ارزیابی برنج های وارداتی از نظر فلزات سنگین

گفتنی است هر چند گاهی اخباری مبنی بر وجود سم در مواد غذایی و به ویژه برنج موجی از نگرانی در بین مردم ایجاد می کند.
به گزارش ایرنا از سازمان غذا و دارو، عطاالله شکوری افزود: تمام برنج ها تحت برنامه­ های خاص سازمان غذا و دارو، مانند طرح پایش فرآورده های غذایی، آرایشی و بهداشتی در سطح عرضه موسوم به PMS و طرح آلاینده ها، ارزیابی می­ شوند و در صورت هر گونه مغایرت نمونه­ های آنالیز شده با استاندارد مربوطه نمونه رد می­ شود.
وی خاطرنشان کرد: مردم در صورت خرید از مراکز معتبر، نگران سلامت محصول نباشند زیرا آزمایشات لازم انجام گرفته است.
مدیر آزمایشگاه کنترل کیفیت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: مشکل آلوده شدن مواد غذایی با انواع آلاینده ها و سموم یک مساله جهانی است، اینگونه نیست که فقط ما در ایران با آن مواجه باشیم زیرا تمام آلاینده ها در کره زمین وجود دارند و حتی می توانند توسط عواملی مانند باد، آب و خاک جابجا شوند.
شکوری افزود: سالانه گزارش هایی وجود دارد که در کشورهای پیشرفته هم این سموم در مواد غذایی ردیابی می­ شوند اما تفاوت بین کشورهای پیشرفته و درحال توسعه در نحوه مدیریت آلاینده ها و سموم است که در آن کشورها بسیار اصولی و عملی است.

**اثرات سمی آلاینده های موجود در مواد غذایی
مدیر آزمایشگاه کنترل کیفیت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ادامه داد: سموم و آلاینده های موجود در مواد غذایی می توانند اثرات سمی گوناگونی را در انسان ایجاد کنند.
شکوری گفت: این اثرات می ­تواند حاد یا مزمن باشد. حالت حاد بیشتر در بین کشاورزان و کارگران دیده می­شود. بطورمثال سموم آفت­کش باعث ایجاد سردرد، گیجی، تاری دید، گرفتگی عضلات، اسهال، تعریق شدید، اشک ریزش و حتی تهوع و اختلال تنفسی می­ شوند و اگر مقدار مصرف بالا باشد می ­تواند منجر به کما و مرگ شود.
وی اضافه کرد: در سمیت مزمن هم علائم و بیماری های ایجاد شده با توجه به نوع آلاینده متفاوت است. بطورمثال اثرات مزمن بر کبد و اختلال کبدی، اختلال سیستم عصبی، اختلال در هورمون های بدن و حتی سرطان می تواند از خطرات مزمن مسمومیت باشد.
مدیر آزمایشگاه کنترل کیفیت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: خوشبختانه بسیاری از مواد غذایی به صورت خام خورده نمی ­شوند. حتی اگر خام هم خورده شوند مانند انواع میوه و سبزی ها قبل از خوردن چندین فرایند شستشو روی آنها انجام می ­شود تا قابل خوردن شود. به طور مثال محصولاتی مانند برنج هم شستشو و هم پخته می­ شوند.
وی تاکید کرد: از نظر علمی ثابت شده است که مجموع این فرآیندها می­ توانند از مقدار سموم و آلاینده های موجود در محصولات کشاورزی بکاهند. نکته مهم این است که شستشو باید با دقت صورت گیرد و در مورد میوه­ ها لازم است در سینک پر از آب چندین دقیقه غوطه ور شوند.
شکوری با اشاره به اقدامات انجام شده در آزمایشگاه کنترل کیفیت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: این آزمایشگاه به مدرن­ترین دستگاه­های آنالیز سموم آفت­کش، فلزات سنگین و عوامل میکروبی مجهز است و روزانه و به صورت مرتب نمونه ­های مواد غذایی و محصولات کشاورزی گوناگون از جمله برنج را از نظر میزان سموم و آلاینده ها آنالیز و در صورت آلوده بودن گزارشات لازم را به مسئولین مربوطه ارائه می کند.

**تمام محصولات کشاورزی بالقوه در معرض آلاینده ها هستند
مدیر آزمایشگاه کنترل کیفیت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: بطور کلی تمام محصولات کشاورزی از جمله برنج و حتی مواد غذایی تولید شده در کارخانه ها بالقوه می توانند در معرض انواع زیادی از آلاینده ها و سموم قرار گیرند.
شکوری افزود: این آلاینده ها ممکن است شیمیایی یا بیولوژیک باشند. در بین آلاینده های بیولوژیک، عوامل میکروبی بسیار شناخته شده هستند و به راحتی می توانند در شرایط غیر بهداشتی تمام مواد غذایی را آلوده کنند. همچنان که سالانه گزارشات زیاد در مورد مسمومیت غذایی با عوامل میکروبی بویژه باکتری ها در رسانه ها منتشر می شود.
وی با اشاره به امکان وجود ترکیبات شیمیایی در مواد غذایی گفت: این ترکیبات به دو گروه کلی تقسیم می ­شوند، گروه اول در صورت مساعد بودن شرایط محیط در محصولات کشاورزی تولید می ­شوند مانند انواع سموم قارچی از جمله آفلاتوکسین­ها که تشکیل آنها در غلات از جمله برنج اثبات شده است. سموم آفلاتوکسین توسط برخی قارچ های میکروسکپی تولید می­ شوند و در همه جای دنیا هم وجود دارند.
وی اضافه کرد: گروه دوم ترکیبات شیمیایی هستند که از سوی انسان با نیت حفظ محصولات کشاورزی در برابر آفات وارد مواد غذایی می­شود و باقیمانده آنها می ­توانند در محصولات کشاورزی باقی مانده و وارد بدن انسان شود بطورمثال سموم آفت کش یا ترکیبات شیمیایی موجود در انواع کودهای شیمیایی از سوی انسان وارد محصولات کشاورزی می ­شود علاوه بر این گاهی انسان به صورت ناآگاهانه و از طریق فاضلاب های گوناگون این مواد را وارد غذا می­ کند.
اجتمام**9185 ** 1418