ها و اضطراب‌های مرتبط با دوران کودکی پیشگیری می‌کند.

بچه‌ها در سنین ابتدایی درک کمی از مقتضیات محیط دارند. در نتیجه واقع بینی پایین تری دارند و ممکن است از شما درخواست‌های نامعقولی داشته باشند. در این شرایط لازم است که روش‌های صحیح نــه گفتن به کودک را بیاموزید و بتوانید به درستی با فرزندتان مخالفت نمایید. تلاش برای توضیح رفتارتان به زبان کودکانه، استفاده از لحن و کلمات مناسب و ایجاد حق انتخاب‌های دیگر برای فرزندتان از جمله روش‌هایی است که در این زمینه می‌تواند به شما کمک نماید.

4.اقتدار و صمیمیت را در کنار هم داشته باشید 

برای رفتار با کودک بسیار اهمیت دارد که بتوانید صمیمیت و اقتدار را با یکدیگر ادغام کرده و هیچ کدام را قربانی دیگری نکنید. برای مثال برخی پدر و مادرها به خاطر اینکه می‌خواهند دوست و یار فرزند خود باشند از اقتدار خود کم می‌کنند و همین امر باعث می‌شود کودک اصول خودانضباطی را یاد نگیرد. در این شرایط بروز مشکلاتی نظیر لـوس شدن کودک، بروز رفتارهایی نظیر گریه های بی دلیل و شکل گیری توقعات بیش از حد از والدین اجتناب ناپذیر هستند.

در مقابل برخی والدین برای ایجاد انضباط کافی روش مستبدانه‌ای را در پیش می‌گیرند و نمی‌توانند هم زمان رابطه‌ای صمیمانه با فرزند خود داشته باشند. این شرایط نیز نیاز به آزادی فرزندان در خانواده را مختل کرده و می‌تواند زمینه ساز بروز اضطراب‌های گوناگون یا کاهش اعتماد به نفس شود. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که بتوانید به نوعی تعادل در این دو جنبه دست پیدا کنید و در کنار اینکه یک دوست صمیمی برای فرزند خود هستید همواره نقش یک راهنما را نیز برای او داشته باشید.

5.الگوی مناسبی باشید

توجه داشته باشید که فرزندان شما در دوران کودکی بیش از هرچیزی از طریق مشاهده کردن و الگوسازی، اصول رفتاری را یاد می‌گیرند. در نتیجه تــقلید کودکان و نوزادان مرحله مهمی از رشد شناختی آن ها محسوب می شود. اگر می‌خواهید ویژگی خاصی را در آن‌ها پرورش دهید پیش از هرچیز تلاش کنید خودتان آن را رعایت کنید. برای مثال اگر می‌خواهید کودک به راستگویی پایبند باشد لازم است خودتان در رابطه با او تمرین صداقت کنید. هیچ چیز به اندازه داشتن الگوی سالم نمی‌تواند رفتار فرزندتان را تحت تاثیر قرار دهد. گاهی والدین مجبور هستند برای فرزند خود پرستار کودک در منزل بگیرند. از آنجایی که کودکان رفتار پرستار خود را الگو قرار می‌دهند باید توجه داشته باشید که چه کسی را برای این امر انتخاب می‌کنید.

6.به کودک احترام بگذارید 

نوع رفتار شما با فرزند تحت عنوان نکات حساس برای تربیت در دوران کودکی؛ نقش بسزایی در پرورش اعتماد به نفس او خواهد داشت. رفتارهایی نظیر سرزنشگری، تحقیر و تنبیه نامناسب نیاز به احترام را در کودک ناکام کرده و باعث لطمه دیدن اعتماد به نفس او می‌شوند. در نتیجه تلاش کنید از همان ابتدا در گفت‌وگو با کودک ادبیات محترمانه‌ای داشته باشید و هرگز این طور نپندارید که کودک توهین‌ها را جدی نمی‌گیرد. رفتارهای ساده‌ای نظیر سلام کردن به فرزندتان در بدو ورود به خانه و صدا زدن او با صفات پسندیده می‌تواند تاثیر بسیار پررنگی در پرورش عزت نفس کودک بگذارد. همچنین هنگامی که کودک متوجه احترام والدین نسبت به خود می‌شود بیشتر به حرف‌های شما گوش می‌کند و او نیز در تلاش برای نوعی احترام متقابل است.

