شیردهی خود را بسنجید

به گزارش پارس :

شیرم کافی ست؟
اگر تازه شیردهی را آغاز کرده اید و نگرانید که شیرتان برای رشد فرزندتان کافی است یا نه اطلاعات تان را در این باره محک بزنید:
۱. شیر برخی از مادران به اندازه کافی غلیظ و باکیفیت نیست!
بله خیر نمی دانم
۲. اگر نوزادی شیر می خورد و سالم است ولی وزن نمی گیرد یعنی شیر مادرش کم است.
بله خیر نمی دانم
۳. در هفته های اول شیرخوار چقدر شیر مادر می نوشد؟
۸-۴ بار ۱۲-۸ بار ۱۲ بار در روز
۴. نوزاد سهم بیشتر شیر یعنی ۹۰ درصد آن را در ۱۰ دقیقه نخست شیردهی دریافت می کند.
بله خیر نمی دانم
۵. در هر بار شیر خوردن نوزاد باید
یک پستان را تخلیه کند هر دو پستان را خالی کند این مسئله قانون ندارد
۶. مادر نوزادی ۱۷ روزه با شما تماس می گیرد. او نگران است که فرزندش طی ۴۸ ساعت گذشته اجابت مزاج نداشته است. با این حال می گوید که حال فرزندش خوب است و هوشیار به نظر می رسد و ۶-۵ بار در روز شیر می نوشد و شب ها گاهی ۷-۶ ساعت خواب است.
* به او می گویید دچار « یبوست» شیر مادر شده است.
* به او می گویید به پزشک مراجعه کند تا نمودار رشد نوزاد بررسی شود.
* نمی دانم
۷. میزان رشد شیرخواران شیر مادرخوار متفاوت از شیرخواران شیر خشک خوار است.
بله خیر نمی دانم
۸. مادر شیرخوار ۶ هفته ای با شما تماس می گیرد و می گوید ۲ روز است که فرزندش مرتب شیر می خورد به طوری که او می ترسد شیرش تمام شده باشد.
* به او می گویید این موضوع طبیعی است و به شیردهی ادامه دهد.
* به او می گویید طبیعی است و این موضوع طی چند روز آینده درست می شود.
* به او می گویید شیر خشک آماده کند چون به اندازه کافی شیر ندارد.
پاسخ ها
۱. پاسخ « خیر» درست است. شیر مادر بی کیفیت معنی ندارد. ترکیبات و کیفیت شیر در طول شیردهی، در طول روز و در طول ترشح شیر متفاوت می شود. کیفیت شیر از یک مادر تا مادر دیگر متفاوت است اما متفاوت بودن میزان چربی با اسیدهای چرب به معنی بی کیفیت بودن شیر مادر نیست. اگر کودکی با شیرخوردن وزن نمی گیرد به دلیل رقیق بودن شیر نیست بلکه این مسئله به میزان شیر مادر یا نحوه اشتباه شیر خوردن نوزاد مربوط است.
۲. جواب « خیر» صحیح است. بیشتر زنان به اندازه کافی و حتی بیش از نیاز فرزندشان شیر دارند. اگر نوزادی وزن نمی گیرد به دلیل کمی شیرمادر نیست بلکه به دلیل درست شیر نخوردن نوزاد است. وقتی نوزاد پستان را کامل در دهان نگیرد شیر جریان کمی خواهد داشت و به طبع به مرور زمان میزان ترشح شیر نیز کم می شود.
۳. گزینه « ۱۲-۸ بار» درست است. شیرخواران معمولا هر ۳ ساعت یک بار شیر می نوشند با این حال نباید قانونی برای شیر خوردن شیرخوار داشته باشیم. نکته مهم این است که شیرخوار نباید کمتر از ۸ مرتبه در روز شیر بنوشد. هر وعده شیردهی نیز به طور میانگین ۱۵ دقیقه طول می کشد.
۴. جواب « خیر» صحیح است. برخی از شیرخواران در ۵ دقیقه اول و برخی طی ۲۰ دقیقه سهم شیر مورد نیازشان را می نوشند. نکته مهم این است که شیرخوار به طور صحیح پستان را در دهان بگیرد و مؤثر شیر بنوشد، در غیر این صورت حتی اگر ۴۰ دقیقه زیر پستان مک بزند شیر مورد نیازش را دریافت نمی کند.
۵. جواب « ج» درست است. ممکن است نوزادی بعد از ۱۰ تا ۲۰ دقیقه نوشیدن شیر از یک پستان کاملا سیر و راضی به نظر برسد و حتی زیر پستان خوابش ببرد. در نتیجه نیازی نیست پستان دوم را به اجبار به او بدهید. نکته مهم این است که اجازه بدهید نوزاد خود پستان را رها کند، زیرا محتوی چربی شیر در انتها بیشتر است و مهم است که شیرخوار انتهای شیر را بمکد.
