بورس در نقطه تغییر مسیر؟

به گزارش پارس به نقل از دنیای اقتصاد، مصوبات بودجه ای مجلس در حالی گروه های پیشرو بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار داده که بورس تهران طی ۶ روز کاری سقوط ۱۳۸۲ واحدی را تجربه کرد تا عقب نشینی سنگینی را به کانال ۴۳ هزار واحدی داشته باشد.

هرچند معامله گران در آستانه برگزاری انتخابات به طور سنتی انتظار برخی اصلاح قیمت ها را داشتند اما تصمیماتی که در مجلس برای گروه های پالایشگاهی و سنگ آهنی گرفته شد، بورس را با عرضه های سنگینی مواجه کرده و بازار دومینویی از سقوط قیمت ها را شاهد است که با صف فروش دیروز هلدینگ خلیج فارس تکمیل شد.
این در حالی است که هنوز ابعاد تصمیمات اخیر مجلس با ابهامات اساسی مواجه است و به همین دلیل برخی فعالان بازار از مقام ناظر انتظار دارند تا با توقف نمادها نسبت به این موضوعات شفاف سازی کنند.
نیازی به توقف نمادها نیست

با این وجود رییس امور بورس های سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: نیازی به توقف نمادها به بهانه شفاف سازی درخصوص تصمیمات مجلس نیست. محمودرضا خواجه نصیری افزود: در هنگام بازگشایی نمادهای پالایشگاهی آخرین وضعیت و سناریوهای موجود برای این شرکت ها درخصوص سهم صندوق توسعه ملی تشریح شد و سپس نماد این گروه بازگشایی شد که در این بین پالایشگاه لاوان به دلیل عدم ارائه اطلاعات همچنان متوقف است اما سایر شرکت های این گروه تمامی اطلاعات مربوط به روند سودآوری خود را با توجه به سهم صندوق توسعه ملی به بازار اعلام کرده اند.

خواجه نصیری با بیان اینکه براساس تصمیمات مجلس اتفاق جدیدی نیفتاده است، خاطرنشان کرد: همچنان اطلاعات ارائه شده از سوی شرکت های پالایشگاهی تمامی موارد را دربرگرفته است و تغییری در این اطلاعات ایجاد نشده است.

این مقام ناظر با اشاره به فضای منفی بازار افزود: انتظار فعالان بازار همواره این بوده که نمادهای معاملاتی باز باشند و امکان نقدشوندگی سهام وجود داشته باشد؛ رویکرد ما نیز همواره این است که تا زمانی که اطلاعات به طور قطع با تغییر قابل اهمیت مواجه نباشد، نماد هیچ شرکتی متوقف نشود. وی تصریح کرد: مفروضات بودجه ای در مورد گروه پالایشگاهی با توجه به تصمیمات بودجه ای تغییری نداشته است و این نمادها تمام این موارد را در اطلاعات خود اعلام کرده بودند.

خواجه نصیری در ادامه افزود: دلیل روند منفی بازار در روزهای گذشته کاملا مشخص است و به برخی واکنش ها در مورد تصمیمات بودجه ای مربوط است. این در حالی است که اگر بعضی ابهامات هم وجود داشته باشد، اساسا عکس العمل همواره صحیحی نیست که براساس این ابهامات نماد شرکت ها را متوقف کنیم.
وی تاکید کرد: اگر به طور مثال نماد گروه ها به خاطر ابهام در پرداخت عوارض و سایر موارد متوقف شود، معلوم نیست که بازگشایی و رفع ابهام این موارد چه زمانی انجام شود. ضمن اینکه نگرانی و بحث پیرامون این موارد بودجه ای از زمان تنظیم لایحه در دولت مطرح بوده و بر این اساس باید سه تا چهار ماه این نمادها متوقف شوند؛ این در حالی است که توقف نمادها نیز مطلوب سرمایه گذاران نیست.

