آنکارا و واشنگتن خللی در روابطشان با ریاض ایجاد نمی کنند

در گزارش فایننشال تایمز آمده است : دو هفته از ناپدید شدن ' جمال خاشقچی' می گذرد و شواهد موجود دلالت می کند که این خبرنگار بدست حکام عربستان سعودی کشته شده است. 

اما تا به امروز نه 'دونالد ترامپ' رئیس جمهوری آمریکا و نه ' رجب طیب اردوغان' رئیس جمهوری ترکیه هیچکدام انگشت اتهام را به سمت رهبران این پادشاهی نشانه نرفته اند.

در خصوص نوع تعامل آمریکا با این ماجرا؛ اینگونه که به نظر می رسد، ظاهرا رئیس جمهوری آمریکا قصد دارد، 'ملک سلمان' پادشاه عربستان و ' محمد بن سلمان' ولیعهد را از این مخصمه خارج کند. 

از نگاه واشنگتن، عربستان یک متحد کلیدی است. بزرگ ترین تولید کننده نفت در جهان است. یک سرمایه گذار جهانی است و یک قدرت رو به رشد منطقه ای در زمینه امنیت و اطلاعات است.

' آرون میلر' مشاور سابق دولت آمریکا گفت:' ترامپ تمام مرزها و محدودیت هایی که مقامهای پیشین قائل به آن بودند را شکسته است. او این مجوز را به کشورهای حاشیه 'خلیج (فارس)' داده است تا ' آزادند هر کاری دلشان خواست، انجام بدهند.'

دولت ترامپ مشوق هایی قوی دارد تا اجازه ندهد واشنگتن با سعودی ها سرشاخ شود و در عوض روابطش را با این پادشاهی حفظ کند. حفظ یا قطع رابطه با عربستان به یک معمای لاینحل برای عرصه سیاست خارجی آمریکا بدل شده است.

بر اساس این گزارش، یک نکته مهم در نقطه اتصال واشنگتن - ریاض؛ جمهوری اسلامی است. ایران، دشمن مشترک ریاض و واشنگتن است. واشنگتن یک جبهه متحد با ریاض علیه ایران ترتیب داده است. آمریکا بر روی نفت عربستان حساب باز کرده است تا بعد از اجرای تحریم نفتی، نفت عربستان جای خالی ایران را در بازار جهانی نفت پر کند. 

همچنین ' جرد کوشنر ' داماد ترامپ؛ عربستان را شریک استراتژیک برای حل و فصل مناقشه اسرائیل - فلسطینیان می شناسد. با همین چشم انداز؛ کوشنر یک رابطه شخصی با شاهزاده 'محمد' دارد. 

ترکیه هم از زمان وزیدن طوفان 'بهار عربی' در کشورهای مختلف عرب، روابطش با عربستان قدری تیره و تار شد. این دو قدرت منطقه ای؛ از جناحهای معارض هم در این خیزش مردمی حمایت می کردند. 

این پادشاهی حاشیه 'خلیج (فارس)' از اهمیت فوق العاده ای برای ترکیه برخوردار است به خصوص در صنایع توریسم؛ مسکن و ساخت و ساز. سطح تجارت متقابل دو کشور در سال 2017 بالغ بر 4.8 میلیارد دلار بوده است. سال گذشته حدود 650 هزار گردشگر سعودی که پولدار و ولخرج هم هستند از ترکیه بازدید کردند. شهروندان سعودی دومین خریداران بزرگ املاک و مستغلات در ترکیه هستند. 

پول کشورهای حاشیه خلیج (فارس) برای حوزه بانکی و بازارهای مالی ترکیه بی نهایت ارزشمند است. 

بی دلیل نبود که ترکیه نیز همچون آمریکا صلاح ندید که مستقیما ریاض را در ناپدید شدن خاشقچی مقصر معرفی کند. ترکیه در ارتباط با این ماجرا؛ در پاسخگویی به رسانه های طرفدار دولت در ترکیه و مطبوعات بین المللی به امید آنکه کانون توجه را از روی عربستان بردارد؛ قطره چکانی اطلاع رسانی می کند. مقامات دولت ترکیه می گویند که یک فایل صوتی از لحظه مرگ خبرنگار بدست آمده است اما هنوز این نوار در دسترس عموم قرار نگرفته است.

' منصور آکگون' رئیس دپارتمان روابط بین الملل در 'دانشگاه کولتور(فرهنگ)' ترکیه می گوید:' درگیر شدن مستقیم آنکارا با ریاض نه به صلاح منافع ملی ترکیه است و نه مشکل موجود را حل می کند'.

آکگون می گوید:' این پرونده سرانجام با یک سازش سیاسی حل و فصل می شود و فرمولی ارائه می شود که رضایت ترکیه و عربستان را فراهم می سازد'.

مقامات دولت ترکیه می گویند که اجازه نخواهند داد عربستان از دار مکافات قتل مردی که اردوغان او را دوست خود خطاب می کرد، قسر در برود. اما آنکارا به نظر نمی رسد به تنهایی علیه ریاض دست به اقدامی بزند.