۶. گزینه « ب» صحیح است. تعداد اجابت مزاج شیرخوار نشانه میزان شیر دریافتی است. گاهی عدم اجابت مزاج نشانه یبوست نیست اما گاهی فقدان اجابت مزاج به ویژه در روزهای ۴،۵ و ۲۱ نشانه عدم جذب شیر به اندازه کافی است و لازم است پزشک شیرخوار را معاینه کند.
۷. جواب « بله» درست است. تحقیقات بسیاری نشان داده کودکانی که حداقل یک سال شیرمادر می خورند در مقایسه با کودکانی که شیرخشک می خورند در ۲ ماه اول بعد از تولد بهتر وزن می گیرند و سرعت رشدشان در ماه ۳ تا ۱۲ کند تر می شود. به همین دلیل نمودار رشد این کودکان متفاوت از هم است. بررسی ها حاکی از آن است که کندی رشد در ماه های بعد خود دلیل ابتلای کمتر این کودکان در بزرگسالی به دیابت و بیماری های قلبی- عروقی است.
۸. جواب الف و ب هر دو درست است. در ۳ ماهه نخست تولد گاهی اوقات میزان تقاضای نوزاد برای شیر بیشتر است و لازم است مادر طبق درخواست نوزاد به او شیر دهد و نگران تمام شدن شیرش نباشد. ممکن است این زمان ها، دوران پیک رشد شیرخوار باشد یا صرفا شیرخوار برای یافتن آرامش به پستان مادر پناه ببرد.

اگر درد دارید…
درد و ترک نوک پستان از جمله شکایت های بسیاری از خانم ها در دوران شیردهی است اما این موضوع همیشه بی علت نیست. درد پستان در اولین روزهای پس از زایمان طبیعی است و طی روزهای سوم و چهارم برطرف می شود. دردهای ناشی از ترک نوک پستان که حین شیردهی ادامه می یابد و بعد از گذشت یک هفته بهبود نمی یابد دردهای غیرطبیعی محسوب می شود که باید برای درمان آنها به پزشک مراجعه کرد.
در صورتی که شما هم دچار این مشکل شده اید آزمون زیر را انجام دهید تا دلیل ناراحتی تان مشخص شود.
۱) آیا مادر باید بعد از هر بار شیردهی پستان هایش را بشوید؟
بله خیر نمی دانم
۲) بیش از ۸ بار شیردهی در روز توصیه نمی شود زیرا احتمال ترک نوک پستان را افزایش می دهد.
بله خیر نمی دانم
۳) دلیل ترک خوردن نوک پستان در اکثر موارد وضعیت بد شیردهی به نوزاد است.
بله خیر نمی دانم
۴) نحوه مکیدن نوزاد و نحوه حرکت فک و زبان در شیر خوردن از شیشه با پستان متفاوت است.
بله خیر نمی دانم
پاسخ ها
۱) پاسخ « خیر» صحیح است. نیازی به شستن پستان ها قبل و بعد از شیردهی نیست. با این کار مادر چربی طبیعی را که از پستان ها محافظت می کند، می شوید. پوست نوک پستان بسیار حساس است و رعایت بهداشت ساده برای آن کافی است. استفاده از صابون یا سایر شوینده ها ممکن است سبب خشکی و ترک آن شده و حتی عامل بروز آلرژی باشد. در صورتی که در اثر صابون زدن نوک پستان ها دچار ترک پستان شده اید در انتهای هر وعده شیردهی اجازه دهید مقداری از شیر روی پستان مانده و در هوای آزاد خشک شود.
۲) پاسخ « خیر» درست است. دلیل ترک نوک پستان وضعیت اشتباه قرار دادن پستان در دهان شیرخوار است. تعداد دفعات شیردهی و مدت زمانی که هر بار صرف شیردهی می شود در این بین موثر نیست.
۳) پاسخ « بله» درست است. نوزاد را به گونه ای در آغوش بگیرید که صورتش به سمت پستان شما باشد و بدنش در امتداد بدن شما قرار بگیرد. ابتدا نوک پستان را با لب های او تماس دهید تا دهانش را کامل باز کند. بعد پستان را با هاله قهوه ای آن داخل دهان شیرخوار بگذارید.
۴) پاسخ « بله» درست است. شیرخوار باید به کمک زبان و حرکت فک پستان را بدوشد، در حالی که با شیشه هیچ نیازی به دوشیدن وجود ندارد و همین که شیشه داخل دهان قرار می گیرد، شیر جاری می شود. گاهی برخی نوزادان از زبان خود برای کند کردن جریان ورود شیر به دهان استفاده می کنند تا راحت تر تنفس کنند و شیر را ببلعند. کودکانی که شیشه می خورند معمولا دوشیدن شیر از پستان مادر را فراموش می کنند و مکیدن ساده تر شیشه را ترجیح می دهند. توصیه می شود به جای استفاده از شیشه از استکان یا قاشق برای دادن شیر دوشیده شده به شیرخوار استفاده کنید.
