خط قرمز امریکا در رویارویی با ایران

 بعد از هفته‌ها مذاکرات فشرده تیم مذاکره‌کننده ایرانی و گروه ۱+۴، کماکان احیای برجام و بازگشت امریکا به متن توافقنامه هسته‌ای رنگ تحقق به خود نگرفته است و طرف امریکایی همچنان پافشاری می‌کند که دو خواسته همزمان دارد و هر دو خواسته باید عملیاتی شود و آن اینکه همزمان با بازگشت به برجام، تحریم‌های ضدایرانی را نیز حفظ کند.

حفظ ماهیت تحریم‌های ضدایرانی به ویژه تحریم‌هایی که بعد از انعقاد توافقنامه هسته‌ای منعقد شده با هدف و روح برجام در تناقض است و حتی اهداف حداقلی طرف ایرانی از برجام را نیز به بن‌بست می‌کشاند، کمااینکه طی ماه‌های گذشته امریکایی‌ها بارها تنها موضوع غیرقابل اغماض را لغو تحریم‌های ضدایرانی به ویژه تحریم‌های نظام‌مند عنوان و نسبت به تعلیق برخی تحریم‌های دم دستی و فاقد اثر، ابراز علاقه کرده‌اند.

دمیدن روح ناامیدی در مذاکرات وین؟

به رغم این سطح از تناقضات میان طرف ایرانی و امریکایی مذاکرات همچنان ادامه دارد و برخی مقامات دو طرف با لحنی متفاوت که رگه‌هایی از دلسردی و ناامیدی را می‌توان در آن مشاهده کرد، درباره آینده برجام سخن به میان آورده‌اند، به طوری که عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه کشورمان در جدیدترین موضع‌گیری خود با تأکید بر اینکه «به اندازه کافی مذاکره کرده‌ایم»، بیان می‌کند: «تاکنون شش دور مذاکرات با ۱+۴ انجام گرفته است و تقریباً به مراحل پایانی نزدیک شده‌ایم، یکسری مسائل باقی‌مانده که مذاکره درباره آن‌ها به اندازه کافی صورت گرفته و الان کشورهای مقابل باید تصمیمات سخت خود را بگیرند. ایران قبلاً با ماندن در برجام، تصمیم سخت خود را گرفته است.»

رابرت مالی مذاکره‌کننده ارشد ایالات متحده امریکا نیز با اشاره به اینکه «پنجره مذاکره با تهران تا ابد باز نخواهد بود»، بیان می‌کند: «به کسانی که در تهران در قدرت هستند، اعتماد نداریم. خواستار توافقی هستیم که مانع دستیابی ایران به سلاح اتمی شود. با لغو تمامی تحریم‌هایی که دولت ترامپ علیه ایران اعمال کرد، موافقت نخواهیم کرد. از مذاکرات و توافقی که ایران خواستار آن است، اگر با منافع ما همخوانی نداشته باشد، خارج خواهیم شد. با اسرائیلی‌ها درباره مذاکرات هسته‌ای مشورت می‌کنیم چراکه هدف مشترک ما یکی است.»

تحریم همزمان با مذاکره و توافق!

علاقه‌مندی غیرقابل وصف امریکایی‌ها به اعمال تحریم‌های ضدایرانی موضوع قابل کتمانی نیست، چراکه آن‌ها پس از تصویب و اجرایی کردن تحریم‌های ضدانسانی علیه جمهوری اسلامی ایران طی سالیان متمادی به این نتیجه رسیده‌اند که تنها ابزار کارگر علیه جمهوری اسلامی ایران «تحریم» است، آن هم زمانی که با فشار یک طیف داخلی علیه نظام اسلامی همراه شود، می‌تواند نتایج مناسبی برای طرف غربی به همراه داشته باشد.

در این میان سخنگوی وزارت خارجه امریکا طی هفته اخیر در گفتگو با پایگاه «نشنال» تأکید کرد: «پیشرفت‌هایی حاصل شده، اما تا زمانی که بر سر همه چیز توافق حاصل نشود بر سر هیچ چیز توافقی در کار نیست. ماهیت دقیق اقداماتی که امریکا باید برای بازگشت دوجانبه به پایبندی برجام در زمینه تحریم‌ها بردارد و توالی این اقدامات موضوع گفت‌وگوهاست.»

این مقام امریکایی گفت: «حین انجام مذاکراتی با این درجه از پیچیدگی مذاکره‌کنندگان تلاش می‌کنند پیش‌نویس متنی را که در آن مسائل اصلی مطرح شده باشد، تهیه کنند، اما باز هم باید بگویم تا زمانی که بر سر همه چیز توافق نشود، هیچ توافقی در کار نیست.»

علاوه بر این پایگاه خبری- تحلیلی «پولتیکو» نیز در جدیدترین گزارش خود می‌گوید: «مقام‌های امریکایی به ایران اطلاع داده‌اند جو بایدن حاضر به رفع تمامی تحریم‌های اعمال‌شده توسط دونالد ترامپ علیه ایران نیست، زیرا معتقد است بسیاری از این تحریم‌ها مبنای قانونی دارند.» گزارش این رسانه معتبر غربی در حالی است که شبکه خبری پرس‌تی‌وی نیز به نقل از منابع خبری آگاه همین موضوع را مورد اشاره و واکاوی قرار داده بود.

پرس‌تی‌وی اظهار می‌کند که ایالات متحده امریکا حاضر به لغو تحریم‌های ضدایرانی نظیر آنچه در قانون کنگره و دستورات اجرایی و مقررات اوفک و خزانه‌داری و دادگستری و... نیست، آن هم در حالی که دستورات اجرایی ۱۲۹۵۹ و ۱۳۵۹۹ و ۱۳۸۷۶ و ۱۳۹۴۹ رئیس‌جمهور امریکا و قوانین کاتسا، ISA و ویزا و قانون میهن‌پرستی پاتریوت بخش ۳۱۱ و U Turn دلار با برجام در تناقض بوده و امریکایی‌ها به رغم حضور غیرمستقیم در مذاکرات وین هیچ علاقه‌ای برای لغو تحریم‌های مورد اشاره ندارند.

امید واهی به وعده‌های تو خالی

در طول مذاکرات هسته‌ای در طول سال‌های اخیر آنچه به روشنی قابل اثبات است این مسئله است که ایالات متحده امریکا لغو و حتی تعلیق تحریم‌های ضدایرانی را خط قرمز خود می‌داند و بعضاً برای خرید زمان و وادار کردن طرف ایرانی به اجرای یکجانبه توافقات وعده‌های شفاهی ارائه می‌دهد؛ وعده‌هایی که ارزش و اعتبار حقوقی و قابلیت اجرایی شدن در عرصه رفع تحریم‌ها ندارد. نمونه آشکار این وعده‌های سرخرمنی، امضای جان کری وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده پس از اعمال قانون ویزاست که انبوهی از شخصیت‌ها و رسانه‌های داخلی از قول شفاهی و بی‌ارزش کری ذوق‌زده شدند و آن را نمایانگر روند رو به رشد توافقات فی مابین عنوان کردند!