به گزارش پارس نیوز، دوران سربازی علاوه بر تقویت بنیه دفاعی نیروهای مسلح، دورانی برای تقویت و تکامل شخصیت فرد است و زمینه ای را فراهم می کند تا جوانان کشور برای ایفای نقش مثبت و سازنده در زمینه های فردی و اجتماعی آمادگی لازم را در خود ایجاد کنند؛ همچنین آموزش کار دسته جمعی و تقویت قوای جسمی جوانان با اجرای برنامه های ورزشی و رزمی از دیگر دستاوردهای خدمت سربازی است.

براساس گزارش‌ها حدود ۳۰ درصد شهدای ۸ سال دفاع مقدس از سربازان وظیفه هستند و بدنه اصلی نیروهای مسلح کشور را همین سربازان تشکیل می دهند. خدمت سربازی در بسیاری کشورها اختیاری است اما چه در کشورهایی که سربازی اختیاری دارند و چه کشورهایی که سربازی در آنها اجباری است، خدمت سربازی به عنوان امری مقدس شمرده می شود که تاثیر به سزایی در اقتدار ملی و توان نیروهای مسلح آن کشور دارد. در کشور ما نیز به دلیل ماهیت وطن پرستی و دین داری جوانان، خدمت سربازی مایه مباهات برای هر جوانی است؛ با این حال به دلایل گوناگون از دلایل خانوادگی گرفته تا موضوعات شغلی، تحصیلی و ... برخی جوانان موفق به گذراندن دوره خدمت سربازی در زمان مقرر نمی شوند و مشخصات این افراد به عنوان مشمولان غایب یا فراری در سامانه های سازمان نظام وظیفه ثبت می شود.

ارسال ۴.۵ میلیون پیامک برای غایبین

غایبان خدمت سربازی در ایران از برخی خدمات اجتماعی محرومند. به عنوان مثال براساس اعلام جانشین سازمان وظیفه عمومی ناجا، با هماهنگی بانک مرکزی این افراد امکان دریافت وام بانکی را ندارند. همچنین سازمانها و دستگاههایی که اقدام به استخدام غایبان یا سربازان فراری کنند، از ۵ تا ۱۵ میلیون تومان جریمه می شوند. سردار ابراهیم کریمی، جانشین سازمان وظیفه عمومی  در همین باره گفت: به زودی سامانه نظام وظیفه به سامانه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی متصل می شود و پس از آن به راحتی موضوع استخدام و به کارگیری مشمولان غایب و فراری در سازمانها شناسایی و با متخلفان برخورد می شود. همچنین در قانون پیش بینی شده که مشمولان غایب از طریق کلانتری‌ها تحت تعقیب و پیگرد قرار بگیرند اما در حال حاضر به دلایل مختلف از جمله روند مناسب اعزام مشمولان و اجرای طرح جریمه غیبت، از این ظرفیت کمتر استفاده می شود؛ با این حال اطلاعات مشمولان غایب را در اختیار داریم. سال گذشته ۴.۵ میلیون پیامک برای مشمولان غایب سربازی ارسال کردیم تا آنها بدانند ما اطلاعات مربوط به آنها را داریم و اگر لازم باشد می‌توان نسبت به تعقیب و اعزام آنان به سربازی اقدام کرد اما در حال حاضر به مشمولان این فرصت داده شده تا خودشان در مهلت مقرر نسبت به تعیین تکلیف سربازی خود اقدام کنند.

سرباز

اگرچه کارشناسان معتقدند باید فرقی باشد بین کسی که خدمت کرده و کسی که این دوره را نگذرانده و در عوض به کسب و کار مشغول شده و منبع درآمدی برای خود تهیه کرده است، اما مساله ممنوعیت صدور گذرنامه خروج از کشور مشمولان غایب و فراری و دهها چالش دیگر در زندگی این افراد، نهادهای تصمیم گیرنده در کشور را بر آن داشت که برای رفع این مساله اقدامی کنند؛ مشمولانی که حالا سالها از غیبتشان گذشته، در بیشتر موارد صاحب شغل و کسب و کار پایدار و همسر و فرزند یا فرزندانی هستند. در همین راستا بود که طرح جریمه مسئولان غایب به تصویب رسیده و اجرایی شد. طرحی که براساس آن مشمولانی که ۸ سال از غیبت آنها گذشته می توانند با مراجعه به سازمان وظیفه عمومی، ثبت نام در طرح و گذراندن مراحل اداری، با پرداخت جریمه ای متناسب با میزان تحصیلات و ... وضعیت خود را تعیین تکلیف کنند.