کی باید شیر ندهید؟
گاهی مادران می پرسند چه زمان هایی باید شیردهی را متوقف کنند؟ مثلا نگرانند که تب یا بیماری آنها یا دارویی که می خورند از طریق شیر به نوزادشان منتقل شود. آزمون زیر پاسخگوی بسیاری از سوالات شماست!
۱) در صورتی که نوزادی دچار اسهال و استفراغ شود بهتر است مادر شیردهی را قطع کند.
بله خیر نمی دانم
۲) مادری که تب دارد نباید شیر دهد.
بله خیر نمی دانم
۳) خانم هایی که مبتلا به هپاتیت C هستند نباید به فرزندشان شیر دهند.
بله خیر نمی دانم
۴) دوز دارویی که برای کودکان تجویز می شود در مقایسه با دوز دارویی که به مادر داده می شود، چقدر است؟
یک درصد ۵ تا ۱۰ درصد ۲۰ درصد
۵) بیشتر داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی را می توان در دوران شیردهی برای کوتاه مدت مصرف کرد.
بله خیر نمی دانم
۶) مصرف داروهای ضدافسردگی در دوران شیردهی ممنوع است.
بله خیر نمی دانم
۷) مصرف داروی مونوریل برای درمان عفونت ادراری در دوران شیردهی جایز است.
بله خیر نمی دانم
۸) مادری که سیگار می کشد و نمی تواند میزان سیگار مصرفی خود را کاهش دهد، بهتر است شیر ندهد.
بله خیر نمی دانم
۹) مادر شیرده باید توجه خاصی به رژیم غذایی اش داشته باشد.
بله خیر نمی دانم
۱۰) نوزادی که از شیر مادر تغذیه نشده اند بیشتر به مشکلات گوش و حلق و بینی ناراحتی های گوارشی، عفونت های تنفسی، عفونت های ادراری و آلرژی دچار می شوند.
بله خیر نمی دانم
۱۱) تغذیه با شیر مادر احتمال دیابت را کم می کند.
بله خیر نمی دانم
۱۲) احتمال ابتلا به سرطان پستان، تخمدان و مغزاستخوان در زنانی که شیر می دهند، کمتر است.
بله خیر نمی دانم
پاسخ ها
۱) پاسخ « خیر» صحیح است. کودکانی که با شیر مادر تغذیه می شوند خیلی کم دچار اسهال و استفراغ می شوند. قطع شیردهی برای نوزادی که دچار این مشکل است اصلا توصیه نمی شود و کاملا برعکس شیر مادر درمان مناسبی برای قطع اسهال اوست.
۲) پاسخ « خیر» صحیح است. در صورتی که مادر به بیماری های عفونی رایج مبتلا شود و تب، سرفه و تهوع یا اسهال داشته باشد ممکن است بیماری خود را به شیرخوار منتقل کند اما قطع شیردهی لازم نیست. ادامه شیردهی سبب می شود شدت بیماری شیرخوار بیشتر نشود یا حتی او را در برابر بیماری ایمن کند.
۳) جواب « خیر» صحیح است. قطع شیردهی تنها در شرایطی توصیه می شود که مادر به ایدز، عفونت HIV، تبخال پستان یا سل مزمن مبتلا باشد. در رابطه با هپاتیت B اگر نوزاد ابتدای تولد واکسیناسیون شود نیازی به قطع شیردهی نیست و در مورد هپاتیت C نیز رعایت برخی مسائل بهداشتی کفایت می کند.
۴) جواب « ۱ درصد» صحیح است.
۵) جواب « بله» درست است.
۶) جواب « خیر» درست است. البته بهتر است در مورد برخی داروها نظر پزشک را جویا شد.
۷) جواب « بله» درست است.
۸) جواب « خیر» صحیح است. سیگار کشیدن سبب کاهش تولید شیر و عامل افزایش احتمال کولیک در نوزادان است. ترکیبات مضر سیگار از طریق ریه بیشتر از شیرمادر جذب می شود. متاسفانه آمار نشان داده ترکیبات نیکوتینی در ادرار نوزادان مادران سیگاری که به فرزندشان شیر می دهند، بالاست و احتمال مرگ ناگهانی این نوزادان در مقایسه با آن دسته که شیر نمی خورند بیشتر است. توصیه به تمام مادران شیرده ترک سیگار است اما اگر واقعا ترک سیگار یا کاهش مصرف برای مادری مقدور نیست بهتر است به فرزندش شیر بدهد تا اینکه این نعمت را از او دریغ کند. بهترین کار این است که ۲ ساعت قبل از شیردهی مادر سیگار نکشد.
۹) پاسخ « خیر» صحیح است. مادر باید تغذیه متعادل و متناسب داشته باشد. نیازی به حذف ادویه ها، کلم یا سیر از برنامه غذایی و بیشتر مصرف کردن شیر یا آب نیست.
۱۰) جواب « بله» درست است.
۱۱) جواب « بله» درست است.
۱۲) جواب « بله» درست است.
منبع: shahrzadpress. com