پایان‌نامه چند؟!

- متین مصفا : مدت زمان زیادی از اعلام نتایج کنکور ارشد در دانشگاه‌‌های سراسری و آزاد نمی‌گذرد اما این نگرانی همواره وجود داشته است که نظام آموزشی ما تا چه میزان این توانایی را دارد که دانشجویان را به سمت مقاله نویسی و پژوهش‌های علمی سوق دهد.

نگرانی که از آن جایی جدی می‌شود که دیده شده است  هرساله سیل زیادی به جمعیت دانشجویان مقطع ارشد وارد می‌شوند اما در این راه نه تنها بر سواد علمی خود می‌افزایند که بعضا مشاهده  شده است که برخی از دانشجویان توان نوشتن یک مقاله ساده را نیز ندارند چه رسد به اینکه بخواهند در پایان دوره تحصیلات تکمیلی خود در مقطع ارشد پایان نامه ارائه داده و از آن دفاع کنند.

عدم تبحر و نداشتن مهارت‌های لازم برای نوشتن یک مقاله علمی دانشجویان را به سمت کپی کاری و خرید مقالات سوق می‌دهد، مساله‌ای که در صورت تداوم باعث افت شاخص علمی کشور خواهد شد.

در این شرایط که قانون حمایت از پژوهشگران به دست فراموشی سپرده شده و عملا حق مالکیت معنوی محققان نادیده گرفته می‌شود، نباید انتظار داشت که دانشجویان میل و رغبت چندانی برای نوشتن مقالات علمی داشته باشند.

این در حالی است که قانون خرید و فروش مقالات و پایان‌نامه‌های علمی و پژوهشی را ممنوع اعلام کرده است اما مساله اینجاست دو وزارتخانه علوم و بهداشت چنان اهتمامی برای اجرایی شدن این امر ندارند و این قانون در حال خاک خوردن است.

سال گذشته بود که قانون ممانعت از خرید و فروش مقالات و پایان‌نامه‌های علمی و پژوهشی در  دو کمیسیون قضایی و کمیسیون آموزش و تحقیقات به تصویب رسید و حتی در صحن علنی مجلس نیز رأی مثبت آورد اما علیرغم اینکه قرار شد تا وزارتخانه‌های علوم و بهداشت و در مان قرار بود آیین نامه اجرایی آن را تعیین کنند، خبری از آن نشد و عملا به دست فراموشی سپرده شد.

متاسفانه امروز بعد از گذشت حدود یکسال از تصویب این طرح مهم هنوز آیین نامه اجرایی طرح از سوی دو وزارتخانه علوم و بهداشت تدوین نشده است و در حال حاضر متأسفانه شاهد فروش غیرمجاز مقالات و پایان‌نامه‌های دانشجویی آن هم به صورت علنی در خیابان انقلاب هستیم.

این مساله به جایی رسیده است که در حال حاضر عده‌ای با پلاکادر و اتیکت پایان‌نامه‌های دانشجویی، مقالات علمی و پژوهشی را در ازای اخذ وجه در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند و هیچ نهاد نظارتی با این آنها برخوردی نمی‌کند.

در این شرایط که قانون حمایت از پژوهشگران به دست فراموشی سپرده شده و عملا حق مالکیت معنوی محققان نادیده گرفته می‌شود، نباید انتظار داشت که دانشجویان میل و رغبت چندانی برای نوشتن مقالات علمی داشته باشند.

در صورتی که اگر مجازات کیفری و مجازات انتظامی قانون ممانعت از خرید و فروش مقالات و پایان‌نامه‌های علمی و پژوهشی اجرایی شود، این انتظار از دانشجویان که برای نوشتن پژوهش‌های علمی خود وقت بزارند و توان خود را در این حوزه متمرکز کنند.

در پایان باید گفت جمعیت جدید دانشجویان ارشد در راهند و آنان در آغاز مسیر قرار دارند، پس بهتر است فکری به حال این موضوع کرده و قانون منع خرید و فروش پایان نامه و مقالات علمی تعیین هرچه سریعتر تعیین تکلیف شود تا هم رشد علمی کشور ارتقا یافته و هم این شهر آشوب خرید و فروش پایان نامه به اتمام برسد.