راستی آزمایی، یعنی مشاهده رفع تحریم در عمل

سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امور خارجه و رئیس هیأت ایرانی شرکت کننده در نشست کمیسیون مشترک برجام در وین امروز (شنبه) در گفت‌وگویی درباره مذاکرات انجام شده در وین عنوان کرد: خطی که در مذاکرات وین دنبال کردیم و ان‌شاءالله در این هفته ادامه آن را دنبال خواهیم کرد، دقیقا بر اساس مواضع قطعی است که نظام تعیین کرده و اعلام شده است.

این دیپلمات ارشد ایرانی درباره خطی که در وین دنبال شده و خواهد شد، افزود: ما خواهان رفع کامل تحریم‌ها هستیم که همه تحریم‌های برجام را در برمی‌گیرد به اضافه همه تحریم‌هایی که در دوره ترامپ گذاشته شده است.

* به گام به گام بودن و مرحله به مرحله بودن اعتقادی نداریم/ حتما باید رفع تحریم‌ها را راستی آزمایی کنیم

عراقچی با ذکر این نکته که این تحریم‌ها باید در یک مرحله برداشته شود، بیان کرد: به گام به گام بودن و مرحله به مرحله بودن اعتقادی نداریم. حتما باید رفع تحریم‌ها را راستی آزمایی کنیم و بعد از آن اقدامات خودمان را انجام می‌دهیم.

معاون وزیر خارجه خاطرنشان کرد: اینها سه اصل کلیدی و مهمی است که اصول راهنمای ما در مذاکرات وین بوده و خواهد بود.

* فهرست طولانی تحریم‌ها/ باید نفت در عمل هم فروش برود

این دیپلمات ارشد ایرانی در ادامه با اشاره به اینکه فهرست تحریم‌ها یک فهرست طولانی است، اظهار داشت: این فهرست شامل تحریم‌های موضوعی و تحریم‌هایی که مربوط به افراد و موسسات و نهادها می‌شود. یکی از کارهای مهم ما فهرست کردن تحریم‌هایی است که باید برداشته شود. این کار را در حال حاضر کارگروه تحریم‌ها در وین شروع کرده و ان‌شاءالله ادامه خواهد داد.

عراقچی که با خبرگزاری صدا و سیما گفت‌وگو می‌کرد، گفت: برای ما مهم است که وقتی این تحریم‌ها برداشته می‌شود، آثار آن را در عمل ببینیم. اگر تحریم نفتی برداشته می‌شود، اینکه یک دستوری امضا شود کفایت نمی‌کند و باید نفت در عمل هم فروش برود و خریداران نفت ایران بدون هیچ مشکلی بتوانند نفت را بخرند.

وی افزود: راستی آزمایی یعنی دیدن رفع تحریم در عمل و برای ما باید مسجل شود که این تحریم برداشته می‌شود، چون عده‌ای دارند از موضوع استفاده می‌کنند. اگر این راستی آزمایی صورت بگیرد آن موقع است که ما تعهدات خود را انجام خواهیم داد.

* همیشه امکان بدعهدی هست

معاون وزیر خارجه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه‌ آیا تضمینی وجود دارد که طرف مقابل بار دیگر نقض عهد و یا بدعهدی نکند؟ خاطرنشان کرد: همیشه امکان بدعهدی هست. کما اینکه در دوره گذشته انجام شد و الان هم امکان دارد. روشی که در برجام وجود دارد و برای ما هم بیشتر از آنها وجود دارد این است که ضمانت اجرای برجام در دست ماست. اگر مشاهده کنیم طرف‌های مقابل تعهداتشان را انجام نمی‌دهند، ما هم مجددا به شرایط قبلی برمی‌گردیم و تعهدات برجامی خودمان را کاهش می‌دهیم.

