تحلیلی بر نگاه ترکیه به بحران قره‌باغ

مستندات زیادی از حضور تروریست‌ها در جنگ قره‌باغ حکایت دارند. انتقال جهادگران از سوریه به آذربایجان، سناریویی متفاوت را در قفقاز ایجاد می کند که مستقیما به روسیه مربوط شده و از نزدیک ایران را نگران می‌کند. ادعاهای مربوط به انتقال شبه نظامیان از سوریه به آذربایجان توسط ترکیه، به ابعاد غیرقابل انکار رسیده است. حمایت ترکیه از آذربایجان در برابر ارمنستان که از دو قرن پیش تحت کنترل و نفوذ روسیه است، به این معناست که ترکیه بعد از لیبی و سوریه، در قفقاز هم رو در روی روسیه قرار گرفته است.

اگرچه دولت باکو با گفتن «به اندازه کافی سرباز و نیروی ذخیره داریم»، انتقال شبه نظامیان از سوریه به آذربایجان را انکار می‌کند، لکن از منابع محلی سوریه و رسانه‌های بین المللی، جزئیات انتقال شبه نظامیان از سوریه به قره باغ و مناطق اشغالی برای حمایت از جنگ آذربایجان می رسد. حتی خبر مرگ شماری از این شبه نظامیان هم تایید شده است.

به اعتقاد مزاحم السالوم سخنگوی سابق ارتش چریکی انقلابی موسوم به Jaysh Maghawir Al-Thawra که زمانی هم از سوی امریکا حمایت می‌شد، سپاه سلطان مراد، مرکز جمع آوری شبه نظامی افتتاح کرده است. انتقال اولین گروه از شبه نظامیان از سوریه به آذربایجان، تقریباً یک هفته قبل از آغاز درگیری‌ها میان آذربایجان و ارمنستان صورت گرفته است. یک گروه 150 نفری از فیلاک الشام پس از ورود از عفرین به‌ هاتای، ازطریق فرودگاه آدانا به آذربایجان پرواز کردند. به این افراد در دو جزیره در دریای خزر، تاکتیک های نظامی و شلیک برخی سلاح ها آموزش داده شده است.

فرماندهان آنها به شبه نظامیان گفته اند، وظیفه حراست و حفاظت از پایگاه‌های نظامی و تاسیسات گازطبیعی را عهده دار خواهند شد. درحالی که وعده حقوق ماهانه 12-10 هزارلیری (تقریبا 1500- 1300 دلار) به شبه نظامیان داده شده است، فرماندهان 3 هزار لیر از این مبلغ را برای خودشان نگه داشته اند. برای اینکه مشکل زبان وجود نداشته باشد، به ترکمن‌ها اولویت داده می‌شود. انتظار می رود سپاه سلطان مراد ظرف چند هفته آینده دو هزار جنگجوی دیگر هم اعزام کند.

الیزابت تسورکوف از محقیقین مرکز سیاست جهانی اعلام کرده است، شمار زیادی از شبه نظامیان بعد از دیدار با خانواده‌ها و دوستانشان در سوریه، از این کشور به ترکیه عبورکردند، ارتباط آنها با خانواده‌هایشان قطع شده و مشخص نیست به کجا می روند. به اعتقاد تسورکوف، شایعات «جستجوی شبه نظامیان برای انتقال به آذربایجان در ازای حقوق ماهانه 2 هزار الی 2500 دلاری»، در بین جنگجویان ارتش ملی سوریه با پیام های واتساپ شایع شده است.

 اکثر آنها از طریق واتساپ اسم نویسی کرده اند، بقیه هم به دفاتر ارتش ترک در منطقه رفته و ثبت نام کرده اند. تسورکوف به احتمال «مدیریت این اقدام از سوی یک شرکت امنیتی خصوصی ترک» اشاره می‌کند. نام این شرکت امنیتی خصوصی که در سوریه و لیبی هم برجسته می‌شود، "سادات" است.

زیاد حاجی عبید از فرماندهان ارتش ملی سوریه هم با تلویزیون روداو در غازی آنتپ ارتباط برقرار کرده و گفته است: جنگجویان به دلیل شرایط بد اقتصادی، برای تامین نیازهای خانواده‌هایشان ناچار به جنگ در آذربایجان می روند. ما در صورت نیاز برای جنگ به همراه ارتش ترکیه در هر نقطه آماده ایم.

روزنامه گاردین هم نوشته است «شبه نظامیان به منظور استقرار در آذربایجان به عنوان محافظ، از سوی یک شرکت خصوصی ترک در عفرین آموزش دیده اند». طبق اطلاعات ارائه شده در این روزنامه، برنامه آموزش شبه نظامیان یک ماه پیش آغاز گردیده است.