کسانی که تا تاریخ ۲۹/۱۲/۹۷ مدت غیبت آنان به بیش از ۸ سال تمام می رسد در شمول این مقررات قرار می گیرند و می توانند با پرداخت جریمه، سربازی خود را تعیین تکلیف کنند. ملاک محاسبه برای شروع غیبت مشمولین وظیفه با بیش از ۸ سال غیبت، مطابق قانون مصوب سال ۱۳۶۳  (۱۸ سال تمام) است.

ثبت نام ۶۰۰ هزار نفر برای پرداخت جریمه فرار از خدمت

سردار بهرام نوروزی رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا در مورد میزان جریمه مشمولان غایب گفت: در حال حاضر و براساس تصویب مجلس شورای اسلامی مبلغ جریمه مشمولان غایب برای افراد زیر دیپلم ۱۰۰ میلیون ریال، دیپلم ۱۵۰ میلیون ریال، فوق‌دیپلم ۲۰۰ میلیون ریال، لیسانس ۲۵۰ میلیون ریال، فوق‌ لیسانس ۳۰۰ میلیون ریال، دکترای عمومی علوم پزشکی ۳۵۰ میلیون ریال، دکترای تخصصی غیرعلوم پزشکی ۴۰۰ میلیون ریال و دکترای تخصصی علوم پزشکی و بالاتر ۵۰۰ میلیون ریال تعیین شده است. همچنین بر اساس این بند، به ازای هر سال غیبت مازاد بر ۸ سال، ۱۰ درصد به مبالغ جریمه پایه، اضافه و مدت غیبت بیش از ۶ ماه، یک سال محسوب می‌شود.برای اعمال تخفیف در مبالغ تعیین شده برای مشمولان غایب متاهل، ملاک محاسبه دارا بودن همسر دائم و فرزندان قانونی خواهند بود. برای مشمولان متأهل ۵ درصد و برای مشمولان دارای فرزند به ازای هر فرزند، ۵ درصد از مجموع مبلغ جریمه کسر می شود.

به گفته جانشین سازمان وظیفه عمومی ناجا، با گذشت ۴ سال از زمان اجرایی شدن طرح جریمه خدمت مشمولان غایب، تاکنون بیش از ۶۰۰ هزار نفر برای پرداخت جریمه غیبت سربازی، ثبت‌نام کرده و از این میان، ۴۴۴ هزار نفر فرآیند پرداخت جریمه را تکمیل وضعیت خدمت خود را تعیین تکلیف کرده اند و بیش از ۳۰۰ هزار نفر با پرداخت جریمه ریالی از انجام خدمت سربازی معاف شده‌اند.

سردار کریمی با بیان اینکه اجرای این طرح تا پایان سال ۹۷ ادامه خواهد داشت، گفت: با تصمیمات اتخاذ شده از ابتدای سال ۹۸ طرح جریمه ریالی مشمولان غایب سربازی قطعا متوقف شده و دیگر اجرا نخواهد شد. بنابراین آن دسته از مشمولانی که تا پایان سال ۹۷، هشت سال غیبت یا بیشتر از آن داشته باشند می‌توانند با مراجعه به دفاتر پلیس+۱۰ ثبت نام کرده و نسبت به بهره‌مندی این طرح اقدام کنند. در غیر اینصورت از سال آینده می‌بایست به سربازی اعزام شوند. به عبارت دیگر شرط بهره‌مندی از این معافیت این است که حتما تا پایان سال ۹۷ یعنی ۲۹ اسفندماه امسال، مبلغ جریمه به طور کامل پرداخت شده و تسویه صورت بگیرد.

اقساط جریمه باید تا پایان سال ۹۷ پرداخت شود

بنا بر اعلام سازمان وظیفه عمومی افرادی که می‌خواهند از این معافیت بهره‌مند شوند باید توجه داشته باشند که هر چه زودتر باید اقدام کنند، چرا که اقساط جریمه باید تا پایان امسال به طور کامل پرداخت شود و صورت بگیرد. در صورت اقساطی بودن، ۳۰ درصد پرداخت اولیه است و بقیه تا پایان سال ۹۷ باید تکمیل شود.

