روحانی فضا را تغییر می دهد نه جهت گیری ها را

پارس به نقل از دیپلماسی ایرانی: نکته قابل توجه درباره پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری این بود که مقامات عالی تهران آن را پذیرفته بودند و این در حالی است که احتمال برخی مانور دهی ها برای کشیده شدن انتخابات به دور دوم و افزایش شانس اصولگرایان، پیش بینی می شد.

چه این پیروزی ناشی از رویدادهای پس از انتخابات ۸۸ بود، چه متاثر از تحولات میدان تقسیم ترکیه که در اعتراض به خودمختاری اردوغان به پاخاسته اند، نتیجه راه یافتن حسن روحانی به ساختمان ریاست جمهوری بود.

اما محاسبات پشت پرده هرچه که بوده، توازن سیاسی ایجاد شده در تهران قابل تامل است. البته امروز بحران در سوریه توجه جهان را به خود جلب کرده اما به گمان برخی تحلیلگران چالش ناشی از هسته ای شدن ایران از پتانسیل تهدید بیشتری در مقایسه با اوضاع سوریه، برخوردار است.

ایران مجهز به سلاح هسته ای آنچه در پیمان منع اشاعه هسته ای باقی مانده را به نابودی می کشاند و تسلیحات هسته ای را به جدال شیعه و سنی در منطقه وارد می کند.

از سوی دیگر اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه تاسیسات هسته ای ایران می تواند پیامدهای بسیار مخربی برای خاورمیانه به همراه داشته باشد که هم اکنون نیز به آتش کشیده شده است. گزینه نظامی کارایی ندارد و در بهترین حالت می تواند تعلیقی در برنامه های هسته ای ایران ایجاد کند. همچنین حمله به ایران در تقویت رویکرد های تند جمهوری اسلامی نقش خواهد داشت.

هیچ کس نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران را پیش بینی نمی کرد. روحانی برای نشان دادن حسن نیت به جامعه بین المللی، چرخش سانتریفوژها را متوقف نخواهد کرد. او تا کنون بارها به این نکته اشاره کرده است. دیپلمات های غربی که با روحانی در زمان ریاست وی بر تیم مذاکره کننده هسته ای ایران، کار می کردند می گویند او بیشتر یک پراگماتیست است تا یک میانه رو.

نتیجه انتخابات ایران می تواند گشایشی در روابط بین المللی ایجاد کرده و احتمالا زمینه را برای مذاکرات ایران و آمریکا فراهم کند. باید گفت اگر بنا باشد توافقی در مساله هسته ای ایران ایجاد شود، این توافق بین تهران و واشینگتن و فراتر از موضوع هسته ای صورت می گیرد.
رئیس جمهور جدید که می خواهد به ایزوله ایران پایان دهد اما جای تردیدی وجود ندارد که تصمیم گیری در مورد مساله هسته ای بر عهده مقام معظم رهبری است.

نتیجه انتخابات ایران می تواند گشایشی در روابط بین المللی ایجاد کرده و احتمالا زمینه را برای مذاکرات ایران و آمریکا فراهم کند. هرچند در دو سال اخیر اجماع بین المللی علیه ایران حاصل شده و حتی روسیه و چین نیز به آن پیوسته اند اما باید گفت اگر بنا باشد توافقی در مساله هسته ای ایران ایجاد شود، این توافق بین تهران و واشینگتن و فراتر از موضوع هسته ای صورت می گیرد.

دولت باراک اوباما برای اینکه به این نتیجه برسد که مذاکره با دشمنان به معنی امتیاز دادن به آنها نیست، ۵ سال زمان تلف کرده است. اکنون واشنگتن به دنبال مذاکره با طالبان است اما متاسفاته این تصمیم خیلی دیر اتخاذ شده است. تکرار اشتباهی مشابه در مورد ایران نیز می تواند تراژدی بزرگتری را رقم بزند.

اوباما می گوید در صورتی دستیابی ایران به سلاح هسته ای، از گزینه نظامی استفاده خواهد کرد. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل نیز که هیچگاه انگشت خود را از روی ماشه برنمی دارد، تهدید می کند که هر لحظه امکان حمله به ایران وجود دارد. اما دولت اوباما برای اجتناب از اجرای سناریوی نتانیاهو به هر اقدامی از اعمال تحریم های بی سابقه گرفته تا تلاش برای به نتیجه رساندن دیپلماسی در مورد ایران، استفاده می کند.

دیپلمات های آمریکایی و اروپایی می گویند به طور کلی برخورد با ایران بسیار دشوار است و فارغ از اینکه رئیس جمهوری پراگماتیست در ایران روی کار باشد یا خیر، ایرانیان به دنبال امتیازدهی نیستند. آنها ادعا می کنند که تهران به دنبال فریب دادن طرف مقابل در توافقنامه هاست. همچنین جنگ در سوریه و حمایت ایران از بشار اسد، لایه پیچیده دیگری را به روند حل مساله هسته ای ایران اضافه کرده است. به بیان دیگر می تواند گفت که پیروزی روحانی می تواند فضای ایران را تغییر دهد نه سمت و سوی آن را.

باوجود تمامی تردید ها و اما و اگر ها، بهترین گزینه برای دولت اوباما این است که هرچه زودتر راهی پیدا کند که از طریق آن پای میز مذاکره با روحانی بنشیند تا از این طریق بسیاری از نقطه های مبهم آشکار شود.