تحرکات مثبت بازار از سر گرفته می شود

حجت سرهنگی یکی از کارشناسان بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما از منفی شدن شاخص ها طی هفته گذشته چیست؟ گفت: عمده ترین دلایلی که در منفی شدن بازار تاثیرگذار بودند؛ ابهام مجلس در خصوص تصمیمات مربوط به حذف یا عدم حذف سهم ۲۶ درصدی صندوق توسعه ملی از درآمد پالایشگاه های غیر دولتی بود که بیشترین تاثیر را روی منفی شدن بازار به جا گذاشت که البته این موضوع با بحث تقسیم بندی حذف سهم ۲۶ درصدی براساس خوراک پالایشگاه ها همچنان با اما و اگر روبه رو است.

سرهنگی دیگر دلیل کاهشی شدن شاخص ها در بورس را به مساله مصوبه بهره مالکانه مربوط دانست و افزود: مجلس با رای مثبت به بازگشت ماده ۴۴ کمیسیون تلفیق به لایحه دولت موافقت کرد و بر این اساس حق انتفاع پروانه بهره برداری معادن ایمیدرو توسط وزارت صنعت ابلاغ می شود که به نظر می رسد علاوه بر صنایع مربوط به پالایشگاهی و پتروشیمی که روی پایین آمدن شاخص ها تاثیرگذار بودند، سنگ آهنی ها نیز به تناسب رای مثبت مجلس به مصوبه اخیر، مسیر کاهشی بازار را هموار کردند.

(براساس مصوبه اخیر، همه اشخاص حقیقی و حقوقی استخراج کننده معادن سنگ آهن که پروانه بهره برداری آنها به نام سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران یا شرکت های تابعه است، موظفند بابت حق انتفاع دارنده پروانه بهره برداری (به مأخذ حداقل پنج درصد میانگین قیمت آزاد- دوره سه ماهه - شمش فولاد خوزستان) به حساب درآمد عمومی واریز کنند)

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه در شرایط فعلی اخبار و گزارش های منتشر شده در خصوص دو صنعت پالایشگاهی و سنگ آهنی از مجلس عامل اصلی تغییرات بوده است، افزود: علاوه بر مسائل مطرح شده؛ جو روانی بازار متاثر از تایید یا رد صلاحیت برخی کاندیداها در آستانه یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری بوده است.
به گفته سرهنگی، تا زمانی که موضوع انتخابات ریاست جمهوری و حاشیه های پیرامونی آن ادامه داشته باشد، چه بسا به عنوان پارامترهای برونزای سیاسی می تواند روی تغییرات بازار سهیم باشد.

البته این کارگزار بورس اوراق بهادار با بیان اینکه اگر روند کاهشی قیمت برخی سهام ادامه پیدا کند بازار با خریداران خاص خود همراه خواهد شد، افزود: برخی از سرمایه گذاران به صورت بلندمدت فکر می کنند و به تناسب این روند کاهشی، انگیزه خرید پیدا کرده و وارد بازار می شوند، این در حالی است که بورس در هفته گذشته با فروش های سنگینی رو به رو نبوده و تنها شاهد روند تغییرات منفی بوده است.

سرهنگی بر این باور است که در پایان این ماه و ظرف روزهای آینده به تناسب کاهش قیمت ها، نقدینگی های جدیدی وارد بازار می شود.

این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به پارامترهای تعیین کننده در تغییرات مثبت بازار، اظهار کرد: گزینه هایی مدنظر بازار است که می تواند در تغییرات مثبت سهیم باشد که البته موضوع مربوط به اعلام نهایی اسامی کاندیداهای تایید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان از جمله مهم ترین دلایل تاثیر گذار روی روند بازار خواهد بود. هر چند که با توجه به شرایط موجود می توان به این نتیجه رسید که تحرکات مثبتی در راه است و به احتمال زیاد از روز چهارشنبه هفته جاری ممکن است روند بازار صعودی شود.

وی در خصوص اینکه چه عواملی باعث بهبود روند بازار می شود؟ گفت: بسیاری از سهامی که کاهش قیمت دارند اگر روند کاهشی آنها ادامه داشته باشند چه بسا فرصت های جذابی برای خرید آنها ایجاد می شود و البته مساله اصلی این است که جو روانی بازار ناشی از اخبار و گزارش های منتشر شده، باعث منفی شدن قیمت این سهام شده اند؛ این در شرایطی است که با فرصت دوباره به بازار، سرمایه گذاران دوباره موقعیت های خرید را پی می گیرند.

