پارس به نقل از دنیای اقتصاد: نمایندگان مجلس در جریان بررسی لایحه تحول مالیاتی، به پیشنهادی که وزارت راه وشهرسازی بابت خانه های خالی به لایحه اضافه کرده است، رسیده اند، اما برای تصویب آن دچار دو دستگی شده اند.
بعد از آنکه وزارت اقتصاد لایحه تحول مالیاتی را بدون توجه به ابزارهای مدنظر مسوولان مسکن، در دولت نهایی کرد و به مجلس فرستاد، وزارت راه وشهرسازی نیمه سال گذشته از طریق کمیسیون عمران، طرح اخذ مالیات سنگین از خانه های بدون استفاده را وارد متن پیش نویس لایحه کرد تا یکبار برای همیشه بصورت قانونی، راه احتکار آپارتمان در کلان شهر تهران مسدود شود. اکنون کمیسیون اقتصادی مجلس ضوابط نحوه دریافت مالیات از خانه های خالی را با تعیین نرخ ۶ تا حداکثر ۳۰ درصد ارزش روز آپارتمان، تهیه کرده و حتی مشکل شرعی تعیین تکلیف برای مالکیت مردم - که همواره به موضوع مالیات بر خانه های خالی وارد بود - را نیز از طریق قرار دادن فهرست خانه های خالی در لیست مشمول « مالیات بر ثروت» مرتفع کرده است. با این حال آن طور که مقداد همتی مشاور ویژه وزیر راه وشهرسازی و محمد علی پور سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس می گویند: گروهی از نمایندگان موضع منفی نسبت به مقابله مالیاتی با احتکار مسکن دارند. مخالفان مدعی هستند اخذ مالیات از خانه خالی منجر به تعطیلی بازار ساخت وساز و بی انگیزه شدن بسازوبفروش ها می شود چونکه سازنده ها در تهران به امید نگهداری واحدها تا زمان نامعلوم برای فروش با قیمت مناسب و مطلوب، مشغول ساخت وساز هستند و اگر در زمان انتظار آنها، از واحدهای ساخته شده شان مالیات گرفته شود، از ساخت وساز منصرف می شوند! به رغم این توجیه ناکافی و غیرقابل قبول نمایندگان مخالف، موافقان مقابله مالیاتی با پدیده احتکار مسکن، مشغول رایزنی فشرده برای جمع آوری رای مثبت به طرح هستند. در حال حاضر آخرین حربه قانونی دولت برای کنترل قیمت ها در بازار مسکن، برای تصویب، روی میز نمایندگان مجلس قرار گرفت. به گزارش « دنیای اقتصاد» ، در حالی که طی سه سال گذشته مسوولان مسکن در وزارت راه و شهرسازی، طرح دریافت مالیات از خانه های خالی را به عنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای قانونی برای افزایش عرضه به بازار مسکن و کنترل قیمت ها مورد تاکید قرار داده اند، این طرح هم اکنون در شکل تازه ای در مسیر تصویب در مجلس قرار گرفته است. به این ترتیب، در شرایطی که تاکنون برخی دلایل مانند مغایرت دریافت مالیات از خانه های خالی با قانون مالیات ها و همچنین موازین شرعی، مانع از تصویب و اجرای این طرح به نفع مستاجران شده است، هم اکنون در قالب تازه ای و با رفع ایرادات ذکر شده در حال طی مراحل کارشناسی است.
آن طور که رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به « دنیای اقتصاد» اعلام کرد، قرار است طرح دریافت مالیات از خانه های خالی به عنوان یکی از موارد مالیات بر ثروت، در بند پنج لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم ذکر شود که در این صورت، مشکلات حقوقی که در رابطه با مغایرت با قانون و شرع، پیش از این مانع از تصویب این نوع مالیات می شد، برطرف خواهد شد.
ارسلان فتحی پور در شرایطی تصویب طرح دریافت مالیات از خانه های خالی را در سال جاری قطعی اعلام می کند که هم اکنون دو نوع نظر درباره این قانون در مجلس از سوی نمایندگان مطرح است. براین اساس، برخی نمایندگان تصویب طرح مالیات از خانه های خالی را باعث ایجاد نوعی بی انگیزگی در سازندگان می دانند؛ چرا که با توجه به شرایط رکود معاملاتی مسکن، ممکن است برخی سازندگان مایل باشند تا زمان یافتن مشتری مناسب فروش واحدهای آماده خود را به تعویق بیندازند که در این صورت اخذ مالیات از خانه های خالی انگیزه ساخت را در آنها تضعیف می کند. از سوی دیگر، اغلب نمایندگان و همچنین مسوولان مسکن در وزارت راه و شهرسازی پس از ناکارآمدی ابزارهای تعزیراتی و سایر مواردی که طی دو سال گذشته از کارآیی لازم برای ایجاد آرامش در بازار اجاره برخوردار نبوده است، هم اکنون دریافت مالیات از خانه های خالی و در نتیجه افزایش عرضه واحدهای مسکونی را آخرین حربه قانونی برای کنترل اجاره بها می دانند. با این وجود، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس تصویب این طرح در قالب مالیات بر ثروت را برای سال جاری قطعی می داند.
