آیا مرغداری ها،دوباره شاهد شیوع آنفولانزایِ مرغی خواهند بود؟

به واقع مرغداری ها از نمونه عرصه های تولیدی به شمار می روند که علاوه بر ضریب بالای اشتغالزایی ،نقش موثر و مستقیمی در ثبات بازار مرغ و تخم مرغ ایفاء می کنند.

اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می شود که اساسا مرغ از اقلام اصلی و پرمصرف در سبد غذایی خانوارهای ایرانی به شمار می رود و برای بسیای از اقشار ضعیف جامعه(از حیث اقتصادی)که از توان خرید گوشت قرمز برخوردار نیستند،مرغ به محوری ترین محصول و خوراک غذایی در سفره خانواده ها،مراسم و میهمانی ها تبدیل شده است.

حساسیتی که در خصوص نوسانات نرخ این محصول،در طی ماه ها و سنوات گذشته شاهد آن بوده ایم،گواهی است بر صحت این ادعا و در واقع امر،ریشه یکی از علل افزایش نرخ مرغ در گذشته به همین موضوع(شیوع عارضه آنفولانزای مرغی در برخی مرغداری ها)گره خورده که با این اوصاف انتظار می رود،دستگاه های ذی ربط و البته متولیان و مدیران مرغداری ها از هم اکنون اتخاذ تمهیدات لازم برای مهار یا کاهش حداکثری خسارات احتمالی را با جدیت تمام در اولویت قرار دهند.

در سال های گذشته،شیوع آنفولانزای مرغی به میزانی بغرنج،پیچیده و حساسیت برانگیز شد که موضوع در سطح شورای تامین شهرستان ها و حتی استان ها در دستورکار و پیگیری قرار گرفت و همین موضوع موید ضرورت توجه فزاینده به این حوزه ( از حیث کنترل و مدیریت ) است.

پیشگیری قطعی از بروز و شیوع آنفولانزای مرغی در مرغداری ها مقدور است ؟

آنچنان که مطالعات و بررسی های انجام شده نشان می دهد،اساسا پیشگیری قطعی و صد در صدی از بروز و شیوع این بیماری وجود ندارد که البته طرح این موضوع به معنای غفلت از تدابیر و تمهیدات مقتضی نیست،زیرا در بدترین حالت ممکن با اعمال مدیریت سازنده و مقتضی ، می توان از تشدید خسارت های زیان بار این آفت وحشتناک و فاجعه بار برای مرغداری ها جلوگیری کرد.

شهرستان ملارد یکی از کانون های اصلی تولید و پرورش مرغ در استان تهران محسوب می شود از اینرو بروز نارسایی در مرغداری های این حوزه از استان ،کلیت بازار مرغ و تخم مرغ در این خطه پهناور از کشور را تحت الشعاع قرار داده است و متاسفانه یکی از بحرانی ترین مراکز در ارتباط با شیوع آنفولانزای مرغی در مرغداری ها ، در سال های اخیر به همین حوزه جغرافیایی معطوف می شود.

مجید روزبهانی،یکی از فعالان اسبق پرورش مرغ در این شهرستان،در گفت و گو با خبرنگار  صنعت،تجارت و کشاورزی،با اشاره به ضرورت حمایت هر چه بیشتر دستگاه های ذی ربط از فعالان این حوزه اظهار کرد : تولیدِ کشور، یکی از اهرم های اصلی در توسعه و شکوفایی آن به شمار می رود و زمانی که این تولید به تامین مواد غذایی و خوراکی جامعه منتهی می شود،اهمیت آن با ضریب چند برابری ، افزایش پیدا می کند.

وی افزود:سخن از تامین امنیت غذایی جامعه است و این امنیت در اقلامی همچون گندم،حبوبات، گوشت قرمز و برنج،بسیار برجسته خواهد بود که یقینا تامین مرغ و تخم مرغ مورد نیاز سفره مردم نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نخواهد بود.