توصیه این کارشناس بازار سرمایه به سرمایه گذاران این است که در خرید و فروش هایشان حداقل به صورت بلندمدت فکر کنند و با تحلیل های کلان نسبت به شرایط اقتصادی و تجزیه و تحلیل شرکت های مورد نظر، با آگاهی و اطلاعات بیشتری خرید ها و فروش هایشان را انجام دهند، زیرا تجربه نشان داده همان سهمی را که سهامداری می فروشد باردیگر در صف های خرید، قصد خرید آن را دارد. به همین دلیل توصیه می شود از فروش سهام بدون تحلیل پرهیز کنند و با نگاه بلندمدت، شرایط برای خرید سهام پر بازده را در دستور کار دهند.

سرهنگی در پایان با اشاره به این نکته که بورس به عنوان یکی از ارکان بازار سرمایه هنوز یکی از بازارهایی است که بیشترین نقدینگی را در ماه های اخیر جذب کرده، خاطرنشان کرد: اگر مقاومت هایی که در بازار ارز و سکه از سوی برخی صورت می گیرد شکسته و شرایط سیاسی و مساله انتخابات به سمت و سویی حرکت کند که بازار از آینده و بهبود شرایط مطمئن شود، دورنمای مثبتی در انتظار بازار خواهد بود.

اثر اهرمی اخبار منفی

در این زمینه مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه گذاری ارزش پرداز آریان به دنیای اقتصاد گفت: ریشه اصلی افت بازار سرمایه به وجود ابهام و بی تکلیفی و نبود ثبات تصمیم های دولتی درخصوص مقررات وضع شده است که البته این موضوع به کلیه بخش های اقتصادی نیز سرایت کرده و بازار سرمایه نیز به تاثیرات آن دچار شده است.
احمد پویان فر تصریح کرد: یکی از اتفاقات تاثیرگذار بر بازار این بود که لایحه بودجه، دیر به مجلس ارائه شد بنابراین به جای اینکه شاهد اثرگذاری آن در پایان سال باشیم، این تاثیرگذاری با تاثیر انتخابات ریاست جمهوری مقارن شد.
وی اظهار کرد: بازار در حال حاضر دچار « اثراهرمی اخبار منفی» شده است به گونه ای که انتشار یک خبر منفی در پی یک خبر منفی دیگر، اثر منفی چند برابری بر بازار می گذارد.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه درخصوص تاثیر مصوبات مجلس در افت بازار توضیح داد: ابهام های موجود در این زمینه بیشتر از اخبار مربوط به پرداخت ۲۶ درصدی پالایشگاه به صندوق توسعه ملی و بحث ۵ درصد بهره مالکانه و عوارض دولتی معدنی ها ناشی شده که تاثیر منفی بر بازار دارد زیرا دولت و مجلس در این باره شفاف سازی نکرده و به درستی اطلاع رسانی نمی کنند و هر کسی چیزی می گوید که تنها به تشدید ابهامات منجر می شود.
پویان فر تاکید کرد: این اخبار و ابهام ها بیش از ۵۰ درصد بازار را تحت تاثیر قرار می دهد اگرچه مباحث مربوط به انتخابات نیز بر بازار تاثیر می گذارد اما سرمایه گذاران این مباحث را پذیرفته اند.

مدیرعامل « ارزش پرداز آریان» با اشاره به مباحث مالی رفتاری و تحلیل سرمایه گذاران گفت: سرمایه گذاران هنگامی که سود عایدشان می شود می خواهند این سود را شناسایی کنند و در شرایطی که بازار ۲۰ درصد سود داده، بسیاری از این سرمایه گذاران می خواهند از محل فروش سهام خود سود شناسایی کنند؛ بنابراین صف های فروش تشکیل و بازار با افت مواجه می شود.

وی پیشنهاد کرد: اگر تصمیم های کلان کارشناسانه و به دور از اجبار باشد در بلندمدت مشکل خاصی در بازار به وجود نمی آید.

پویان فر تصریح کرد: به طور معمول در چنین شرایطی، سرمایه گذاران حقوقی بازار را جمع می کنند اما ممکن است برخی در این شرایط علاقه ای به این کار نداشته باشند، بنابراین بعید به نظر می رسد که بازار بتواند به زودی خود را اصلاح کند.

