نفت ایران و مواضع مشتریانش در مقابل تحریم آمریکا

در حالی که دولت آمریکا فشار بر متحدانش برای توقف کامل خرید نفت از ایران را افزایش داده است، شرکت های فوجی اویل ژاپن و فورموسا پتروچمیکال تایوان در حال بررسی قطع خرید نفت از ایران هستند، اما آنها هنوز تصمیم نهایی را اتخاذ نکرده اند.

همچنین کره جنوبی پیش از این مقداری از خرید نفت خود از ایران را متوقف کرده وقصد دارد نفت امارات را جایگزین نفت وارداتی از ایران کند.

شرکت فوجی اویل احتمالا محموله های نفتی از عربستان، قطر و ابوظبی را با خرید نفت خود از ایران جایگزین خواهد کرد و شرکت فورموسا هم ممکن است تصمیم به خرید نفت از عربستان و عراق بگیرد.

لین که این، سخنگوی شرکت فورموسا در خصوص کاهش خرید نفتشان از ایران گفته است: ما در حال آماده شدن برای سناریوهای مختلف هستیم و بدترین سناریو ممنوعیت کامل خرید نفت از ایران است.

به گفته وی واردات نفت از ایران بخش کوچکی از کل خرید نفت شرکت فورموسا را تشکیل می دهد و هرگونه کاهش خرید از ایران را می توان با خرید نفت هایی از نوع دیگر از بازار تک محموله ها جبران کرد.

هرگونه کاهش صادرات نفت ایران می تواند به عربستان کمک کند که سهم خود از بازار آسیا را که پس از آغاز اجرای توافق کاهش تولید کم شده بود، پس بگیرد.

عربستان اعلام کرده که قصد دارد برای جبران شکاف عرضه موجود در بازار، تولید خود را به رقم 11 میلیون بشکه در روز برساند. اما این اقدام در شرایطی که تولید نفت ونزوئلا و لیبی نیز با مشکل مواجه شده، می تواند ظرفیت تولید ذخیره عربستان را با محدودیت جدی مواجه سازد.

*ژاپن و خرید نفت از ایران

تاکاکی سوبو، سخنگوی شرکت فوجی اویل گفت، این شرکت تصمیم خود در مورد خرید نفت از ایران را پس از مشورت با دولت ژاپن و دیگر پالایشگاه های ژاپنی اتخاذ خواهد کرد.

چند منبع آگاه نیز گفتند، شرکت فورموسا پتروچمیکال تصمیم نهایی در این باره را پس از نشست مدیران این پالایشگاه با مقامات دولت تایوان در طی هفته های آینده اتخاذ خواهد کرد.

شرکت جی ایکس تی جی، بزرگترین پالایشگاه ژاپن هم گفته قصد دارد از دستورالعمل های دولت ژاپن در زمینه تحریم ها پیروی کند و اگر این شرکت ناگزیر به قطع خرید نفت از ایران شود، نفت مورد نیاز خود را از دیگر تولید کنندگان در خاورمیانه، غرب آفریقا و احتمالا آمریکا تامین خواهد کرد.

* چین و هند بزرگ‌ترین خریداران نفت ایران

به نظر می رسد که موفقیت تحریم های جدید آمریکا علیه ایران تا حد زیادی به موضع دو مشتری بزرگ نفت این کشور یعنی چین و هند بستگی خواهد داشت.

هرچند پکن مذاکرات استراتژیکی را در ماه های گذشته با ایران انجام داده، اما نگفته که آیا تحت فشار آمریکا خرید نفت از ایران را کاهش خواهد داد یا نه. در همین حال، وزیر نفت هند هم گفته، دهلی نو هنوز تصمیم نهایی در مورد خرید نفت از ایران را اتخاذ نکرده است، اما هرگونه تصمیمی در این باره با توجه به منافع هند اتخاذ خواهد شد.

با این حال مسئولان صنعت نفت ایران معتقدند تحریم های نفتی ایران نمی تواند به راحتی اتفاق بیافتد و ایران بازارهای نفت خود را از دست نخواهد داد.

یک منبع آگاه به خبرنگار رویترز گفته است ایران در حال حاضر روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت و میعانات گازی، صادر می کند و با شروع تحریم های نفتی علیه ایران این میزان کاهش می‌یابد اما هرگز صفر نخواهد شد.

اخیرا نیز رئیس کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی نشستی را در خصوص مشکلات موجود اقتصادی برگزار کرده است که در این نشست مسئولان وزارت نفت و سیستم بانکی نیز حضور داشته و روش های مختلف را برای فروش نفت ایران و دریافت ارز مورد بررسی قرار داده‌اند.

* وزیر نفت هند: ما براساس منافع خودمان تصمیم میگیریم

اگر چه هند رسما اعلام نکرده است که قصد کاهش خرید نفت از ایران را دارد اما خبرگزاری رویترز مدعی است هندی ها خود را برای کاهش قابل توجه خرید نفت از ایران آماده می کنند و وزیر نفت هند نیز به پالایشگاه هایی که نفت ایران را خریداری میکنند اعلام کرده است به دنبال جایگزین نفت ایران باشند.

در دوره قبلی تحریم ها، هند یکی از چند کشوری بود که همچنان به خرید نفت ایران ادامه می داد اگرچه مجبور شد واردات خود را به دلیل محدودیت های اعمال شده توسط تحریم های ایالات متحده و اروپا در زمینه حمل و نقل، بیمه و کانال های بانکی کاهش دهد.اما ظاهرا این بار متفاوت است و هندی ها به دنبال کاهش شدید خرید نفت از ایران هستند.

* موضع ترکیه و روسیه درباره تحریم نفت ایران

در عین حال ترکیه نیز به عنوان یکی از مشتریان نفت ایران اعلام کرده است که از تحریم‌های نفتی آمریکا پیروی نخواهد کرد. وجود مرز زمینی بین ایران و ترکیه این امکان را به دو کشور می‌دهد که احتمالا به دور از چشم ناظران به مبادلات نفتی خود ادامه دهند.

در همین حال مقامات دولت روسیه نیز اعلام کرده‌اند که قرارداد تهاتر نفتی با ایران معتبر است و روسیه به این قرارداد پایبند خواهد بود. این قرارداد احتمالا فروش لااقل 500 هزار بشکه از نفت ایران را تضمین خواهد کرد.

بر این اساس به نظر می‌رسد اگر میعانات گازی تولیدی پارس جنوبی در داخل کشور پالایش نشود، مانند دور قبلی تحریم‌ها بیشترین مشکل نه در فروش نفت بلکه در فروش این میعانات خود را نشان دهد.

در همین حال نباید این نکته را نیز از نظر دور داشت که بنا به اذعان مقامات آمریکایی و سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با انرژی تحریم نفت ایران قیمت این کالای استراتژیک را در بازار جهانی افزایش خواهد داد و بخشی از کاهش درآمدهای ناشی از کاهش احتمالی میزان فروش نفت ایران جبران خواهد شد.

علاوه بر این در حال حاضر راهکارهای مطمئنی برای نقل و انتقال مالی در دو بخش پیام‌رسان مالی و تبادلات بانکی دو جانبه در قالب پیمان‌های پولی طراحی شده‌اند که در صورت بکارگیری از سوی بانک مرکزی امکان دریافت و مصرف درآمدهای نفتی ایران را به سادگی فراهم خواهند کرد.