این فعال اسبق در پرورش مرغ تصریح کرد:فعالان این حوزه در شهرستان ملارد درسال های اخیر در پی شیوع آنفولانزای مرغی متحمل خسارات میلیاردی شدند و به تعبیر صحیح تر ، بصورت ناگهانی چنان شوک های سنگینی به مرغداران این عرصه از استان تهران ( به عنوان یکی از قطب های اصلی تولید و پرورش مرغ در خطه مذکور و حتی فراتر ازآن کشور ) تحمیل شد که نظام عرضه بازار را با اختلالاتی جدی مواجه کرد.

وی افزود:به واقع،ضریب خسارت و حسایت نسبت به این موضوع به میزانی عمیق و سنگین بود که حتی استانداری،دستگاه قضائی و انتظامی شهرستان برای کنترلِ وضعیت و جلوگیری از بروز برخی نارسایی های احتمالی با مرغداران ، ورود کردند.

روزبهانی گفت:متاسفانه امکان پیشگیری از بروز این بیماری وجود ندارد و حتی گاهی شاهد هستیم مرغداری های کشورهای توسعه یافته و بسیار پیشرفته جهان نیز به آن مبتلا می شوند.

این فعال پیشین در حوزه تولید و پرورش مرغ افزود:اما می توان با اِعمال برخی اقدامات ،عرصه و فضا را برای نفوذ و رسوخ احتمالی این ویروس،محدود کرد و ریسک آن را حتی الامکان کاهش داد که این موضوع بنابر قاعده پیشگیری بهتر از درمان است،امری بسیار مهم و اجتناب ناپذیر به نظر می رسد.

وی گفت:آموزش و اطلاع رسانی صحیح یکی از ضروریاتی است که باید نسبت به تحقق و انجام به موقع آن،توجه بسیاری لحاظ شود و با توجه به مخاطرات جدی احتمالی این بیماری می طلبد رسانه های فعال و فراگیر کشور نسبت به این موضوع دغدغه های مقتضی را رعایت و اِعمال کنند.

روزبهانی افزود:یکی از روزنه های شیوع ویروس آنفولانزای مرغی را باید در مهاجرت پرنده ها از زیستگاه های دیگر جستجو کرد و به تبع با چنین اوصافی،دوری جستن از لاشه های پرندگانی که به زمین افتاده اند و پرهیز از تماس مستقیم دست انسان با لاشه های اینچنینی از ضروریاتی است که باید عموم مردم نسبت به آن توجه کنند و در صورت مشاهده نامتعارف و فراتر از معمول چنین لاشه هایی از حیث کمی، می باید مراتب ، سریعا به دستگاه های ذی ربط همچون دامپزشکی منعکس و گزارش شود.

پشتیبانی لازم و کافیِ بیمه ای،مولفه ای اساسی در مدیریت مطلوب بیماری مذکور

فارغ از مخاطرات احتمالی این بیماری برای سلامت انسان،تلفات بالا و ضرورت معدوم سازی فراگیر مرغ ها در مرغداری هایی که وجود این ویروس در آن مشاهده می شود و به تبع آن،تحمیل خسارت سنگین اقتصادی از چالش های جدی این بیماری به شمار می رود که در مواقع حاد به ورشکستگیِ کامل مرغداری ها نیز منتهی می شود لذا در چنین شرایطی،تسهیلات بانکی و پشتیبانی های بیمه ای به عنوان تدابیر از پیش تعریف و تعیین شده از الزامات اصلی در مدیریت و کنترل بهینه این عارضه به شمار می رود.

مجتبی شاهقلیان،معاون فرماندار ملارد در گفت و گویی کوتاه با  خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی،با اشاره به مطلب فوق گفت:به واقع در مواقع بحرانی،با اطمینان مرغداران از پوشش و جبران خسارات احتمالیِ وارد شده به آنها،روند همکاری فعالان این حوزه در راستای معدوم سازی مرغ ها به عنوان تنها راهکار ممکن در هنگام شیوع این بیماری در مرغداری ها ، تسهیل و تسریع می شود.