7.به علایق کودک توجه کنید 

بسیاری از پدر و مادرها در جنبه‌های مختلف زندگی نظیر پرکردن اوقات فراغت کودک بیش از آنکه به علاقه مندی‌های فرزندشان توجه نمایند گزینه‌هایی را انتخاب می‌کنند که خود در گذشته مشتاق انتخاب آن‌ها بودند. در حالی که ممکن است کودکان علایق و سلایق منحصر به فرد و بسیار متفاوتی نسبت به شما داشته باشند. نادیده گیری این علایق می‌تواند باعث شود که آن‌ها در آینده سطح رضایتمندی پایین‌تری از زندگی داشته باشند و فرصت کشف استعدادهای خود را از دست بدهند.

8.اخلاقیات را متناسب با سطح رشدی کودک آموزش دهید 

برای اینکه فرزندتان در آینده شخصیتی متعالی داشته باشد نیازمند این است که از کودکی در مورد مفاهیم اخلاقی آموزش ببیند. با این حال بسیار اهمیت دارد که این آموزش‌ها متناسب با سن و سطح رشدی او باشد. والدینی که در سنین بسیار پایین دائما کودک را به خاطر مفاهیم اخلاقی نظیر رعایت نکردن عدالت یا ادب مورد سرزنش قرار می‌دهند، ناخواسته منجر به پرورش احساس گناه شدید در کودک می‌شوند که در آینده می‌تواند او را در برابر مشکلاتی نظیر افسردگی و اضطراب مفرط آسیب پذیر کند. در نتیجه بسیار اهمیت دارد که به زبان خود کودک با او حرف بزنید و مفاهیم اخلاقی را متناسب با ظرفیت روانی او در اختیارش قرار دهید.

 9.در تربیت فرزند محبت نامشروط را فراموش نکنید 

یکی از رفتار های صحیح با کودک در تربیت فرزند این است که هرگز ابراز علاقه و محبت خود را به موضوع خاصی گره نزنید. برای مثال هرگز به کودک نگویید "اگر درس نخوانی دیگر دوستت ندارم" یا "اگر این کار را بکنی دیگر مادر تو نیستم". این جملات تا حد زیادی به اعتماد کودک آسیب می‌زنند و او را درگیر اضطراب‌های مختلف می‌کنند. در نتیجه تلاش کنید به او نشان دهید گاهی اوقات از کارهای او ناراحت می‌شوید اما در همه حال به عنوان والدین دوستش دارید و طردش نمی‌کنید.

10.مسئولیت پذیری را از همان ابتدای کودکی آموزش دهید

لازم است به فرزندتان نشان دهید که هرکس در برابر رفتارهای خود مسئول است و به همین خاطر همه ما وظیفه داریم برخوردهای درستی را از خود نشان دهیم. این گفته ها به کودک می‌آموزد که در تعاملات گوناگون دیگران را نیز در نظر بگیرد و بدرفتاری و بی ادبی کم تری از خود نشان دهد. 

11. اجازه دهید کودک ناکامی را نیز تجربه کند 

برخی از والدین رفتار صحیح با کودک خود را ندارد و به دلایلی نظیر اینکه خود دوران کودکی سختی داشته‌اند دلشان می‌خواهد همه چیز را برای کودک خود فراهم کنند و به اصطلاح اجازه ندهند که خاری در پای فرزندشان فرو برود! این در حالی است که از نظر روانشناسان تجربه کردن ناکامی یکی از نیازهای هیجانی انسان است. افرادی که در دوران کودکی هیچ گونه ناکامی یا سختی را تجربه نمی‌کنند و همواره همه کارهایشان توسط پدر و مادر رفع و رجوع می‌شود به مرور شخصیت ضعیفی را شکل می‌دهند که آمادگی مواجهه با هیچ سختی و دشواری را ندارد. این مسئله می‌تواند در نهایت به نوعی احساس بی کفایتی درونی بیانجامد و مشکلات متعددی را در بزرگسالی برای فرد ایجاد نماید. در نتیجه گاهی اجازه دهید کودک خود مسئولیت کارهایش را به عهده بگیرد و ناکامی و دشواری را نیز متناسب با سن خود بچشد.

سخن پایانی

رفتار صحیح با کودک موجب تضمین سلامت روان کودک شده و شخصیت سالم و قوی برای او ایجاد خواهد کرد. اما نباید فراموش کرد که والدین نیز ممکن است اشتباهاتی در این زمینه داشته باشند که امری کاملا طبیعی است. بنابراین حضور مشاوران روانشناس در چنین مواقعی می تواند بسیار کمک کننده باشد. مشاوران حامی هنر زندگی برای ارتقاء سلامت روانی جامعه همواره در کنار خانواده ها خواهند بود.