آیا روسیه برای معامله قرن معامله می‌کند؟

«عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای رای‌الیوم نوشت: صحت شایعات درباره «انزوای» عباس و تحولات بحران جسمی او چقدر است؟ آیا عباس خواهد توانست به دعوت پوتین برای سفر به مسکو و دیدار با نتانیاهو در چارچوب «دیپلماسی جام جهانی» پاسخ دهد؟ چرا سخن‌ها درباره «مبادله» روسیه و آمریکا، که عنوان آن سوریه مقابل هموار کردن «توافق قرن» است، افزایش یافته است؟

عطوان در این مقاله نوشت: برای ما دشوار است که با قاطعیت بگوییم «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد توانست به دعوت «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه برای حضور در مسابقه پایانی جام جهانی در مسکو در اواسط ماه ژوئیه آینده پاسخ دهد؛ چرا که گزارش‌‌های منتشر شده از رام‌الله درباره سلامت جسمی وی، کاملا اطمینان‌بخش نیست.

محافل نزدیک به محمود عباس درباره ارائه اطلاعات پیرامون وضعیت سلامتی محمود عباس، به توصیه صریح و واضح دستگاه‌های امنیتی و خود رئیس تشکیلات خودگردان، بسیار سخت افشاگری می‌کنند. از سوی دیگر، فرزندان عباس، که دور وی را احاطه کرده‌اند و دستور کار فعالیت‌ها و برنامه‌های وی را نهایی می‌کنند، مهمانان رئیس تشیکلات، دوره‌های دیدار با وی و مدت زمان این دیدار را مشخص می‌کنند. این موضوع را منابع موثق به ما فاش و تأکید کردند گزارش‌هایی مبنی بر این‌که محمود عباس مریض و خسته است و به دفتر کارش جز برای چند ساعت بسیار اندک در شب می‌رود و تحت درمان‌های دوره‌ای به صورت میانگین دو بار در هفته در یکی از بیمارستان‌های رام‌الله قرار می‌گیرد بسیار دقیق هستند.

در مقابل، «رهبری کوچک» جنبش فتح با حضور عناصر بارز و رقیب در جنگ جانشینی( برای محمود عباس) نشست‌های فشرده‌ای، برای پیگیری تحولات مربوط به «توافق قرن» و نیز دیدار و تماس‌ها در ارتباط با این توافق، به‌ویژه سفر «جرد کوشنر» داماد و مشاور ارشد رئیس‌جمهوری آمریکا و دستیار وی «جیسون گرینبلات» به منطقه عربی، و دیدارهای‌ مقام‌های عربی از واشنگتن- که آخرین مورد آن سفر «عبدالله دوم» پادشاه اردن است-، و گزارش‌های مربوط به پروژه «صلح اقتصادی» برگزار می‌کنند. به موجب پروژه «صلح اقتصادی»، سرمایه یک میلیارد دلاری برای احداث نیروگاه‌ها، ایستگاه آب شیرین‌کُن، احداث بندر در «رفح» مصر که در مجاورت نوار غزه است و انتظار می‌رود به منطقه آزاد اقتصادی تبدیل شود، اختصاص داده می‌شود.

عباس از زمان بحران‌شدن اوضاع جسمی‌اش، که بسیار وخیم است، از شهر رام‌الله خارج نشده است. محمود عباس از بیماری ذات‌الریه( او بسیار اهل سیگار است) و حمله قلبی شدید رنج می‌شود و پزشکان متخصص، که بیشتر آنها فلسطینی و تحصیلکرده در اروپا و آمریکا هستند، او را احاطه کرده و 24 ساعته وضعیت جسمانی او را چک می‌کنند. رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین قرار بود به یک سفر عربی، که شامل مصر، اردن و عربستان سعودی است، برود تا از این کشورها اطلاعاتی درباره «توافق قرن» و مواضع‌شان درباره این توافق را دریافت کند ولی او این سفر را به 2 دلیل لغو کرد: نخست اینکه برخی از این کشورهای عربی، به دلیل این‌که عباس هرگونه دیدار با مقام‌های آمریکایی را از زمان تصمیم آنها به معرفی قدس اشغالی به عنوان پایتخت اسرائیل جدی تحریم کرده است، شور و شوقی برای سفر او نشان نداده‌اند. دوم این‌که عباس به دلیل جلوگیری از وخامت جسمی خود، بنا به توصیه پزشکانش، این سفرها را لغو کرد.