به واقع،عقل سلیم و تدبیر و دور اندیشی حکم می کند تا موضوع از تمامی ابعاد مورد بررسی قرار گیرد،زیرا احتمال عدم همکاری برخی مرغداران به دلیل هراس از تحمیل خسارت به آنها و بروز برخی ناهماهنگی ها (که از ذکر آن در این گزارش به دلیل برخی ملاحظات خودداری می شود)غیر ممکن نخواهد بود و با چنین اوصافی باید آرامش روحی،ذهنی و فکری فعالان این حوزه ، در ارتباط با جبران خسارات احتمالی،تامین شود.

300 میلیارد تومان به عنوان جبران و پوشش خسارت مرغداران در طی دو سال اخیر پرداخت شده است

چندی پیش،محمد ابراهیم حسن نژاد،قائم مقام صندوق بیمه کشاورزی در اردیبهشت ماه سالجاری در گفت و گو با رسانه ها در تشریح میزان خسارت وارده به مرغداری ها در طی دو سال گذشته گفت:پیرو بررسی های انجام شده،در طی سال های 95 و96،در مجموع 488 واحد مرغداری اعم از نیمچه گوشتی،تخم گذار و مادر تخم گذار آلوده شده اند و بطور کامل از بین رفته اند که خسارات آنها بصورت کامل جبران شده است.

وی افزود:میزان پرداخت خسارات در پی شیوع این بیماری به مرغداری ها بیش از 300 میلیارد تومان برآوُرد شده و حدود 40 میلیارد تومان دیگر نیز باقیمانده که مربوط به پرونده های دیگر است.

چندی پیش،علی اصغر ماکن،معاون بهداشت و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور،در گفت و گو با رسانه ها گفت:احتمال مواجهه 9 استان کشور با ویروس آنفولانزای مرغی وجود دارد(که البته خوشبختانه در خرداد امسال،95 درصد نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل(1396)و در اردیبهشت ماه نیز به نسبت مدت زمان سال گذشته 70 درصد ضریب بروز این بیماری کاهش داشته است.

آنچنان که این مقام مسئول اظهار کرده با اتخاذ برخی تدابیر،همچون رشد و پایش اعمال تمهیدات امنیتی،جابجایی واحدهایی که مستعد ابتلا به این عارضه هستند و استقرار آنها در نقاط امن تر، و آموزش بیش از سه هزار مدیر فعال در این عرصه(مرغداری)تلاش می شود از بروز و افزایش خسارات احتمالی پیشگیری شود.

وی می گوید:در شهریور ماه سالجاری به نسبت مدت زمان مشابه سال قبل،شاهد کاهش 20 تا 30 درصدی آنفولانزای مرغی بوده ایم و تلاش می شود در بازه زمانی سه ساله(از سالجاری تا سال 1400)با اتخاذ تدابیر مقتضی،از ظهور و بروز بحران آنفولانزای حاد پرندگان(یا همان آنفولانزای مرغی)جلوگیری شود.

به هر ترتیب امید آن می رود در نهایت با برنامه ریزی های انجام شده،از شیوع و بروز ویروس آنفولانزای حاد پرندگان جلوگیری شود که البته حصول چنین توفیقی امری قطعی نخواهد بود،بلکه می طلبد با تلاش فزاینده امکان دستیابی به چنین موفقیتی بیش از پیش تقویت شود،امری که نافی آمادگی لازم برای مقابله با این بیماری در صورت بروز احتمالی و اِعمال تدابیر مقتضی برای حمایت هر چه بیشتر از واحدهای تولید و پرورش مرغ و تخم مرغ نیست و قطعا تحقق چنین امر خطیری از مصادیق حمایت از تولید داخلی به شمار می رود.