باج‌گیری از سپرده‌گذاران یک موسسه غیرمجاز

موضوعی که در جریان ساماندهی موسسات غیرمجاز به طور ویژه‌ای مشهود بوده و برای تمامی آنها تکرار شده است به جریان پرداخت وجوه و تعیین تکلیف سپرده گذاران بر می‌گردد. به هر صورت به دلایل مختلفی زمانی که قرار است چندین هزار سپرده گذار تعیین تکلیف و به طور همزمان وجوه آنها پرداخت شود طبیعی خواهد بود که منابع نقد و در جریان پاسخگویی به طور همزمان را نخواهد داشت. در چنین شرایطی سپرده گذاران مضطرب و نگران از بین رفتن سرمایه خود تلاش کرده تا بتوانند آن را به هر صورتی زنده کنند. حال با تجمع و اعتراض در مقابل موسسه و یا رفتن سراغ افرادی که می‌توانند به هر طریقی برای آنها کمکی باشند، چرا که این تصور برایشان وجود دارد که ممکن است وجوه آنها دیگر قابل برگشت نبوده و در شرایط فعلی بتواند حداقل آن نیز به دست آورد.

بازار پول طی دو تا سه سال اخیر از این موارد کم تجربه نکرده، چرا که در این مدت چندین تعاونی‌ و موسسه اعتباری در جریان ساماندهی قرار گرفته و فعالیت آنها متوقف شده است. البته در این بین سپرده‌گذاران از زیان دیدگان اصلی بودند، چرا که در نهایت با توجه به غیرقانونی بودن فعالیت آنها دارایی‌های موسسات قدرت پاسخگویی به وجوه مشتریان را نداشته است.

در ماه‌های اخیر ایجاد حواشی برای چند موسسه و از جمله یکی از آنها به طور خاص موجب شد تا با توجه به سپرده‌های هنگفتی که در این موسسه وجود داشت و از سویی شرایط بلاتکلیفی که در آن قرار دارد و معلوم نیست چه زمانی در مورد آن تصمیم گیری می شود، سپرده‌گذاران آن با مشکلات زیادی مواجه شدند. در این مدت سپرده‌های این موسسه در فروشگاه‌های اینترنتی به دست افرادی افتاده که برای خرید و فروش اقدام می‌کنند و البته با ارقامی حتی تا بیش از تا 25 درصد پایین تر از مبلغ اصلی حاضرند سپرده‌های این افراد را بخرند، موضوعی که خود تامل برانگیز است، چرا که در اوضاع نامعلوم آینده این تعاونی پذیرش ریسک بالای خرید سپرده‌ها تنها می‌تواند از سوی کسانی اتفاق بیفتد که کاملا به وضعیت آینده آگاه بوده و یا به گونه‌ای به سپرده‌ها دسترسی دارند. البته برخی از این افراد در هنگام خرید سپرده به وضوح اعلام می‌کنند که از اخباری مطلع هستند که خرید را برای آنها کم ریسک می‌کند!

گرچه با وجود آشکار شدن دلالی سپرده در این موسسه تاکنون اقدامی عملی برای ممانعت از چنین سوء استفاده‌ای از سپرده گذاران اتفاق نیفتاده و تنها در حد طرح موضوع در شورای پول و اعتبار است، ولی جریانی دیگر گریبانگیر سپرده‌گذاران شده است.

آن طور که سپرده‌گذاران این موسسه گزارش می‌دهند برخی کارکنان به طور پنهانی از آنها می‌خواهند که با کسر مبلغی از سپرده‌ها وجوه را در اختیارشان قرار دهند. یکی از مشتریان عنوان می‌کند که کارمند موسسه به او پیشنهاد داده تا برای 120 میلیون تومانی که سپرده‌گذاری کرده حدود 30 میلیون تومان را به او پرداخت و 90 میلیون دیگر را در ازای آن دریافت کند و یا برخی سپرده‌گذاران دیگر گزارش داده‌اند مبالغ آنها از طریق کارکنان به طور مرحله‌ای ولی هر بار با دریافت وجهی از حساب‌شان خارج شده و در اختیارشان قرار گرفته است. این در حالی است که با توجه به اوضاع نامطلوبی که وجود دارد، پرداخت وجوه کلان به طور یک جا ممکن نیست و در این حالت سپرده گذارانی که به مبالغ خود نیاز فوری دارند ناچارند برای نقد شدن آن حتی به قول خودشان به برخی از این کارکنان باج دهند.

در مجموع اکنون فضای مناسبی برای سپرده‌گذاران این موسسات وجود نداشته و عدم تعیین تکلیف وضعیت آن موجب شده تا از نگرانی‌های حاکم بر سپرده‌گذاران سوء استفاده شود. جریانی که به طور حتم مسئولان مربوطه از آن مطلع هستند، ولی تاکنون اقدامی برای پیشگیری از آن اتفاق نیفتاده است.

35225