وی در پایان یادآور شد: با توجه به نرخ ارز و وجود مزیت های نسبی در مقایسه با بازارهای رقیب، بازار سرمایه فرصت های بهتری برای سرمایه گذاری دارد و در بلندمدت هیچ نگرانی برای سرمایه گذاران وجود ندارد و در کوتاه مدت نیز بسیاری می توانند وارد این بازار شده و از آن خارج شوند.

در همین حال کارشناس کارگزاری بانک صادرات درباره دلایل منفی شدن بورس به خبرنگار ما گفت: وضعیت جاری بازار سرمایه متاثر از چند عامل است به گونه ای که عواملی همچون تاثیر مصوبات مجلس درخصوص گروه های پیشرو بازار مانند پتروشیمی ها، پالایشگاه ها و معدنی ها توانسته است روند بازار را تغییر دهد. از سوی دیگر وجود برخی ابهامات درخصوص مسائل انتخابات ریاست جمهوری و نیز مسائل بین المللی فعالان بازار را در سردرگمی فرو برده است. علی اکبر شوره کندی افزود: اگر بازار جمع نشود، شدت افت آن روز به روز بیشتر خواهد شد. وی به سهامداران توصیه کرد: در حال حاضر سرمایه گذاران باید سهام خود را نگه دارند و از تشکیل صف فروش بپرهیزند زیرا بازار، مشکلی ندارد و نرخ دلار در بودجه هم کاهش پیدا نخواهد کرد.

رونق به بازار بازمی گردد

یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز علت منفی شدن بازار سرمایه را تلاقی چند اتفاق عنوان کرد که اولین و مهم ترین این اتفاق ها، تصمیمات مجلس برای بودجه سال ۹۲ است که این مصوبات تقریبا بخش خصوصی را از لحاظ درآمدی دچار مشکل خواهد کرد. یوسف هاشمی در این میان بیشترین تاثیر این مصوبات را بر صنایعی مانند پتروشیمی، پالایشگاهی، معادن، فولاد و سنگ آهنی ها به عنوان صنایع مزیت دار کشور عنوان کرد و افزود: مسلما بازخورد این تصمیمات را در بورس مشاهده خواهیم کرد.

وی دلیل بعدی شرایط منفی حاکم بر بازار سرمایه را رشد سریع بازار از اوایل اردیبهشت ماه جاری ذکر کرد که به واسطه ذات نوسانی بازار، اصلاح قیمت ها اجتناب ناپذیر است. هاشمی ادامه داد: این اصلاح قیمت ها در کنار مصوبات مجلس در لایحه بودجه ۹۲ منجر شد تا بازار با عقب نشینی خریداران با شدت زیادی نزول کند؛ وی در ادامه از ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از هفته گذشته به عنوان علت سومی نام برد که بازار را تحت تاثیر قرار داد و تاکید کرد: در ادامه این روند، اعلام تایید صلاحیت ها در هفته جاری می تواند نوسانات مثبت یا منفی بازار را تقویت کند.

وی در برابر این سوال که آیا بازار سرمایه تا پایان انتخابات به روند منفی خود ادامه خواهد داد، گفت: با توجه به همزمانی این اتفاقات با فصل مجامع، قیمت ها برای سرمایه گذاری جذاب خواهد شد که این مساله می تواند عاملی برای ورود مجدد سرمایه گذاران به بازار باشد. هاشمی اضافه کرد: اهمیت فصل مجامع و تقسیم سود مانع از تصور افت بسیار شدید قیمت ها در بازار خواهد شد؛ بر این اساس به نظر می رسد که این روند حداقل بیش از ۳ تا ۴ روز آینده ادامه نیابد. مگر آنکه در وقایع سیاسی اتفاقی رخ دهد که معادلات را تغییر دهد. وی با توصیه به سهامداران گفت: با توجه به تصور عدم رشد بازارهای موازی در سال ۹۲، به سرمایه گذاران توصیه می شود که پس از اصلاح سهم های بنیادی قوی به عنوان گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری در میان مدت توجه کنند.