الزامات دیپلماسی انقلابی؛ بخشی نگری در روابط خارجی

پایگاه خبری تحلیلی «پارس»- رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (حفظه الله) در دیدار اخیر خود با هیئت دولت، نکات مهمی را در مورد سیاست خارجی و برقراری روابط دیپلماتیک با جهان خارج بیان فرمودند که می‌توان چهارچوب کلی سیاست خارجی و دیپلماسی و همچنین الزامات روابط خارجی را از آن‌ها استخراج کرد. ایشان «حفظ جهت‌گیری و روحیه انقلابی و دینی در دیپلماسی» که نمود عملی آن «پایبندی به مواضع و هنجارهای انقلابی» است را به‌عنوان یکی از الزامات دیپلماسی انقلابی بیان کردند. همچنین برقراری روابط متوازن و همه‌جانبه با جهان از دیگر نکات مهمی است که در بیانات ایشان برجسته شده است.

1- دیپلماسی انقلابی، نوع جدیدی از دیپلماسی در کنار انواع دیگر آن مانند «دیپلماسی اقتصادی»، «فرهنگی» و... نیست، بلکه منظور از این مفهوم، بیان «روحیه انقلابی» حاکم بر کار دیپلماتیک است که آن را واجد ویژگی‌هایی مانند؛ «ایستادگی در مقابل استکبار»، «ظلم‌ستیزی» و «مخالفت با نظام سلطه»، می‌کند.

2- اقدام در چارچوب دیپلماسی انقلابی نه‌تنها منافی «نرمش‌ها» و «پیچش‌ها» و «طنازی‌های هنر دیپلماسی» نیست، بلکه می‌توان با به‌کارگیری ظرافت‌های مختص کار دیپلماتیک، به اثربخشی و بهره‌وری دیپلماسی انقلابی افزود. به‌عبارتی‌دیگر دیپلماسی انقلابی، جهت‌دهی به کار دیپلماتیک در راستای تحقق اهداف و ارزش‌های انقلابی است، که با سایر ابزارهای دیپلماتیک می‌توان به تحقق آن‌ها کمک کرد.

3- جوهره و ذات دیپلماسی انقلابی، مبارزه و ایستادگی در برابر استکبار است. بدون برخورداری از این ویژگی، دیپلماسی انقلابی شکل نمی‌گیرد. به این اعتبار دیپلماسی انقلابی با تعامل و سازش با هر کشور و موجودیتی که در جبهه استکبار باشد قابل‌جمع نیست.

4- گسترش متوازن توان دیپلماتیک و عدم بخشی نگری در روابط خارجی، از دیگر الزامات دیپلماسی انقلابی است. بخشی نگری در روابط خارجی، با ایجاد رابطه این‌همانی بین «جهان» و «غرب»، رابطه با جهان را محدود به رابطه با چند کشور اروپایی و غربی می‌داند. حال‌آنکه در چارچوب دیپلماسی انقلابی تعامل و برقراری روابط همه‌جانبه با تمامی کشورها، منهای کشورهای استکباری و سلطه‌طلب موردنظر است.

5- نهایتاً حفظ انسجام و چابکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های دیپلماسی انقلابی است، که دستگاه سیاست خارجی را از «انفعال» در برابر تحولات بعضاً سرنوشت‌ساز بین‌المللی مصون می‌کند. دلیل اهمیت این مؤلفه نیز، ضرورت اقدام سریع و متناسب در برابر وقایع و اتفاقات بین‌المللی است.

دیپلماسی انقلابی به‌موازات انواع دیگر دیپلماسی نیست، بلکه روح حاکم بر دیپلماسی و کار دیپلماتیک است. جوهره و ذات دیپلماسی انقلابی ایستادگی و مبارزه همیشگی و همه‌جانبه در برابر سلطه‌طلبی‌ها و زورگویی‌های مستکبرین جهانی است و از الزامات مهم آن عدم بخشی نگری به روابط خارجی و حفظ انسجام و چابکی در دیپلماسی است.