مالیات ۶ تا ۳۰ درصدی برای خانه های خالی
رییس کمیسیون اقتصادی مجلس با تاکید بر اینکه تصویب طرح دریافت مالیات از خانه های خالی برای سال جاری در مجلس قطعی است، به « دنیای اقتصاد» گفت: طولانی شدن فرآیند تصویب این طرح در مجلس به دلیل مفصل بودن لایحه اصلاح قانون مالیات ها است که نزدیک به ۸۰ ماده دارد. ارسلان فتحی پور ادامه داد: هم اکنون فرآیند بررسی و اصلاح این قانون به ماده ۵ رسیده است که در آن مباحث مالیات از ثروت مطرح است و بنا داریم به دلیل مشکلاتی که در رابطه با مغایرت دریافت مالیات از خانه های خالی با شرع و قانون وجود دارد، این مالیات را در بند ۵ و در قالب یکی از مفاد مالیات بر ثروت گنجانده که در این صورت مشکلاتی که پیش از این مطرح بود از بین برود و مانعی بر سر تصویب و اجرای طرح وجود نداشته باشد. وی ادامه داد: نظرات مختلفی در رابطه با درصدهای دریافت مالیات از خانه های خالی از سوی نمایندگان مطرح شده است که این رقم حداقل ۶ و حداکثر ۳۰ درصد ارزش ملک است.
مالیات خانه های خالی در مرکز پژوهش های مجلس
فتحی پور تصریح کرد: در حال حاضر، پیشنهادهای نمایندگان برای نحوه دریافت مالیات از خانه های خالی برای انجام کار کارشناسی به مرکز پژوهش های مجلس ارجاع شده و در دست بررسی است. وی افزود: در این زمینه همچنین در نظر داریم معافیت مالیاتی که پیش از این تا متراژ ۷۵ مترمربع برای مسکن اجاره ای اعمال می شد، برای تشویق مالکان به اجاره واحد مسکونی، به ۱۵۰ مترمربع افزایش یابد که این موضوع نیز مشوق دیگری برای افزایش عرضه مسکن به بازار اجاره خواهد بود.
مالیات خانه های خالی بعد از تصویب بودجه
در همین زمینه، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه تصویب مالیات از خانه های خالی در لایحه اصلاح قانون مالیات های مستقیم به دلیل رسیدگی مجلس به لایحه بودجه سال ۹۲ فعلا متوقف شده است، به « دنیای اقتصاد» گفت: مالیات از خانه های خالی در کمیسیون اقتصادی مجلس در دست بررسی است و به محض نهایی شدن بررسی بودجه و تصویب آن، بررسی ها در این زمینه ادامه می یابد. محمد علی پور افزود: افزایش متراژ واحدهای مسکونی اجاره ای از ۷۵ مترمربع به ۱۵۰ مترمربع برای اعمال معافیت مالیاتی، به طور قطع مشوق خوبی برای افزایش عرضه واحد مسکونی اجاره ای به بازار مسکن خواهد بود.
وی با بیان اینکه در قانون قبلی مالیات ها و همچنین در لایحه « تحول مالیاتی» پیشنهادی وزارت اقتصاد، موضوع مالیات از خانه های خالی مطرح نشده، تصریح کرد: با این حال، مجلس پیگیر افزودن این نوع مالیات به متن نهایی قانون مالیات های مستقیم است.
گیر مالیات بر خانه های خالی کجاست؟
همچنین، سخنگوی کمیسیون عمران مجلس به « دنیای اقتصاد» گفت: تفکیک واحدهایی که بر اساس تعریف قانون، خانه خالی محسوب می شوند با خانه هایی که به دلایلی غیر از احتکار برای مدت زمانی خالی می مانند دو حساسیت مهمی است که نیازمند فعالیت های کارشناسی دقیق برای تصویب قانون دریافت مالیات از خانه های خالی است. مهرداد بائوج لاهوتی ادامه داد: ممکن است برخی سازندگان مجبور شوند تا زمانی که مشتری مناسبی برای واحد مسکونی آنان پیدا شود، واحد را خالی نگه دارند که به این ترتیب نباید از آنان مالیات دریافت شود.
وی با تاکید بر اینکه قانون دریافت مالیات از خانه های خالی باید به طور قطع تصویب و در بازار مسکن اعمال شود، افزود: با این حال و به دلیل مسائلی مانند بررسی و تصویب بودجه در مجلس، به نظر نمی رسد که این قانون به بازار مسکن امسال برسد.
غفلت از ساخت آپارتمان های اجاره ای
لاهوتی گفت: هر چند مالیات بر خانه های خالی به عنوان ابزاری برای افزایش عرضه مسکن به بازار اجاره می تواند تا حدی به تثبیت قیمت ها کمک کند؛ اما مشکل بزرگ تری که در بازار اجاره وجود دارد فقدان شرکت هایی است که با حمایت دولت، ساختمان های مسکونی اجاره ای می سازند. وی ادامه داد: ما همیشه نیاز به واحدهای مسکونی اجاره ای در کشور داریم و هیچ طرح دیگری جز طرح احداث مسکن های اجاره ای با حمایت دولت نمی تواند جایگزین مناسبی برای آن باشد.