آمریکا چگونه از افغانستان خارج می‌شود؟

به گزارش پارس ، به نقل ازفارس، تحولات صحنه افغانستان در ابعاد مختلف داخلی و بین المللی با نزدیک شدن به زمان اعلام شده خروج نیروهای آمریکایی و ناتو از این کشور در سال ۲۰۱۴ میلادی سرعت قابل توجهی پیدا کرده است. به خصوص این که افغانستان در سال ۲۰۱۴ شاهد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری است و مساله ثبات و امنیت برای ورود به چنین مرحله ای برای همه بازیگران داخلی و خارجی صحنه افغانستان حائز اهمیت است.

این شرایط موجب طرح این پرسش شده است که آمریکا روند خروج از افغانستان را با چه ابعاد کمی و کیفی دنبال خواهد کرد؟ بدون تردید پاسخ به این پرسش از این جهت اهمیت دارد که بسیاری از کارشناسان بر این باورند آمریکا در یک سال باقی مانده تا سال ۲۰۱۴ میلادی قطعا نیازمند طراحی بازی های امنیتی جدید در صحنه افغانستان است تا از این طریق بتواند هزینه های امنیتی ناشی از خروج نیروهایش را کاهش دهد. اما واقعیت های صحنه سیاسی و نظامی افغانستان نیز بیانگر این نکته مهم هستند که آمریکا برای خروج موفقیت آمیز از افغانستان با تردیدهای جدی مواجه است.

البته قبل از هر چیز باید یادآوری شود که آمریکا قائل به خروج کامل از افغانستان نیست و همان طور که منابع اطلاعاتی گزارش می دهند، آمریکا طی ۱۲ سال گذشته پایگاه های دائمی در قندهار، شیندند و… دارد و حاضر به تحویل آن ها به دولت افغانستان نخواهد بود. حتی اخیرا حامد کرزی که به نظر می رسد امروزه به شدت نگران وضعیت خود در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده است، اعلام کرده آمریکا متقاضی در اختیار گرفتن حداقل ۹ پایگاه نظامی در افغانستان است.

در عین حال، اخیرا میزان مواضع مقامات آمریکایی در خصوص چگونگی خروج از افغانستان بسیار افزایش یافته است. در تازه ترین این مواضع جان کری وزیر خارجه آمریکا اعلام کرده، اوباما قصد دارد در آینده نزدیک طرح های خود را در این خصوص به ویژه افغانستان بعد از ۲۰۱۴ میلادی اعلام کند. اگر چه پیش از این فرماندهان نظامی آمریکایی از جمله جیمز ماتیس فرماندهی نیروهای مرکزی آمریکا توصیه کرده بود ۱۳ هزار و ۶۰۰ نظامی آمریکایی بعد از ۲۰۱۴ در افغانستان باقی بمانند.

بنابراین بررسی مواضع فوق و سایر واقعیت های صحنه افغانستان بیانگر آن است که آمریکا در فرایند خروج با چالش های اساسی زیر مواجه است:

۱- بر اساس برآوردهایی که از سوی منابع اطلاعاتی آمریکایی صورت گرفته، آمریکا در فرایند خروج از افغانستان با چالش هزینه ها مواجه است. روزنامه واشنگتن تایمز اخیرا نوشته است: کارشناسان دفاعی تخمین رده اند که عقب نشینی نظامیان آمریکایی از افغانستان هزینه ای بالغ بر ۷ میلیارد دلار برای آمریکا خواهد داشت.

۲- اختلاف میان آمریکا و سایر اعضای ناتو از دیگر چالش های آمریکا در این مرحله محسوب می شود. در این راستا، نشریه دی سایت چندی پیش نوشت: اعضای ناتو برای تصمیم گیری در مورد چگونگی خروج از افغانستان با یکدیگر اختلاف نظر دارند. بر اساس گزارش نشریه مزبور در حال حاضر حدود ۱۰۰ هزار نیروی بین المللی در افغانستان حضور دارند که دو سوم آن مربوط به آمریکاست.

همچنین بر اساس اعلام منابع خبری، نشست های مداوم کمیته نظامی ناتو در مورد افغانستان با هدف تعریف چگونگی ماموریت های ناتو پس از ۲۰۱۴ در افغانستان در حال برگزاری است که دومین نشست آن اخیرا در بروکسل با حضور فرماندهان نظامی ناتو برگزار شده است.

۳- از طرف دیگر، آمریکا برای خارج کردن تجهیزات و نیروهای خود نیازمند همکاری لجستیکی کشورهای منطقه است که در حال حاضر از پاکستان انجام می شود. با این وجود، هنوز از جنبه مواصلاتی با مشکلات جدی مواجه است؛ به طوری که منابع خبری پاکستان مورخ ۲۷/۲/۱۳۹۲ اعلام کردند با آغاز خروج اموال ناتو از افغانستان، ۲ کامیون تدارکاتی ناتو در منطقه قبیله ای خیبر پاکستان هدف تیراندازی شبه نظامیان قرار گرفت.

۴- مهمتر آن که جامعه افغان امروزه با این پرسش مواجه است که آیا آمریکا و متحدینش توانسته اند برای این کشور صلح به ارمغان بیاورند. چرا که در حال حاضر فضای داخلی افغانستان به شدت در حال امنیتی شدن است و بر اساس گزارش های منتشر شده، میزان حملات انتحاری تقریبا هر هفته اتفاق می افتد و بسیاری از فعالیت های اقتصادی در افغانستان تعطیل شده اند.

۵- عدم آمادگی نیروهای امنیتی افغان و افزایش انگیزه های طالبان برای تشدید ناامنی ها نیز موجب شده است تا مسئله « امنیت» برای ورود به سال ۲۰۱۴ برای آمریکا مبهم باقی بماند.

بنابراین پیش بینی می شود آمریکا در ماه های آینده بازی های امنیتی جدیدی را در افغانستان شروع خواهد کرد که از طریق آن بتواند ضمن فراهم کردن زمینه های خروج بی سر و صدا و آرام نیروهایش از افغانستان، حضور بخشی از نیروهای خود را در چهارچوب یک توافقنامه امنیتی با دولت افغانستان ادامه دهد.

به عبارت دیگر، آمریکا از طریق ایجاد و تقویت خلاءهای امنیتی جدید در افغانستان، سعی می کند ناامنی های تازه ای را با هدف اعمال راهبرد مدیریت هرج و مرج ایجاد نماید.