موضوعی دردناک است که رهبری سازمان آزادی‌بخش فلسطین، و نیز ملت فلسطین در حالت فلج سیاسی، انزوای منطقه‌ای و بین‌المللی و دور شدن کامل از دایره اقدام، آن هم در چینن برهه حساس و بسیار خطرناک که توطئه‌های برای حذف قضیه فلسطین افزایش یافته‌اند، زندگی کنند.

موضوع قابل توجه این بود که دولت «دونالد ترامپ» آماده برای دادن امتیازات بیشتر در پرونده‌های منطقه‌ای مانند پرونده سوریه است با معادله به رسمیت شناختن نفوذ روسیه در مقابل تصمیم «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهوری روسیه برای میانجیگیری در این خصوص( توافق قرن). عناوین این معادله می‌گویند که دولت آمریکا در مقابل تسهیل اجرای «توافق قرن»، از ( حمایت) گروه‌های معارض مسلح در سرتاسر دست برمی‌دارد و از این کشور خارج می‌شود و همچنین دست مسکو و همپیمانانش را برای بازگرداندن حاکمیت سوریه به استان‌ها درعا، القنیطره و ریف السویداء و نیز بازگشایی گذرگاه مرزی «نصیب» در مجاورت اردن، باز می‌گذارد.

دیپلماسی «جام جهانی»، که رئیس‌جمهور پوتین آن را رهبری می‌کند و جوهر بندهای آن، تلاش برای پایان دادن به فاصله میان عباس و نتانیاهو و گرد هم آوردن مجدد این دو پای میز مذاکرات زیر چتر روسیه است، که چه بسا اولین چرخ آن طی چند روز آینده به حرکت درآید به‌ویژه بعد از سفر «جان بولتون» مشاور امنیت ملی آمریکا- که از بارزترین مهندسان این طرح و از عقاب‌های دولت کنونی در حمایت قوی از نتانیاهو و طرح‌های آن برای پایان دادن به قضیه فلسطین است- به مسکو.

دیدار عباس و نتانیاهو، اگر در مسکو انجام شود، یکی از مهم‌ترین محورهای دیدار پوتین با بولتون و نیز با رئیس‌جمهوری آمریکا در «هلیسنکی» خواهد بود که احتمال می‌رود در آن اختلافات بین دو ابرقدرت جهانی درخصوص کره‌شمالی، اوکراین، جنگ در سوریه و طبعا توافق هسته‌ای ایران مورد بحث و رایزنی قرار بگیرد.

موضع رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین درخصوص تحریم هرگونه دیدارها یا استقبال از گفت‌وگوهای تلفنی مسئولان آمریکایی درباره «توافق قرن»، که یکی از خطرناک‌ترین تهدیدها علیه قضیه فلسطین است، موضعی ثابت تاکنون است که بسیار از جمله ما را متعجب کرده است، ولی سوال این است که این تحریم تا کی پایدار خواهد ماند، و مهم‌ترین موضوع، وضعیت سلامتی محمود عباس، و نیز میزان پایبندی رقبا بر سر جانشینی احتمالی عباس( به این تحریم) است. ما به خوبی می‌دانیم که کسانی از میان خودشان با این طرح مخالف هستند و می‌خواهند تماس‌ها با واشنگتن را از منظر «واقع‌گرایی» و به بهانه پی بردن به بطن تلاش‌ها و آنچه( واشنگتن) در حال پُخت آن است، ازسر بگیرند.