سردار کریمی درباره روند صدور کارت‌های معافیت هم  گفت: با ثبت درخواست، سازمان وظیفه عمومی ناجا اقدام به راستی آزمایی کرده و سپس برای واجدین شرایط که جریمه ریالی خود را پرداخت کرده‌اند کارت معافیت از خدمت صادر خواهد کرد. گام اول  پیش ثبت نام جریمه مشمولان غایب توسط دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی (پلیس +۱۰ ) سراسر کشور است. در گام دوم تطبیق مدارک ارائه شده با ضوابط، ابلاغیه ها و دستورالعملها انجام می شود.

ارسال پیامک واریز وجه جریمه  به مشمولان با سامانه پیامکی  به شماره ۱۱۰۰ از طریق سازمان وظیفه عمومی ناجا سومین گام صدور کارت معافیت برای مشمولان غائب است. در گام چهارم مشمولان متقاضی پس از دریافت پیامک سازمان وظیفه عمومی می بایست ظرف مدت  پنج روز  به همان دفتر پلیس +۱۰ که درخواست  آنها در آن ثبت شده، مراجعه و میزان مبلغ مشخص شده، شماره حساب، بانک و شناسه واریزی  مورد نظر  و همچنین  فرم تعهد نامه محضری را دریافت کنند.

عدم واریز وجه ظرف ۱۰ روز به منزله انصراف تلقی می‌شود

گام پنجم به ارائه مدارک تکمیل شده از قبیل  تعهدنامه محضری مبنی بر صحت مدرک تحصیلی و فیش واریزی ظرف مدت ۱۰ روز به همان دفتر پلیس +۱۰ و ثبت در سامانه وظیفه عمومی (عدم ارائه مدارک مورد نظر در زمان مقرر به منزله انصراف از درخواست است) مربوط می شود. گام ششم ثبت مدارک تکمیل شده متقاضیان در سامانه وظیفه عمومی و ارسال این سوابق از طریق همان دفتر پلیس +۱۰ به وظیفه عمومی محل سکونت است.

در گام هفتم بررسی و تایید مدارک ارسال شده توسط حوزه وظیفه عمومی محل سکونت و ارجاع پرونده به معاونت وظیفه عمومی استان جهت تایید نهایی انجام می شود و در گام هشتم صدور کارت معافیت در مورد پرونده های متقاضیانی که دارای تاییدیه واریز در سامانه هستند اقدام می شود و در نهایت در گام نهم کارت هوشمند معافیت از خدمت وظیفه عمومی صادر و به نشانی متقاضیان ارسال می شود.

تمام درآمدهای حاصل از اعطای معافیت‌های مشمولان مذکور، به حساب درآمد عمومی کشور، موضوع ردیف ۱۵۰۱۲۸ نزد خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود.

جانشین رئیس سازمان وظیفه عمومی ناجا در خصوص میزان درآمد دولت از محل جریمه غیبت سربازی گفت: طی این مدت حدود ۵ هزار میلیارد تومان از محل پرداخت جریمه‌های غیبت سربازان به حساب خزانه واریز شده است.براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی دولت مجاز است تا سقف مشخصی از این درآمد را برای تقویت بنیه دفاعی نیروهای مسلح اختصاص دهد.

عدم تمدید طرح برای سال ۱۳۹۸

اگرچه اجرای طرح جریمه مشمولان غایب از ابتدا مخالفانی هم داشت اما به گذشت ۴ سال از اجرا، تاکنون حدود ۴۰۰ هزار نفر از این تسهیلات استفاده کرده اند. موضوعی که به گفته مسئولان سازمان وظیفه عمومی ناجا تنها تا پایان امسال اعتبار دارد و این طرح برای سال ۹۸ تمدید نخواهد شد. تمدید یا پایان طرح جریمه مشمولان غایب موضوعی است که باید در نهادهای تصمیم گیرنده همچون ستاد کل نیروهای مسلح، سازمان وظیفه عمومی ناجا و به ویژه در مجلس شورای اسلامی در مورد آن تصمیم گیری شود اما مسئولان نظام وظیفه معتقدند افراد مشمول در این طرح سرنوشت خود را با اما و اگرها گره نزنند و هرچه زودتر برای تعیین تکلیف وضعیت خدمت خود به مراجع ذی ربط مراجعه کنند.