عراقچی یادآور شد: این کاری بود که در طول دو سال گذشته انجام دادیم و در پنج گام تعهدات خود را کاهش دادیم و اقتدار خود را در عرصه هسته‌ای به صورت کامل نشان دادیم و برخلاف آن‌چه هم گفته شد نه توانستند ما را به شورای امنیت بفرستند و نه کار دیگری انجام دادند.

* ضمانت اجرای برجام در دست خود ماست

وی با بیان اینکه ضمانت اجرای برجام در دست خود ماست، اظهار داشت: در روابط بین‌الملل تعهدات بین‌المللی این گونه نیست که ضمانت اجرای قطعی داشته باشد، چون حاکمیت کشورها فراتر از هر چیزی است.

عراقچی توضیح داد: کشورها بر اساس اصل حاکمیت می‌توانند هر تصمیمی بگیرند. آن چیزی که کشورها را در توافقات و معاهدات پایبند می‌کند اصل بهره بردن از معاهده یا تفاهم است. اگر هر تفاهمی برای ما هیچ نفعی نداشته باشد، در آن نخواهیم بود.

معاون وزیر خارجه در تشریح چرایی خروج دولت ترامپ از برجام گفت: اینکه آمریکا از برجام خارج شد چون دولت گذشته آمریکا معتقد بود، ماندن در برجام هیچ منفعتی برای آمریکا ندارد.

وی افزود: باید در آینده به شکلی رفتار کنیم که ضمانت اجرای برجام در دست خودمان باشد. ضمانت اجرای برجام در دست خود ما خواهد بود، ضمانت رفع تحریم‌ها در دست خود ما خواهد بود و این توانمندی ما در عرصه هسته‌ای است که ضمانت اجرای برجام خواهد بود.

عراقچی در پاسخ به این سؤال که آمریکایی‌ها می‌گفتند برخی تحریم‌ها علیه ایران مبتنی بر مصوبه کنگره است و نهاد اجرایی نمی‌تواند آن را لغو کند و صحبت از تعلیق مطرح شده بود و اینکه آیا ما تعلیق را به عنوان لغو تحریم می‌پذیریم؟ اظهار داشت: این موضوع در برجام کاملا پذیرفته شده است که لغو همه تحریم‌ها در اختیار رئیس جمهور آمریکا نیست و در اختیار کنگره است و چون کنگره، آمادگی لغو را نداشت و احتمالا نداشته باشند رئیس جمهور از اختیارات خودش در قانون اساسی استفاده و ویو (wave) می‌کند.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: : الان نیز تحریم‌هایی که مصوب کنگره آمریکاست، باید توسط رئیس جمهور آمریکا ویو، اسقاط و متوقف شود و در سال هشتم برجام که کمتر از سه سال دیگر می‌شود، طبق برجام، کنگره آمریکا موظف است همه آن تحریم‌ها را به طور کامل لغو کند یا ترمینیت کند و اگر آن کار صورت بگیرد لایحه مربوط به تصویب پروتکل الحاقی را به مجلس می‌فرستیم که مجلس تصمیم بگیرد.

به گفته عراقچی این قاعده‌ای است که در برجام پیش بینی شده برای سال هشتم و لغو کامل تحریم‌های کنگره در آن زمان اتفاق می‌افتد.

دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام ۱۳ فروردین ماه به صورت مجازی برگزار و پس از توافق حاصله مقرر شد روز سه‌شنبه ۱۷ فروردین این گفت‌وگوها به صورت حضوری و رو در رو دنبال شود و در نهایت هم این نشست برگزار و پس از آن توافق شد دو کارگروه در حوزه تحریم‌ها و هسته‌ای تشکیل و بررسی‌ها را انجام دهد. نتایج بررسی‌های این دو کارگروه به نشست کمیسیون برجام در روز جمعه ۲۰ فروردین منعکس و اعلام شد که هیأت‌های برای تنفس و مشورت‌ به پایتخت‌ها برمی‌گردند و روز چهارشنبه ۲۵ فروردین دوباره در وین گردهم خواهند آمد.